Kafedrasi

“ƏTRAF MÜHİTİN MÜHAFİZƏSİ VƏ İQTİSADİYYATI”

KAFEDRASI

“TƏBİİ SƏRVƏTLƏRDƏN SƏMƏRƏLİ İSTİFADƏ”FƏNNİNİN

İMTAHAN SUALLARI ( MAGİSTRATURA) müəllim: M.Əsgərova

1. 
   Fənnnin predmeti,məqsədi,vəzifələri,tarıxi və digər elmlərlə əlaqəsi haqqında
   
2. 
   Təbii şərait və təbii ehtiyatlar haqqında ümumi məlumat,müxtəlif alimlər
   

tərəfindən onların qruplara bölünməsi,təsnifatı,tükənməsi ilə bağlı fərziyyələr

3.Potensial,real,çoxmədsədli istifadə olunan,bərpa olunan,tükənən,tükənməyən

və s. təbii ehtiyatlar haqqında məlumat

4.Faydalı qazıntılar nəyə deyilir , hansı sahələri vardır və əhəmiyyəti

5.Filiz və qeyri-filiz ehtiyatlarına hansı sərvətlər aiddir və bunların hansıları

cəmiyyətin iqtisadi inkişafının əsasını təşkil edir

6.Strateji və beynəlxalq əhəmiyyət kəsb edən ehtiyatların səciyyəsi

7.Əsas yanacaq ehtiyatlarından olan neftin tarıxi,istehsalı ilə bağlı məlumat

8.”Əsrin müqaviləsi”-nin əhəmiyyəti

9.Ölkənin müasir qaz və neft ehtiyatlarının istifadəsi və sənaye əhəmiyyəti

haqqında

10.Kömür,yanar şist,torf,uran və digər yanacaq ehtiyatlarının istifadəsi

11.Respublika ərazisində filiz ehtiyatlarının istifadəsi , yerləşməsi və əhəmiy-

yəti

12.Azərbaycan Respublikasının relyefi haqqında ümumi məlumat

13.Ölkənin iqlim şəraiti və əsas göstəriciləri haqqında

14.İqlim şəraitinin təbii ehtiyatların istifadəsində rolu

15.Relyefin təbii resursların mənimsənilməsi və istifadəsinə təsiri.

16.Azərbaycanın torpaq ehtiyatları haqqında ümumi məlumat və onların regionlar üzrə yerləşməsi

17.Respublikanın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq fondu haqqında

18.Ölkə torpaqlarının deqradasiyası(şoranlaşma,eroziya və s.)

19.Azərbaycanda torpaqların çirklənmə mənbələri,ekoloji problemləri və

görülən tədbirlər

20.Suyun fiziki,kimyəvi ,bioloji xassələri,su balansının qiymətləndirilməsi

21.Azərbaycanın tranzit çayları,ekoloji problemləri,görülən tədbirlər

22.Respublikanın təbii və süni gölləri haqqında

23.Xəzərin hidroloji xüsusiyyətləri,iqtisadi-coğrafi mövqeyi,tarixi

24.Xəzər dənizinin əsas yarımadaları,adaları,körfəzləri haqqında

25.Xəzərə tökülən çaylar və onların mənfi təsiri

26.Xəzərin karbohidrogen ehtiyatları,flora və faunası

27.Xəzərin ekoloji problemləri,onları yaradan səbəblər və həlli istiqamətləri

28.İqlim resursları haqqında məlumat

29.Aqroiqlim ehtiyatlarının səciyyəsi və onların əhəmiyyəti

30.Günəş və külək enerjisinin böyük persrektivə malik olması və onlardan

istifadənin müasir vəziyyəti

31.Azərbaycanın geotermal su ehtiyatları,onların əhəmiyyəti

32.Ekoloji problemlərin həllində alternativ enerji mənbələrindən istifadənin

əhəmiyyəti

33.Azərbaycanda mövcud olan heyvanat və bitki növləri haqda məlumat

34.Nəsli kəsilməkdə olan heyvan və quşların artırılması ilə bağlı görülən

tədbirlər

35.İnsan həyatında meşələrin rolu

36.Meşə ehtiyatlarının əhəmiyyəti,təsərrüfat əhəmiyyətinə və istifadəsinə

görə meşələrin qruplara bölünməsi

37.Azərbaycanda meşələrin regionlar üzrə qeyri-bərabər yerləşməsi

38.Meşə torpaqlarının deqradasiya səbəbləri,onların qorunması,bərpası və

s. sahəsində dövlət qurumlarının və hər 1 vətəndaşın vəzifələri

39.Kurort-turizm,rekreasiya ehtiyatlatı haqqında məlumat

40.Respublikada böyük potensiala malik kurort-rekreasiya zonaları haqqında

41.Palçıq yataqları ,unikal Naftalan neftinin tarixi və əhəmiyyəti

42.Xüsusi qorunan ərazilərin yaradılmasının tarıxı və əhəmiyyəti

43.Qoruq və yasaqlıqlar haqda ümumi məlumat,onların fərqləri

44.Azərbaycanın qoruq və yasaqlıqlarının səciyyəsi(1 neçəsini misal çəkmək)

45.Milli parklar və təbiət abidələri haqqında

46.Azərbaycanda yaradılan ilk Milli park

47.Respublikada XQƏ-in yenilənməsi,artırılması,qorunması ilə bağlı görülən

tədbirlər

48.Respublikanın təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə ilə bağlı 2tərəfli.regional

və beynəlxalq əməkdaşlığı

49.Azərbaycanın BMT,QUAM,Beynəlxalq maliyyə qurumları və s.çərçivəsin-

də ekoloji əməkdaşlığı və onların əhəmiyyəti

50.Azərbaycan Respublikasının neft-qaz boru kəmərləri haqqında məlumat,onların əhəmiyyəti.

51.Azərbaycanın təbii şəraiti və fiziki-coğrafi mövqeyi haqqında məlumat

52.Azərbaycanın təsərrüfat sahələrinin inkişafının müasir vəziyyəti

53.Təsərrüfat sahələrinin ətraf mühitə təsiri və yaratdığl ekoloji problemlər

54.Xəzər dənizinin bioloji sərvətlərinin səciyyəsi

55.Xəzər dənizinin mineral xammal ehtiyatları və ekoloji durumu

56.Azərbaycanda meşələrin ekoloji və təsərrüfat əhəmiyyəti

57.Respublikada turizmin inkişafı və bu sahədə təbii ehtiyatların rolu

58.Fənnin inkişaf tarixi haqqında məlumat

59.Təbii sərvətlərin yerləşmə qanunauyğunluqları

60.Təbii sərvətlər sənayenin xammal bazası kimi

61.Azərbaycan Respublikasının təbii ehtiyatlarının dünya miqyasında yeri

62.Azərbaycanın təbii resurs potensialından istifadənin sosial-iqtisadi və

ekoloji aspektləri

63.Təbii sərvətlərin ölkə iqtisadiyyatında və yeni istehsal sahələrinin yaradıl-

masında rolu

64.Müasir şəraitdə təbii ehtiyatlardan istifadənin səmərəliliyi

66.Aztullantılı və tullantısız texnalogiyaların tətbiqi təbii ehtiyatlardan istifa-

dənin səmərəli yolu kimi

67.Dağlıq v ə düzənlik relyef şəraitinin təbii ehtiyatların qiymətləndirilməsində

əhəmiyyəti

68.Relyefin hava kütlələrinin hərəkətinə təsiri və əhəmiyyəti

69.Təbii ehtiyatların mənimsənilməsində iqlim xüsusiyyətlərinin təsirinin ekoloji-iqtisadi qiymətləndirilməsi

70.Respublikanın filiz faydalı qazıntılarından səmərəli istifadə edilməsinin

əsas istiqamətləri

71.Azərbaycanda səhralaşma problemi və onu yaradan səbəblər

72.Respublikanın şirin su ilə təminatı problemi və onun aradan götürülməsi

73.Respublikada günəş və külək enerjisindən istifadənin müasir vəziyyəti

74.Azərbaycanın geotermal su ehtiyatları,yayılma arealı

75.Milli parklar və təbiət abidələri,onların əhəmiyyəti

Kafedra “Ətraf mühitin mühafizəsi və iqtisadiyyatı “
“Ekologiyanın müasir problemləri” fənnindən imtahan sualları(magistratura)

Müəllim: M.Əsgərova
1.Fənnin əsas məqsədi,predmeti,vəzifələri və digər elmlərlə əlaqəsi.

2.Qloballaşma ideyasının əsasını nə təşkil edir

3.”Coinformatika” haqqında məlumat verin

4.İnformasiya inqilabına görə dünyada liderlik edən ölkələrin səciyyəsi

5.Müasir dövrün qlobal problemləri haqqında məlumat

6.Qlobal informasiya məkanının (QİM) əsas məqsədi və internet haqqında

7.Cəmiyyətin ilkin əlaqələrinin inkişaf etdiyi dövrlərdə hansı xarakterli ekoloji

problemlər inkişaf etmişdir

8.Tədqiqatçı alimlər müasir dövrə qədər neçə demoqrafiq inqilabın olmasını açıq-

layır(ayrı-ayrılıqda məlumat verin)

9.Urbanizasiya haqqında məlumat verin və XXI əsrin ortalarına qədər urbanizasiya

Ilə bağlı verilən proqnozlar

10.Xammal problemi əsasən özünü hansı ölkələrdə büruzə verir

11.”Enerjiyə qənaət etmək” siyasəti və bunu özündə həyata keçirən ölkələr haqqında

12.Ərzaq çatışmamazlığının qarşısının alınması üçün münasib sayılan variantlar

13.Qlobal problemlər neçə hissədən ibarətdir və yerinə yetirdikləri vəzifələr

14.Qlobal informasiya məkanının formalaşmasında xüsusi rol oynayan məqam

nədir və iqtisadi qloballaşma haqqında məlumat verin

15.Qloballşma necənci əsrlərdə formalaşmış və təsərrüfat həyatının beynəllilləşdi-

rilməsinin əsasında duran əsas məsələlər haqqında

16.”Coqlobalistika”-nın səciyyəsi və siyasi qloballaşma nəyə xidmət edir

17.”Demoqrafiq inqilab” və “Demoqrafiq keçid” anlayışlarını ilk dəfə elmə hansı

alim gətirib və bu proseslər haqqında məlumat verin

18.Aclıq və yarıaclığın əsas arealları hansı ölkələrə aiddir,səbəbini göstərin

19.Buğda,qarğıdalı çəltik ayrı-ayrılıqda hansı ölkələrdə əraq məhsulunun alın-

masında xammal kimi üstünluk təşkil edir

20.Energetika probleminin baş vermə səbəbini göstərin(ölkələrlə)

21.2000-ci illərdə bəşəriyyətin enerji resurslarına olan tələbatı necə qiymətləndi-

Rilmlşdir

22.Dünya neft və qaz ehtiyatına ən çox malik olan ölkələr hansılardır

23.OPEK ölkələri haqqında məlumat verin

24.Hansı ölkələr enerji tutumlu təsərrüfat sahələrinə üstünlük verirlər və nəyə görə

25.Dünya əhalisinin artımına həsr olunmuş konfranslar və qəbul olunan qətnamələr

26.Ərzaq problemlərinə aid keçirilmiş konfranslar haqqında və burada hansı dekla-

rasiyalar qəbul olunub

27.Qlobal enerji problemlərinin yaranmasının səbəbinin “geosiyasətlə”əlaqələndi-

2.
rilməsi haqqında

28.Ən çox hansı ölkələr gətirmə xammala ehtiyac hiss edirlər (səbəbi)

29.Energetika böhranının baş vermə problemini yaradan səbəblər

30.Dünya energetikasının gələcək inkişafı ilə bağlı görülən planlar haqqında

31.Xammallarla təminat məsələsində həyata keçirilən əsas yollar

32.Müasir dövrdə ətraf mühitin ekoloji deqradasiyası özünü ən çox hansı ərazi-

lərdə göstərir

33.Təbii şəraitin müxtəlifliyinin insan sağlamlığına təsiri haqqında

34.İOÖ hansı sərvətlər ehtiyatı baxımından İEÖ-dən üstündür

35.Yer Kürəsi insanlarının sağlamlığına təsir edən sosial-iqtisadi inkişaf və yaşayış

tərzi nə deməkdir

36.Sağlamlığın qlobal problemlərinə coğrafi aspektdən yanaşsaq İEÖ-lə İOÖ ara-

sında nə kimi fərqlər var

37.Ən çox və ən az adambaşına düşən daxili məhsulun miqdarına görə fərqlənən

ölkələr haqqında

38.İEÖ və İOÖ-in kənd təsərrüfatındakı fərqlər haqqında

39.Ərazisində hərbi obyektlər yerləşən ölkələr və ilk olaraq nüvə silahı sınaqları-

nın qadağan olunması haqqında müqavilə bağlamış dövlətlər haqqında

40.Milli parklar ilk dəfə harada yaradılmışdır və onların əhəmiyyəti

41.XX əsrin II yarısında kosmik fəzanın öyrənilməsi üzrə ayrılan 2 istiqamət nədir

42.Sülh,qarşılıqlı əməkdaşlıq uğrunda ilk yaradılmış nüfuzlu təşkilatlar və Rusiya

Federasiyasında təbii sərvətlər sahəsində problem varmı

43.Dünya Okeanının əsas qlobal problemləri haqqında məlumat verin

44.Dünya Okeanının əsas bioloji və mineral sərvətlərinin səciyyəsi

45.Planetin nüvə cəbbəxanalarındakı nüvə ehtiyatları və onların təhlükəsi haqqında

46. Müasir dövrdə Dünya Okeanı ilə bağlı tədqiqat işlərinə görə fərqlənən ölkələr

və Dünya Okeanının enerji ehtiyatları barədə(qabarma-çəkilmə)

47.Dənizçilik təsərrüfatı ,onun sahələri ,yaranma səbəbləri haqda məlumat verin

48.Kosmos yerşünaslığı üçün kosmik çəkilişin əhəmiyyəti haqqında

49.Kosmos istehsal sahəsi nə deməkdir və kosmos texnalogiyasının səciyyəsi

50.Kosmik günəş ES(KGES)-in əhəmiyyəti haqqında

51.Azərbaycan Respublikasında atmosfer,su və torpaq çirklənmələri ilə yaranan

ekoloji vəziyyət

52.Kosmik fəzanın “zibillənmə”,”çirklənmə” prosesləri və “Ozon dəliyi”

haqqında

53.AES-nın ekoloji problemləri və AES-lər neçə ildə 1 demontaj olmalıdırlar

54.SES-lərin müsbər və mənfi cəhətləri haqqında

55.Azərbaycan Respublikası ətraf mühitin mühafizəsi və ekoloji problemlərlə

bağlı hansı beynəlxalq konvensiya və müqavilələri radifikasiya etmişdir.

56.Fənnin respublikada formalaşması və inkişaf tarıxı haqqında

57.Respublikanın əsas ekoloji problemləri

58.Dünya üzrə təbii mühitin qorunması ilə bağlı keçirilmiş konfranslar,konvensiyalar

59.Beynəlxalq ətraf mühitin qorunması ilə əlaqədar olan təşkilatlar haqqında

60.Respublikanın flora və fauna ehtiyatlarının ekoloji aspektləri

61.Təbiət-cəmiyyət münasibətləri,müasir qlobal dövrün qlobal ekoloji problemləri

62.Cəmiyyət inkişafının proqnozlaşdırılması problemi

63.”Demoqrafiq partlayış” və onun həll edilməsi məsələləri

65.Qlobal müharibə və sülh problemi

66.Alimlərin demoqrafiq məsələlərlə bağlı verdiyi anlayışlar

67.”Demoqrafiq inqilabın” 3 mərhələsi haqqında

68.Əhali artımının qarşısının alınması ilə bağlı ümumdünya konfranslarının yerinə

Yetirdiyi siyasətlər

69.İEÖ-də urbanizasiya ilə bağlı problemlər və onların aradan götütülməsi

70.İEOÖ-də əhali artımı,onları yaradan səbəblər,görülən tədbirlər

71.Qlobal problemlərin dünyəvi əhəmiyyəti və onların mənşəyi haqqında

72.Beynəlmiləlləşdirmə haqqında məlumat

73.İnsanın təsərrüfat fəaliyyətinin müasir ekoloji problemlərin yaranmasında rolu

74.Hərbi xərclərin,silahların,hərbçilərin sayının və s. azaldılması məsələləri

75.Xammalllarla təminat məsələsi bəşəriyyətin tarixi problemi kimi