Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011



Yüklə 32,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə237/367
tarix01.12.2023
ölçüsü32,69 Mb.
#170905
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   367
O\'zbekiston tarixi 3. J\'rayev N

Ikkinchidan, 
ayrim mahalliy rahbarlar, xususan, 0 ‘zbekiston 
Kompartiyasi Markaziy Qo‘mitasining sobiq mahalliy millatga 
mansub rahbarlari o‘sha davrda amal kursisini yo‘qotmaslik uchun 
markazga qo‘g ‘irchoq bo‘lib qoldilar, sotqinlik qilishdan o‘zlarini 
tiya olmadilar. Natijada xalqning urf-odatlari, an’analari, madani­
yati oyoq osti qilindi. Ona tilining qo‘llanish sohasi sun’iy tarzda 
cheklab qo‘yildi. Hatto shundoq ham milliy an’analardan ancha olis- 
da bo‘lgan ayrim san’at turlari kimlargadir maqbul bo‘lmay, ulami 
milliy mahdudlikda ayblashib, mualliflar ta’qib ostiga olindi. Bir- 
gina misol, 1986-yil 4-oktabrda 0 ‘zbekiston KPMKning III Plenu- 
mi «Ideologiya ishining samaradorligini yanada oshirish yuzasidan 
respublika partiya tashkilotining vazifalari» masalasini muhokama 
qildi. Unda real hayotga mos bo‘lmagan xalqning milliy o‘zligini 
anglashiga zid ko'rsatmalar berildi. Jumladan, « 0 ‘tmishni ideallash-
4 6 4


tirish, nosinfiy va notarixiy yondashish shunga olib keldiki, Temur 
kabi feodal zolimlar teatr sahnalarida, kino ekranlarida, kitob sa- 
hifalarida shu vaqtga qadar ko‘zga tashlanib turibdi, ayrim yozuv- 
chilaming e’tiborida tarix haqiqatiga zid ravishda u insonparvar va 
uzoqni ko‘ra biluvchi siyosatchi qilib ko‘rsatilgan. Bu borada tipik 
o‘rta asrga xos jihatlami ko‘ra olish uchun Pirimqul Qodirovda sin- 
fiy yetuklik yetishmadi. Yozuvchi Bobuming haqiqiy bosqinchilik 
faoliyatlarini sezmay, uning go‘yo ma’rifatparvar podsholigi, nozik 
didli lirik shoir va ulkan tarixchiligiga qoyil qolib, erib ketadi-yu 
ko‘z yoshi qiladi.
Bunday kaltabinlik dastlab qaraganda beozor ko‘rinsa-da aslo 
bunday emas. Uning zamirida tarixni qaytadan yozishga urinish, pat- 
riarxal davmi qo‘msashni targ‘ib qilish, islomni milliy madaniyat- 
ning xazinachisi qilib ko‘rsatishga urinish yotadi», deb ta’kidlandi 
yuqoridagi Plenumda. Ana shunday qarashlardan kelib chiqib, Ple­
num «ideologiya ishidagi mavjud buzilishlar murosasizlik bilan tu- 
gatilsin, tarixiy o‘tmishni idrok qilishda markscha-lenincha metodo- 
logiyadan og‘ish yoTidagi har qanday urinishlarga zarba berilsin», 
deb ko‘rsatma berdi.
Ko‘rinib turibdiki, Plenum kishilami vatanparvarlik va inter- 
natsionalizm ruhida tarbiyalash kabi g ‘oyalami ilgari sura turib, 
o ‘zi xalqni asl ma’nodagi vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga zid 
yo‘l-yo‘riqJar belgilab berdi. Bunday noto‘g ‘ri pozitsiya 1987-yil 
17-yanvarda Toshkentda boTib o ‘tgan jamiyatshunos olimlaming 
respublika Kengashida ham yana bir bor ta’kidlandi. Kengash res- 
publika olimlariga tarixiy voqea va hodisalarga baho berishda 
Yüklə 32,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   367




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin