Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

blsa, 80-yillarga kelib u dunyoda kema ishlab chiqarishda ikkinchi ringa 
chiqib oldi. Yaponiya va Koreya dunyoda yirik kema ishlab chiqarish bilan bir 
qatorda, ularni eksport qiladi. Yaponiya dunyo kema eksportini 40 foizni, Koreya 
esa 33 foizni tashkil etadi.
Sobiq sotsialistik mamlakatlarda mashinasozlikning barcha tarmoqlari 
rivojlangan edi. Sobiq Ittifoq mashinasozligi AQShdan keyin ikkinchi rinda, 
ba’zi mashinasozlik tarmoqlari byicha birinchi rinda (metall qirquvchi stanok, 
traktor, kombayn, teplovoz, elektrovoz) bo’lgan.
Kimyo sanoati. Xalq xo’jaligining muhim tarmoqlaridan yana biri kimyo 
sanoatidir. U texnika taraqqiyotida juda katta ahamiyat kasb etadi. U quyidagi 
tarmoqlarga bo’linadi:
1) asosiy kimyo (kislota ishqori);
2) organik sintez kimyo (sintetik materiallar);
3) sintetik materiallar sanoati (kauchuk).
Kimyo sanoati xalq xjaligining boshqa tarmoqlarini jadalroq rivojlanishi 
va joylanishiga ta’sir koYsatmoqda.
Sobiq ittifoq mamlakatlari kimyo sanoati uchun xilma-xil xom ashyoga ega 
edi. Kimyo sanoati mahsuloti umumiy hajmi byicha sobiq Ittifoq dunyoda ikkinchi 
oYinda turar edi.
Dunyo mamlakatlari orasida AQSh alohida ajralib turadi. Yaponiya, Osiyo, 
Buyuk Britaniyada kimyo sanoati juda yaxshi rivojlangan. Shu bilan birga Afrika, 
Lotin Amerikasi mamlakatlarida bu sanoat endigina rivojlanib kelmoqda.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

II B O ’LIM 
INSONIYAT SIVILIZATSIYASINING R IV O JLA N IS H IV A  
IJTIM OIY-M AKROIQTISODIY D U N Y O N IN G S H A K L L A N IS H I
IBOB
MINTAQAVIY SIVILIZATSIYALAR GENEZISI VA SHAKLLANISHI 
Yer yuzida odamlarning paydo bo’lishi