Jurnalımızın növbəti buraxılışı səhiyyə

EcoVision

---

Porter  ısrarla  devlet  müdahalesine 

karsı olmasına rağmen ve Porter’in devlet 

etmenini Elmas modelinin temel element-

lerin  biri  olarak  ele  almaması  bazı  yazar 

ve akademisyenler tarafından haklı olarak 

eleştirilmiştir.  Çünkü  devlet  iş  ortamını 

oluşturan  tüm  maddeleri  etkilemekle  be-

raber elmasın ayrılmaz bir parçasıdır.

Porter’e göre üretim faktörlerinden emek 

faktörüne  dayanan  “Karşılaştırmalı  Üstün-

lükler  Teorisi”,  günümüz  modern  endüstri-

lerinde, üstünlüğü belirlemekte yetersiz kal-

maktadır. Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi 

yerini Rekabetçi Avantajlar Teorisine bırak-

malıdır. Ancak Porter’ın Elmas Modeli ülke-

nin rekabet gücünü değil firmaların rekabet 

gücünü etkileyen yerel faktörleri ele almak-

tadır. Firmalar bu yerel faktör avantajları ile 

verimliliklerini  arttırabilirler,  bu  verimlilik 

artısı firmanın içinde bulunduğu ülkenin de 

refah seviyesini arttırabilir.

Kümelenmelerin ana faydasının ve oluş-

turulma gerekçesinin rekabet avantajı elde 

ederek,  piyasada  sürdürülebilir  bir  yapı 

ortaya  koymak  olduğu  genel  kabul  gör-

mektedir. Fakat bu ana fayda kapsamında 

kümelenmelerin  getirilerini  alt  başlıklar-

la  sıralamak,  ana  faydanın  oluşumunu  ve 

kümelenmelerle rekabet arasındaki doğru 

orantılı ilişkiyi daha iyi bir şekilde ortaya 

koyabilir. Bu faydalar şunlardır: 

•  Üretkenliği  artırarak  verimlilik 

artışları sağlar. 

•  İnovatif faaliyetleri ve sonuçta yeni 

ürün ve süreçleri ortaya çıkarır. 

•  Modern bilgi ve teknolojiye ulaşı-

mı kolaylaştırarak maliyeti azaltır. 

•  Kalifiye elemanların aynı çatı altında 

toplanmasını sağlayarak işletme ma-

liyetlerinin düşmesine yardımcı olur. 

•  Yerel  tedarikçilerin  kullanımı  ile 

maliyetler düşer. 

•  Pazar,  teknoloji,  rekabet  bilgileri 

aynı çatı altında toplanır. 

•  Sanayi,  üniversite,  devlet  ve  sivil 

savunma  kuruluşlarını  bir  araya 

toplayarak işbirliğini güçlendirir. 

•  Yeni iş alanlarını ve istihdamı des-

tekler. 

•  Şirketler üzerindeki çeşitli riskleri 

azaltır. 

•  Pazara  giriş  kolaylığı  sağlayarak 

giriş engellerini azaltır. 

Kısacası,  kümelenmeler;  etkin  bir  re-

kabet  ortamının  sağlanmasında  oldukça 

etkili bir yöntemdir.