Jas ayirmashiliq ped psix uzb

paxtaga” uxshatadi. Uning fikricha, bolaning “top-toza paxta” tarzidagi ruhiga nimalarni yozish 
mutlaqo katta odamlar ixtiyorlaridadir. Shuning uchun bolaning qanday odam bo`lib etishishi, ya`ni 
unda qanday shaxsiy fazilatlarning tarkib topishi bola hayotdan oladigan tajribaga, o`zgalar bilan 
muloqot jarayonida oladigan hayotiy tushuncha va tasavvurlariga bog`liqdir, deb ta`kidlaydi. 

---

10 
Har ikkala yo`nalishning namoyondalari, o`z manfaatlarining tashqi jihatdan bir-biriga qarama-qarshi 
bo`lishiga qaramay, insonning psixik xususiyatlarini nasliy, biologik omillar ta`siri ostida, yoki 
o`zgarmas muhit ta`sirida avvaldan belgilangan va o`zgarmas narsa, deb e`tirof etadilar. 
Ma`lumki, odam shaxs sifatida muntazam, qandaydir faoliyatda tarkib topib boradi, rivojlanadi, uning 
faolligi namoyon bo`ladi. Agarda hayvonlar tevarak-atrofdagi tashqi muhitga passiv moslashib, hayot 
faoliyatlarida tabiatdagi, ya`ni tashqi muhitdagi tayyor narsalardan foydalansalar, odam esa tevarak-
atrofidagi tashqi muhitga faol ta`sir ko`rsatib, uni o`z irodasiga bo`ysundiradi hamda o`zgartirib, o`z 
ehtiyojlarini qondirishga xizmat qildiradi. 
Ko`zatishlar jarayonida shu narsa ma`lum bo`ldiki, odamdagi tugma, irsiy mexanizmlari uning psixik 
rivojlanishiga ta`sir ko`rsatadi-yu, biroq uning mazmunini ham, shaxsiy fazilatlarini ham belgilab bera 
olmaydi, Ta`kidlash zarurki, muhit ham bola psixikasivi rivojlantirishda muayyan rol` o`ynaydi. Faqat, 
buning uchun bolani o`qitayotgan kishilarning ta`siri natijasida bola ana shu muhitni faol ravishda 
o`rganib olishi, tabiiydir. 
Psixologiya fani zamonaviy ta`limotga asoslangan holda inson shaxsining tarkib topishini asosan uchta 
omilning ta`siriga bog`liqlini dalillar asosida izoxlab beradi. Ulardan; 
- birinchisi - inson tug`ilib voyaga etadigan tashqi ijtimoiy muhitning ta`siri;