K. Turg‘unboyev, M. Tolipov, I. Oxunov ijtimoiy

Ijtimoiy pedagogikaning ilmiy fan sifatidagi tuzilishi 
Ijtimoiy ishlar falsafasi, ijtimoiy siyosat, ijtimoiy — iqtisodiy, ijtimoii — psixologik, ijtimoiy 
ma’naviy-ma’rifiy va boshqa ijtimoiy ishlar bilan birga ijtimoiy pedagogika ham rivojlanib 
bormoqda.
Amaliy faoliyatning sohasi sifatida ijtimoiy pedagogikani predmeti — mavzu baxsi inson 
ijtimoiy aqlini turlicha ko‘rinishi va hillaridagi o‘zaro ta’siri yoki o‘zaro munosabati hisoblanadi. 
Uning maqsadi bo‘lib, insonning ijtimoiy faoliyatini saqlash, tiklash, quvvatlash, rivojlantirish 
uchun ijtimoiy aql va ta’lim o‘zaro munosabatlarini har tomonlama uygunligini ta’minlaydi. 
Bunday har tomonlama uyg‘unlashtirish asosan uch yo‘nalishda mazkur shaxsning ijtimoiy 
rivojlantirish, muhitni pedagogikalashtirish, inson bilan mazkur muhitni o‘zaro ta’sirini 
optimallashtirish orqali amalga oshiriladi. 
Amaliy faoliyat sohasi sifatida ijtimoiy pedagogika u yoki bu sotsium bilan o‘zaro ta’sir 
xolatidagi insonga yo‘naltirilgan. Bunday o‘zaro ta’sir ishtirokchilarini shartli tarzda 3 ta katta: 
ijtimoiy — istiqbolli; ijtimoiy — stabil; ijtimoiy — muammoli guruhlarga bo‘lish mumkin. 
Insonlarni u yoki bu guruhga ajratish mezonlari sifatida ularning qimmatli mo‘ljallar va hayotiy 
maqsadlariga qaratilgan yo‘nalishlar hamda ularning jamiyat tomonidan tan olingan ijtimoiy 
boyliklariga mos kelishi kerak. 
Bunday guruhlash usuli ijtimoiy pedagogik faoliyat bilan murakkab xolatga tushib qolgan 
shaxslarning (nogiron, narkoman va hokazo) muammolariga tezkor e’tibor berish imkoniyatini 
beradi. Mavjud shaxsni muammoli xolatini hal etish (axolini mazkur ijtimoiy muammoli qismga 
aloqador qismiga tegishli) bilan mazkur sohada maxsus kasb tayyorgarlikdan o‘tgan mutaxassislar 
shug‘ullanmog‘i zarur. 
Bu o‘rinda o‘sha shaxs ijtimoiy pedagogning mijozi sifatida emas, balki ijtimoiy — 
pedagogik faoliyatning bevosita hamkori bo‘lib qolsagina faoliyat samarali bo‘ladi. Bunday 
yondashuv ijtimoiy — pedagogik faoliyatning, profilaktik, ogohlantiruvchi harakterda bo‘lishini 
ta’minlaydi va u axolini shakllanayotgan muammoli guruhini shakllanishini oldini olish va kelib 
chiqish sabablarini bartaraf etish yoki ogohlantirish, aholini ijtimoiy muammoli guruhini ijtimoiy