Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011
va xususiyatlariga eng ko‘p darajada mos keladigan bozor iqti-
Yüklə 32,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Birinchidan
- Ikkinchidan
- To‘rtinchidan
- Beshinchidan
|
va xususiyatlariga eng ko‘p darajada mos keladigan bozor iqti-
sodiyotini shakllantirishga qaratilgandir. Ayni mana shunday yo‘l O‘zbekiston xalqining munosib tur- mushini, uning huquqlari va erkinliklarini kafolatlashi, milliy an’analari va madaniyatining qayta tiklanishi, insonni shaxs si- fatida ma’naviy axloqiy kamol topishini ta’minlashi mumkin», - deb qat’iy ko‘rsatib bergan edi. I.A. Karimov mamlakatning dastlabki yillardagi rivojlanish jara- yonlarini chuqur tahlil qilib, 0 ‘zbekiston davlat qurilishi va iqtisodi- yotini isloh qilish dasturining o ‘zagi sifatida quyidagi beshta asosiy qoidani o‘rtaga tashladi: Birinchidan, iqtisodiy islohotlar hech qachon siyosat ortida qolmasligi kerak, u biror mafkuraga bo‘ysundirilishi mumkin emas. Buning m a’nosi shuki, iqtisodiyot siyosatdan ustun turishi kerak. Ham ichki, ham tashqi iqtisodiy munosabatlami mafkuradan holi qilish kerak. Ikkinchidan, o ‘tish davrida davlat bosh islohotchi bo‘lishi lozim. U islohotlaming ustuvor yo‘nalishlarini belgilab beri- shi, o ‘zgartishlar siyosatini ishlab chiqishi va uni izchillik bilan o‘tkazishi shart. Uchinchidan, qonun, qonunlarga rioya etish ustuvor bo‘lishi lozim. Buning m a’nosi shuki, demokratik yo‘l bilan qabul qilingan yangi Konstitutsiya va qonunlami hech istisnosiz hamma hurmat qi- lishi va ularga og’ishmay rioya etishi lozim. To‘rtinchidan, aholining demografik tarkibini hisobga oigan holda kuchli ijtimoiy siyosat o’tkazish. Bozor munosabatlarini joriy etish bilan bir vaqtda aholini ijti moiy himoyalash yuzasidan oldindan ta’sirchan choralar ko‘rilishi lozim. Bu bozor iqtisodiy oti yo‘lidagi eng dolzarb vazifa bo‘lib kel- di va bundan key in ham shunday bo‘lib qoladi. Beshinchidan, bozor iqtisodiyotiga o‘tish obyektiv iqtisodiy qonunlar talablarini hisobga oigan holda, yaqin o‘tmishimizdagi 62 «inqilobiy sakrash»larsiz, ya’ni evolutsion yo‘l bilan puxta o‘ylab, bosqichma-bosqich amalga oshirilishi kerak. Ana shu muhim qoidalar 0 ‘zbekistonning Mustaqil rivojlanish va taraqqiyot yo‘liga asos qilib olindi, yangi jamiyatga o‘tish dav- rining negizini tashkil etdi. 0 ‘tgan davr mobaynida bu qoidalaming amalga oshirilishi respublikada ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni, eng muhimi, bozor munosabatlarini joriy etish yo‘lidan izchil harakat qilishni ta’minladi. 0 ‘zbekiston hukumatining bozor munosabatlariga bosqichma- bosqich o‘tish haqidagi tamoyili vaqt o‘tgani sayin o ‘zining hayotiy qiymatini, siyosiy kuchini ko‘rsatdi. Binobarin, bular yetakchi tamo- yillar sifatida tan olindi. Chunki ular iqtisodiy islohotlaming butun ichki mantiqini, rivojlanish yo‘lini va xarakterini belgilab berdi. Darhaqiqat, 0 ‘zbekistonning bozor munosabatlariga bosqichma- bosqich o‘tishi bir tomondan, aw aldan meros bo‘lib qolgan barcha ijobiy tajribalami chuqur o‘zlashtirish imkonini berdi, ikkinchi to mondan esa isloh qilishning asosiy bosqichlarini aniq ajratib ber di. Bu bosqichlaming har biri uchun konkret maqsadlami, ularga erishish vositalarini belgilab olishga sharoit yaratdi. Aniqrog‘i, bu tamoyil «yangi uy qurmay turib, eskisini buzmaslik» haqidagi xalq- ning dono fikriga asoslanganini ko‘rsatadi. Xususan, jahon jamoatchiligi tomonidan atroflicha o‘rga- nilayotgan « 0 ‘2bekiston iqtisodiy îslohotlami chuqurlashtirish yo'lida» kitobida iqtisodiyotni tubdan isloh qilishga doir beshta ta moyil ahamiyatiga yana bir bor to'xtaladi. Xususan, bozor muno sabatlariga bosqichma-bosqich o ‘tishning 0 ‘zbekiston uchun naqa- dar afzalliklariga alohida urg‘u beradi. Jumladan, «Bir bosqichni tamomlagandan keyingina, zamr shart-sharoitlami yaratib, yangi bosqichga o‘tish mumkin, - deydi 1. A. Karimov. Har bir bosqichda tafakkurimizni o ‘stirib, erishilgan real natijalar bilan odamlami yan gi tuzumning afzalligiga ishontiribgina islohotlami oxirigacha amal ga oshira olamiz. Iqtisodiy strukturasi rivojlangan, samarali ijtimoiy munosabatlarga ega bo‘lgan jamiyatm qura olamiz. Hozir biz kerakli yondashuvlami, zamr ish maromini topdik, muayyan foydali tajriba orttirdik. Dastlabki yakunlami chiqarish, navbatdagi bosqichning va- zifalari va ustuvor yo‘nalishlarini belgilash zamr». Shuning uchun I. Karimov ushbu kitobning ikkinchi qismida mamlakatni ixitisodiy rivojlantirish borasidagi asosiy vazifalar - xususiylashtirisn va ra- qobatchilik muhitini shakllantirish jarayonlarini chuqurlashtirish, makroiqtisodiy barqarorlikka erishish, milliy valyutani mustahkam- 63 lash, ijtimoiy kafolatlari kuchli bo‘lgan demokratik davlatni shakl- lantirish vazifalarini belgilab beradi. Jumladan, uning fikricha, mazkur masalaning ustuvor yo‘nalishlari quyidagicha bo‘lmog‘i lozim: Yüklə 32,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|