224
VI BOB. JISMONIY SHAXSLARDAN UNDIRILADIGAN
MOL-MULK SOLIG„I
==================================================
6.1. Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig„ining
joriy etilishi, maqsadi va iqtisodiy mohiyati
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq 1993 yil 28
dekabrda qabul qilingan O‗zbekiston Respublikasining ―Jismoniy
shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqlar to‗g‗risida‖gi
Qonuni
bilan 1994 yildan boshlab joriy etilgan. Jismoniy shaxslarning mol-
mulkiga solinadigan soliq muntazam (doimiy)
undiriladigan soliq
hisoblanadi, ya‘ni u bir yilda bir marta muntazam ravishda undiriladi.
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq mahalliy soliq
bo‗lib, O‗zbekiston Respublikasi hududida bo‗lgan va unda ro‗yxatga
olingan mol-mulklardan undiriladi. Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga
solinadigan soliq fiskal ahamiyatga ega bo‗lib
davlat byudjetining
daromadlar qismini shakllantiradi.
6.1-rasm.
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqning davlat
byudjeti daromadlaridagi salmog„i dinamikasi
23
23
O‗zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasining 2003-2017
yillar-
dagi ―O‗zbekiston Respublikasining asosiy makroiqtisodiy ko‗rsatkichlari prognozi va
Davlat byudjeti parametrlari to‗g‗risida»gi qarorlari asosida tayyorlangan.
225
Diagramma
ma‘lumotlaridan
ko‗rinib
turibdiki,
jismoniy
shaxslarning mol-mulkiga solinadigan
soliqning davlat byudjeti
daromadlaridagi salmog‗i o‗sish tendensiyasiga ega bo‗lib, jumladan,
2004-2006 yillarda 0.2 foizni, 2008 yilda 0.3 foizni, 2010 yilda 0.5
foizni, 2012 yilda 0.8 foizni tashkil etgan. 2017 yilda soliqning tushum
ko‗rsatkichi 1.5 foiz bo‗lmoqda. Bundan ko‗rinadiki, jismoniy
shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqning salmog‗i 2018 yilda
2004 yilga nisbatan 1.3 foizli punktga ortgan.
Bu holatni soliq
stavkalarining
oshirilishi,
soliq
obyektlarini
ro‗yxatga
olish
jarayonining jadallashuvi hamda soliq to‗lovchilar sonining ortishi
bilan izohlash mumkin.
Dostları ilə paylaş: