Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

transporti rtasidagi raqobatning kuchayishi bilan bog liq (AQSHda avtotransportda 
yuk tashishga tashish xarajatlarining 60 foizi to’g’ri keladi, holbuki yuk aylanmasidagi 
ulushi -26 foizi, transport energiya iste’molida - 85 foiz ga teng).
Horij davlatlar turi. 
Tipologiyaning mazmuni va ahamiyati
Hozirgi kunda dunyoda oz-ozini boshqaradigan mustaqil odamlar jamiyati, 
aniq hududga ega blgan va xalqaro huquqda de-yuro va de-fato subyektlari 
deb tan olingan 230 tacha davlat mavjud. Ulardan 185 tasi BMT a’zolari 
hisoblanishadi. (01.06.1999) bu yer makrokosmosining birinchi tarkibiy qismlari
- maydoni, aholi soni, etnik va milliy tarkibi, iqtisodiy va madaniy taraqqiyot 
darajasi, xalqaro mehnat taqsimot va umuman xalqaro munosabatlardagi rni 
byicha farqlanadi.
Hech bir ilm yo’nalishi oz izlanish oyektlarini har tomonlama rganib, uning 
qismlari orasida aloqa va bogliqlikni matmaguncha ilmiy darajaga yeta olmaydi. 
Eski davrlardan beri ma’lum zoologiya va botanika ilmi faqatgina Karl Linneyning 
hayvonot va o’simlik olamidagi hamma bilimlarni umumlashtirib va 
tizimlashtirganidan keyingina ilm darajasiga ko’tarildi. Alximiya fani ham haqiqiy 
kimyo ilmi darajasiga Mendeleevning davriy jadvalni kashf etgandan keyin etdi.
Davlatshunoslik - qadimiy fanlardan biri, u yer sharida davlatlaming paydo 
blishi va rivojlanishi, ulaming ichki tuzimi qonuniyatlarini , odamlaming tabiat 
bilan aloqasi haqida ulkan materiallami ancha davrdan beri toplab kelmoqda. 
Ko’pgina davlatshunos-geograflar, iqtisodchilar, siyosatshunoslar necha yillardan 
beri dunyo davlatlarini tizmlashtirish ustida ish olib borishmoqda. Ammo tan olish 
kerakki, shu paytgacha davlatshunoslik fani haligacha dunyo davlatlarini