Kasb-hunar maktabi raqamli multimedia axborotlarini qayta ishlash va yaratish texnologiyasi

5. WORDPAD matn muxarriri. Ish stolining ta’rifi. Uskunalar paneli

1. 
   WORDPAD muxarririning vazifasi- matnni rasmiylashtirishning turli usullari qo‘llaniladigan etarli murakkab xujjatlarni taxrir qilish.
   
2. 
   Muxarrir oynasi elementlarida sarlavxa, menyu, uskuna paneli, taxrir qilish qismi, xolat satri. Bunda ushbularga e’tibor bering:
   

• 
  o‘qituvchi aytib turgan bir necha satr matnni yozish. Kiritilgan matn bilan ishlashining keyingi xolatida kuzating;
  
• 
  menyu buyruqlariga batafsil ta’rif bering;
  
• 
  saqlash buyruqlarini tasvirlashda turli xil xujjatlarni (WORD xujjati turi, RTF-RIC. Text Format turi, faqat matnlar turlaridek) saqlash imkoniyatlarini ta’kidlash.
  

Nusxalash, kesish, qo‘yish va x.k. buyruqlarini tasvirlashda bu buyruqlarni tez chaqirish uchun tugmalarni birgalikda foydalanish imkoniyatlarini ta’kidlash (masalan, CTRL+C, CTRL+X, CTRL+V) format (xajm) menyusini ta’riflashda TRUE TYPE day shrift-masshtablashgan shrift, ularning xajmini o‘zgartirish xarflar shakli o‘zgarmaydigan shriftlar tushunchasini kiritish.Shunday shriftlar borki, ularda “kirillcha” belgilar, ya’ni “ruslashtirilmagan” shriftlar yo‘qligini aytish. “Ruscha” va “o‘zbekcha shriftlarning nomlarini sanab o‘tish, masalan, Arial Sug, Courier new Cyr, Times Uz, PandaUz va x.k. Berilgan xil shriftlarni ishlatishiga o‘kuvchilarni tayyorlamoq.

3. Matn muxarrirning asosiy uslublari:

• 
  matn fragmentida ajratish (“sichkoncha” yoki klaviatura- Shift dan kursorni boshqarish tutmasi yordamida);
  
• 
  ajratilgan matn fragmentini nusxalash;
  
• 
  matn fragmentini ko‘chirish;
  
• 
  mant fragmentini yo‘q qilish;
  
• 
  ishlatilayotgan shriftni o‘zgartirish, ajratilgan matn fragmentida xarfning xajmini va shaklini (kichraytirish, kursiv, ajratish).
  

Word for windows matn prostessorining imkoniyatlari
Foydalanuvchilar uchun dastlabki shaxsiy kompyuterlar paydo bo‘lgandan buyon, ularning kundalik yumushlarini u yoki bu tartibda engillashtirib beruvchi yuzlab dasturlar yaratildi. Ma’lumki, inson ish faoliyati davomida ko‘plab matnlarni qayta ishlashiga to‘gri keladi. Kompyuterning yaratilishi bu borada katta imkoniyatlarni ochib berdi. Masalan, Microsoft, MultiEdit va shu kabi dasturlar ish yuritishni ancha engillashtirdi. Xozirgi kunda katta- kichik firmalar turli-tuman (masalan, Microsoft, Lotus, Corel va boshqalar) dasturlarni yaratish bilan banddirlar.
Biz shulardan eng ommaviy tarqalgan dasturlar majmui -Microsoft Office bilan tanishamiz. Zero, mazkur firma bu soxada peshqadam bo‘lib turibdi.
Ushbu majmua tarkibiga quyidagi dasturlar kiradi:

• 
  -Microsoft Word dasturi - universal matn muxarriri;
  
• 
  -Excel elektron jadvallari;
  
• 
  Access ma’lumotlar bazasi sistemasini boshqarish;
  
• 
  Power Point xujjatlarni taqdim etish muxiti va boshqalar.
  

Yuqoridagi bugungi kunda mashxur bo‘lib ketgan dasturlar nomining o‘zi yoki dastur yaratuvchilar nechogli katta vazifalarni o‘z oldilariga maqsad qilganliklarini ayon qilib turibdi. Darxaqiqat, xar qanday xujjatni tayyorlash, ofis ishlarini yuritish, telefon nomerlarini saqlashdan boshlab, balans xisobotlarini tuzishgacha bo‘lgan jarayon katta mehnat talab etadi. Uning yordamida engilgina tashrif qogozlaridan tortib, toki gazetalar origanal maketigacha yoki kitob nashrlarini yaratish mumkin. Ushbu sistema xaqiqiy poligrafiyada inqilob bo‘ldi desak, mubolaga bo‘lmaydi. Xarf o‘lchamlari, ularning ko‘rinishi, matn rangi va foni, xujjatlarni ramkalash, rasm va fotolarni joylashtirish, matnlarni ro‘yxat va jadval ko‘rinishida rasmiylashtirish, murakkab xujjatlarni hosil qilish, bularning xammasi foydalanuvchiga engillik beradi. Bundan tashqari, video- va audioyozuvlar ishini yanada ko‘rimliroq qilish, orfografik xatolarni avtomatik tuzatish imkonini beradi.