Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

qiladi. Chunki, hech bir krsatkichni olib tashlash yoki zgartirish mumkin emas.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Наг bir davlatning tavsifi uning hududi va aholisidan boshlanadi. Hudud 
davlatning tabiiy - уег, mineral, o’rmon, suv resurslari bilan korrelyatsiyalanadi. 
Albatta, davlat maydonni - muhim harbiy strategik krsatkich. Aholi soni esa 
ichki bozor hajmi, mehnat resurslari o’lchovi hisoblanadi. Hozirgi kunda hech 
bir davlat 50 mln. aholisiz «buyuk davlat» maqomiga ega bo’la olmaydi.
Iqtisodiy faol aholi (IFA) va YalM krsatkichlari bilan katta ehtiyotlik bilan 
muomala qilish kerak. Yodda tutuish kerakki, IFA va YalM hamma koYsatkichlarni 
zida jamlay olmaydi. Shartli ravishda ishsizlar, yani davlat hisobiga 
yashayotganlar hisobdan chiqariladi. Keyin shaxsiy kichik biznes (kchadagi 
savdogar, mashina yuvish) kishilari hisobidan o’chiriladi. Bu IFA hamma 
krsatkichlari tarmoqsiz sektor degani. Qonuiyat bo’yicha aholi bandligi kapitalsiz 
rivojlangan davlatlarga qishloq xo’jaligi ishchilari evaziga tldirib boradi. Ammo 
shunday industriyalizatsiya tugaganidan keyin ishlab chiqarish kuchayadi. 
Masalan AQSHda ishlab chiqarish shunaqa pasayganki, hatto Portugaliya, 
Ispaniya, xatto Italiya koYsatkichlaridan ham past, lekin bu ularAQSHdan ustun 
degani emas. Bu holatda davlat bandlik tuzilmasi taqqoslashga asos bladi.
Bugungi kunda davlat energetika bilan ta’minlanganligi muhim 
ahamiyatga ega.
Eng keng qllaniladigan krsatkichlardan biri energetikaning jon boshiga 
iste’molidir. Bunday krsatkichlar kichkina davlatlarda rekordlami qayd etmoqda. 
Lekin ular davlat rivoji emas, balki neft zaxiralari ko’pligini ko’rsatadi. Ayrim