Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

ahamiyatga ega bo’ldi. Uning 
0
’chog’i qadimgi davrlardayoq Arabiston yarim 
oroli vohalarida qarortopgan. Semit gurughiga kiruvchi xalqlar, qo’shni yahudiylar, 
arablar kabi umumiy manba - arabiy yozuv asosida z yozuviga ega bo’ldi, 
ulaming aksariyat qlsmi 0’rta Sharqning eng qadimgi dini - iudaizmga sig’ingan. 
Hali Gretsiya va Rim davridayoq arablar Hindiston va Xitoy bilan savdo-sotiq 
qilishda epchil va jasur bo’lib olishgan edi. Beshta eng asosiy sivilizatsiyalar 
bilan muloqotlar, va Arabiston biron marotaba istilochilar tomonidan bosib 
olinmagani ularni noyob bilimlar, knikmalar va kashfiyotlarning “ombori” va 
tashuvchisiga” aylantirdi. VII asr boshida Makkada Muhammad payg’ambarning 
va iudaizm asosida yana bir dissidentlik dini-islomning paydo blishi Arab 
saltanati “portlashi” davrini boshlab berdi. Etnik jihatdan cheklangan iudaizmdan
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

farqli o’laroq, islom iudaizmdan dunyo yaratilishi tarixini va hatto urf-odatlarni 
(xatna qilish, xotin-qizlarning erkaklar bilan nomoz qishining taqiqlanishi, 
cho’chqa go’shtini harom deb bilish va h.k.) zlashtirgan holda yagona Olloh va 
uning payg’ambari o’git va qonun-qoidalariga amal qilishga tayyor bo’lgan har 
qanday xalqlarni, irqi, terisini rangi, toifasi, ahvolidan qat’i nazar qardoshlikka 
da’vat qilgan. Islom dinining butun diniy qudarti va dunyoviy hokmiyati yagona 
shaxs - Olloh va payg’ambaming yerdagi vakili - xalifaga yuklangan. Imperiya 
va din kuchlarining maksimal darajada samarali birlashuvi, fan va hunarlarning 
yuksak taraqqiy etishi, o’sha paytdagi eng sifatli qurol ishlab chiqarish 
markazlarining tashkil topishi (awal Damashqda, sngra Toledoda), arab yo'rqa