Jahon ijtimoiy iqtisodiy geografiyasi B Bahritdinov va b 1
qabul qilib, z tili uchun arab alfavitidan, zodagonlarni tarbiyalash uchun arab tilidan foydalana boshlagan. Ammo turklar arab sivilizatsiyasi yutuqlaridan bahramand blishga ulgurmadi. Usmon imperiyasining madaniy darajasi bo’ysundirilgan xalqlarga nisbatan past bo’lgan. Biroq, Vizantiyada ham, Arab xalifaligida ham boshlangan inqiroz sharoitida imperiyaning yaxshi tashkil etilgan, yuqori darajada markazlashtirilgan va aqidaparast arbiy-feodal mashinasi bysundirilgan xalqlarni cheksiz talash imkoniyatidan ruhlangan holda deyarli uch asr mobaynida o’zining ekspansiyasini davom ettirdi. U eng avvalo shimolga, g’ayridinlarga (xristianlarga) qarshi qaratilgan edi. Butun Vizantiya Anatoliyasini bosib olib, usmoniy turklar Bolqon yarim oroliga bostirib www.ziyouz.com kutubxonasi
kirgan, Frakiya, Gretsiya, Bolgariyani egallagan, 1453 yilda esa hujum qilib, Konstantinopolni egallab olgan va uni Istambulga, imperiya poytaxtiga aylantirgan. Keyinchalik (Jsmon imperiyasi chegarasi Vena, Krakov, Kiev va Don daryosi burilishiga yaqinlashib qolgan. Usmoniy turklar hujumi ostida IX-X asrlarda xalifat tarqalganidan so’ng paydo blgan davlatlar imperiyaga qshib olingan. Bular G’arbda Jazoirdan tortib, Sharqda Mesopotamiyagacha cho’zilgan. Musulmonlarning musulmonlarga qarshi bu urushi Usmoniy turk imperiyasini chuqurlashib boradigan tanazzulini boshlab berdi: turklar istibdodi rivojlanishning stagnatsiyasiga va arab mamlakatlari madaniyatining tanazzuliga olib keldi, shu bilan birga aynan shu yerda dehqonlaming turk Garbiy feodaflariga qarshi chiqishlari va butun tizimning barbod blishi boshlandi. Yevropada ham turklarning istilosi kp vayronagarchiliklarni keltirib chiqardi, biroq aynan u feodal
