kunda dunyo hamjamiyatida 3-o’rinni egallaydi. Bunaqa mavqega kuchli iqtisodiy qiyinchiliklarga qaramasdan Italiya ham ega. Aytib o’tish lozimki, Britaniyadagi iqtisodiy regressiya uni 60-y 3 -oringa, 70-y. esa oxirgi ringa olib keldi. Oxirgi tendensiyalarga muvofiq xalqaro tizim markazi AQShdan endi Osiyo davlatlariga kochmoqda. Chunki bu davlatlarning ta'siri faqatgina Osiyoda emas, balki Amerikada ham sezilmoqda. Bunday siljishni biz ll-jahon urushidan keyin, bu markazning AQSHga ko’chishida kuzatgan edik. Bu vaqtda Yaponiya harbiy sohaga kam mablag’ sarflab, asosiy mablag’ini ilmiy, texnikaviy sohalarga sarflab kuchli iqtisodiy rivojlangan davlatga aylandi. Uning hisobiga dunyo tadqiqotining 12 foizi to’g’ri keladi. Elelktronika ishlab chiqraishda u AQSHdan o’zib, 1-o’ringa chiqdi. Raqobatlar miqdorida Yaponiyaning ulushi 1996-y. dunyoning 60 foizini tashkil etdi. AQSH ham, o’z navbatida,Yaponiyadan qolmaslikka harakat qilmoqda. Ammo uning «Yaponiyaga qarshi» (1984-19992) dasturi kutilgan natijani bermadi, «elektron super xeyvey» dasturi esa iqtisodiy qiyinchiliklarga duch kelmoqda. Bu ikki iqtisodiy kuchli davlatlarning iqtisodiy osish modellari tubdan farq qiladi. AQSH importga qaramli davlatlardan bo’lib, davlat byudjetida savdo balansi defitsiti (40 foizgacha) mavjud. AQSH z defitsitini investitsiyalardan kelgan foyda orqali qoplaydi. Keyingi paytlda davlat ichida ham tashqi investitsiyalar ko’paymoqda. Yaponiya esa turg’un savdo balansiga ega. U har xil siyosiy bahonalar bilan o’z davlat ichkarisiga invesititsiya kirishiga qarshilik qilmoqda. 90-y. boshida xususiy kapital ekspont bo yicha bu davlat 1-rinm egalladi. 1999-y. Yaponiya quvurlari rezervlari bahosi 1 trln. $ ni tashkil etdi. Dunyodagi 20 katta banklardan
