Jahon ijtimoiy iqtisodiy geografiyasi B Bahritdinov va b 1
davlatlarda yoqilg’i yuqori darajada (Shvetsiya, Yaponiya), ayrim davlatlarda esa umuman past (Uganda, Botsvana). Davlat turini aniqlashda qishloq xjaligida kapitalizmni rivojlanish darajasi muhimdir. Bu holatda ikki bir-biriga mos keluvchi ko’rsatkichlar - mehnat unumdorligi va yer unumdorligi e’tiborga olinadi. Agar bu krsatkichlar alohida olinsa «ishlamaydi», ammo birgalikda ular har tomonlama natija beradi Kapitalizm rivojlangan davlatlarda bu ikki krsatkich yuqori darajada. Ko’rsatkichlar tizimida davlat turini aniqlashda shu davlatning boshqa davlatlar bilan xalqaro munosabatlari alohida ahamiyatga ega. Bu, eng awalo, rivojlangan davlatlar uchun kapital eksporti, rivojlanayotgan davlatlar uchun kapital kirib kelishi krsatkichi, davlatning tashqi savdoda va xalqaro mehnat taqsimo- tida o’rnini aniqlashda bir nechta korsatkichlarni qo’llash mumkin. Davlatni birorta turga kiritishda, albatta, YalM eksporti ham e’tiborga olinadi. Davlatni turlashtirishda ijtimoiy krsatkich ham alohida ahamiyatga ega. Eng muhim ko’rsatkich «Djinni koeffitsenti» blib, u daromadlarni noteng taqsimotini ochib beradi. Yana bir ko’rsatkich - qashshoqlikning tarqalishi. Xalqaro organlar davlatlardan qashshoqlik bo’yicha aniq korsatkichni talab qilmoqda. Masalan: AQSHda birinchi qashshoqlik darajasi kuniga 1$ sarflash, ikkinchi daraja - 24 $. Aholi savodlilik darajasi ishchi kuchi tayyorgarlik darajasini aniqlaydi. Bu rivojlanayotgan davlatlarda muhim ahamiyatga ega. Chunki, bu davlatlarda differenisatsiya kuchli. Albatta, sog’liqni saqlash krsatkichlari e’tiborga olinishi lozim. www.ziyouz.com kutubxonasi
Xulosa rnida, aytib tish lozimki, zlashtirish uchun qllaniladigan bu