Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

Britaniya, Skandinaviya davlatlarida) qishloq xjaligida ortiqcha ishlab chiqarish 
tufayli krizis kuzatilgan.
80-y.da 0siyo,70-y.da yetakchiblgan Shimoliy Amerikadan oshib ketdi, 
sish darajasi bo'yicha birinchilikkka chiqib oldi. Eng ko’p aholiga ega davlat- 
Xitoyda qishloq xo’jaligi mahsuloti hajmi, agrar islohot va “yashil inqilob” tufayli, 
o’sib ketdi. Hamma yerda oziq-ovqat muamosini yechishga katta ahamiyat berila 
boshlandi; hozirgi kunda oziq-ovqat ishlab chiqarishning sur’ati dunyo qishloq 
xjalgi mahsulotlarining o’rtacha krsatkichidan balandroqdir. Shunga qaramay, 
oziq-ovqat muammosi ba’zi-bir region va davlatlarda, xususan Afrikada saqlanib 
qolmoqda. Oziq-ovqat ishlab chiqarish MDH (Rossiya, Ukraina) davlatlarida tez 
qisqarib ketdi. Qishloq xjaligi yerlari hozirgi kunda umumiy dunyo уег (4,9 
mlrd. ga 1997y.da) maydoni 37 foizni tashkil qiladi, oxirgi yillarda uning o’sishi 
sekin o’tmoqda. Noratsional ishlatish tufayli oxirgi yarim asrdan beri vegetar 
maydon degradatsiyaga uchradi, hozirgi kunda degradatsiya, eroziya, tuzlanish, 
botqoqlanish, fizik va kimyoviy degradatsiyaga uchragan yerlar 15-17 foizni tashkil 
qiladi. Hayvonlaming haddan tashqari tlanishi, eskidehqonchiliktizimi, notg’ri 
sug’orish va rmonlarning y’oq bo’lib ketishiga olib kelmoqda.
Eng ko’p degradatsiyaga uchragan yerlar Yevropa (umumiy уег maydonning
23 foizi), Osiyo (18 foiz), Afrika (17 foiz), Shimoliy Amerika (7 foiz), Okeaniya (58 
foiz) va Osiyo (42 foiz). Asosan, qishloq xjaligida qoratuproq, kashtan, qo’ng’ir 
rmon, jigarrang va kulrang yerlar ishlatiladi. Eng kp ishlov beriladigan yerlar 
Janubiy va Janubi-Sharqiy Osiyoda, Shimoliy Amerikada, eng katta yaylovlar esa 
Lotin Amerikasida vaAvstraliyada joylashgan. Qishloq xo’jaligi yerlari hajmi bo’yicha