Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

tomonlarini aniqladi. Bu izlanish natijalari z aniqligi va bexatoligi bilan 
zamonamiz olimlarini hayratga solmoqda. Ikkkinchi guruh davlatlarini Lenin 
faqat uni tarkibining xilma-xilligini aniq bir davlat misolida tasvirlash bilan 
chegaralandi, xolos.
Davlatlarning makrotipologiyasida Lenin bu ikki guruh orasida turuvchi 
oraliq davlatlarni ham ayirib tdi. Bu davlatlarni u ‘ nomzod” deb nomladi va bu 
toifaga Ispaniya va Portugaliyani kiritdi. Lenin davlatning ezilgan toifadan chiqib 
hatto “nomzod” toifasiga kirishining imkoni yq deb hisoblardi. Bunda u 
Irlandiyani misol keltiradi: bu davlat imperiya gullab-yashnagan paytda 
mustaqillikni qo’lga kiritdi. Lenin tomonidan ishlab chiqilgan tipologiya z 
muhimligini XX asrda ham yqotmadi.
Ammo XX asrdan keyin уег shari ancha zgarishlarga duch keldi: kolonial 
tizim zyakunini topdi. sotsial davlatlar paydo bo’lib z yana parchalandi. jamiyat 
rivojining notekisligi dunyoning ikki tizimida ham siljishga olib keldi
Kplab zgarishlar endi rivojlanayotgan davlatlarda yuz berdi. Kolonial 
tizimga chek qyilishi ‘uchunchi dunyo davlatlari’'da kapitalizmning tez sur’atlar 
bilan rivojlanishiga sabab bldi va sobiq metropoliyalar rtasida yangi 
munosabatlar rnatildi. Keyingi 20-30 yil ichida yangi rivojlanayotgan davlatlar 
orasida ‘yangi tur” davlatlari paydo bldi.
Davlat turlari - dunyo tarixining shu bosqichida uning rolim va o rnim 
aniqlaydigan nisbiy-turgan kompleks.
Davlat turlari - davlatning krsatkichlari yig indisi blib, uning boshqa 
davlatlar bilan o’xshash yoki farqli tomonlarini aniqlab beradi. Davlat turlarining 
mavjudligi kapitalizmning notekis rivojidan dalolat beradi. Shunga bir vaqtlar 
Lenin e tibor bergandi: «kapitalizm rivojlangan davlatda har xil tezlik va uslubda