Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011

«
Mavzuga doir fakt
O ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni
1994-yilni Mirzo Ulug‘bek yili,
deb e’ion etish to‘g‘risida
Ulug‘ o‘zbek olimi, munajjim, matematik, fizik, me’mor, te- 
muriylar sulolasining munosib davomchisi, yirik davlat arbobi Mu­
hammad Tarag‘ay - Ulug‘bek (Mirzo Ulug‘bek) tavalludiga 600 yil 
to‘lishi munosabati bilan:
Jamoat fikrini quvvatlab, allomaning jahon ilm-fani va madani- 
yati ravnaqiga qo‘shgan ulkan hissasini e’tiborda tutib;
Birlashgan Millatlar Tashkilotining ta’lim, fan va madaniyat so- 
hasidagi tashkiloti (UNESKO) Bosh konferensiyasining 27-sessiyasi 
qaroriga ko‘ra Mirzo Ulug‘bek yubileyi jahon qadriyatlari ro‘yxati- 
ga - 1994-yilda dunyo miqyosida nishonlanadigan bayramlar qatori- 
ga kiritilgani va shu munosabat bilan tashkil etiladigan xalqaro tad- 
birlami hamda Respublikada olib borilayotgan ulkan xayrli ishlami 
inobatga olib:
4 6 7

---

Yosh avlod qalbida milliy iftixor va vatanparvarlik tuyg‘ularini 
shakllantirish, ulaming ilm-ma’rifatga bo‘lgan intilishini rag‘batlan- 
tirish maqsadida hamda mustaqil 0 ‘zbekiston ilm-fani rivojiga 
ko‘maklashish maqsadida:
1994-yil 0 ‘zbekiston Respublikasida Mirzo Ulug‘bek yili, deb 
e’lon qilinsin.
0 ‘zbekiston Respublikasi
Prezidenti 
I. KARIMOV
Toshkent shahri.
1994-yil 19-mart
*
*
*
Bundan tashqari, 0 ‘zbekistonda har yili Bobur, Mashrab, Oga- 
hiy, Furqat, Fitrat, Cho‘lpon, Abdulla Qodiriy, Usmon Nosir kabi 
ulug‘ shoir va ma’rifatparvarlar kunlarini o‘tkazish an’anaga aylanib 
qoldi. Masalan, 1992-yil may oyida mamlakatimiz poytaxtida bosh- 
langan Mashrabxonlik kunlari uning vatani Namanganda keng ni- 
shonlandi. Ushbu shaharda uning nomi bilan ataluvchi katta istirohat 
bog‘i barpo etildi.
Birgina shu emas. Xalqimizning ulug‘ daholari, jahon madani- 
yati ravnaqiga katta hissa qo‘shgan, insoniyat tafakkurida keskin bu- 
rilish yasagan bobokalonlari kuni har yili turli shaklda nishonlanadi. 
Dunyoda hech bir xalq o‘zbeklarchalik buyuk madaniy va ma’naviy 
merosga ega emas. Endi mustaqillik tufayli ana shu ulkan xazinani 
ochish, uni o‘rganish, undan bahramand bo‘lish imkoniyati tug‘ildi. 
Xalqimiz bundan foydalanish yo‘lidan bormoqda.
Mustaqillik yillarida Cho‘lpon, Fitrat, Behbudiy, Fayzulla 
Xo‘jayev, Ogahiy, Ajiniyoz, Berdaq singan madaniyat va jamoat 
arboblari yubileylarini o ‘tkazish yuzasidan ko‘rilgan chora-tadbirlar 
ham ma’naviy hayotdagi muhim qadamlardir.
Xususan, hukumatning maxsus qaroriga binoan, 1999-yil 17- 
dekabr kuni Xorazmda Muhammad Rizo Emiyozbek o‘g ‘li Oga­
hiy tavalludining 190 yilligi, 18-dekabr kuni esa Nukusda Ajiniyoz 
Qo‘siboy o‘g i i tavalludining 175 yilligi, 1998-yil 24-oktabr kuni 
esa Farg‘onada Ahmad al-Farg‘oniy tavalludining 1200 yilligi keng 
nishonlandi.
Xususan, shu davrda Behbudiyning «Padarkush» asari, Fitrat- 
ning «Qiyomat» qissasi va «Abulfayzxon» tarixiy dramasi nashr qi- 
lindi. Cho‘lponning ayrim she’rlari «Guliston» jumalida, «Kecha va
4 6 8

---

kunduz» asari esa «Sharq yulduzi» jumalida e’lon qilindi. Keyinroq 
ular alohida kitob holida nashr etildi.
Ulug‘ shoir Abdulhamid Cho‘lponning adabiy-badiiy merosi 
xalqimizning bebaho m a’naviy mulkidir. Uning har bir asari, har bir 
she’ri odamlami o‘zaro hamkorlikka, ijtimoiy adolat uchun kurash- 
ga, nohaqlikka nisbatan murosasizlikka da’vat etadi. Choiponning