Kbt я25 uot (059) Baş redaktor
Yüklə 6,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mədəniyyət.Maarif.Təhsil
- Riyaziyyat.Fizika.Astronomiya
- Kimya.Biologiya.Tibb
- Tarixdə bu gün
- İ n t e r n e t d ə www.anl.az www.az.wikipedia.org www.elibrary.azlib.net 100 illiyi
- İ n t e r n e t d ə www.anl.az www.az.wikipedia.org www.elibrary.azlib.net 150 illiyi
- İ n t e r n e t d ə www.anl.az 26 Tatar şairi APREL
|
Dünya ədəbiyyatı Tatar Xalq şairi Tukay Abdulla Məhəmmədarif oğlunun (26.04.1886- 15.04.1913) anadan olmasının 130 illiyi
Xalq rəssamı Hacıyev Altay Əmir oğlunun (02.04.1931) anadan olmasının 85 illiyi Xalq rəssamı Əliyev Hüseyn Əlirza oğlunun (22.04.1911-25.05.1991) anadan olmasının 105 illiyi Əməkdar incəsənət xadimi, teatr rəssamı Abbasov Əsgər Məmmədismayıl oğlunun (28.04.1916-09.02.1970) anadan olmasının 100 illiyi
Əməkdar incəsənət xadimi, baletmeyster Nəzirova Nailə Məmməd qızının (04.04.1936) anadan olmasının 80 illiyi Pedaqoji elmlər doktoru, professor, Xalq artisti, bəstəkar Rəcəbov Oqtay Məmmədağa oğlunun (05.04.1941) anadan olmasının 75 illiyi Bəstəkar, Əməkdar incəsənət xadimi Hüseynli Qəmbər Muxtar oğlunun (16.04.1916-01.08.1961) anadan olmasının 100 illiyi Əməkdar incəsənət xadimi, ilk azərbaycanlı musiqişünas qadın Ağayeva Xurşid Həsən bəy qızının (20.04.1906-03.12.1953) anadan olmasının 110 illiyi
Əməkdar artist, tarzən Hüseynov Əlikram Həsən oğlunun (20.04.1926-2006) anadan olmasının 90 illiyi Xalq artisti, pianoçu Mahmudova Tamilla Zahid qızının (21.04.1931- 12.09.2014) anadan olmasının 85 illiyi Əməkdar artist, kamança ifaçısı Vəzirov Ədalət Səfərəli oğlunun (27.04.1951- 05.10.2002) anadan olmasının 65 illiyi 2016
127
130 131
132 125
126 128
129 123 Əməkdar incəsənət xadimi, bəstəkar Hüseynzadə Ədilə Hacağa qızının (29.04.1916-20.07.2005) anadan olmasının 100 illiyi
Aktyor, rejissor Mirzəyev Ceyhun Cəmil oğlunun (09.04.1946-05.03.1993) anadan olmasının 70 illiyi Xalq artisti, rejissor Mirzəyev Ramiz Həsənağa oğlunun (Ramiz Həsənoğlu) (13.04.1946) anadan olmasının 70 illiyi Xalq artisti Zeynalova Nəsibə Cahangir qızının (20.04.1916-10.03.2004) anadan olmasının 100 illiyi Xalq artisti, aktyor və teatr xadimi Muxtarov Yusif Mehdi oğlunun (23.04.- (07).1941-26.04.2010) anadan olmasının 75 illiyi
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Edilov Yelmar Şahmar oğlunun (10.04.1946- 11.04.1994) anadan olmasının70 illiyi Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Bağırov Allahverdi Teymur oğlunun (22.04.1946-24.02.1993) anadan olmasının 70 illiyi
Orta Asiya dövlət xadimi, sərkərdə, Teymurilər imperiyasının banisi Əmir Teymurun (Teymur ibn Tarağay Barlas) (09.04.1336-18.02.1405) anadan olmasının 680 illiyi Türkiyə Respublikasının banisi və ilk prezidenti, Türkiyə dövlət, siyasi və hərbi xadimi Atatürk Qazi Mustafa Kamalın (19.04.1881-10.11.1938) anadan olmasının 135 illiyi
AMEA-nın müxbir üzvü, teatrşünas Kərimov İnqilab Saleh oğlunun (04.04.1931-22.07.2011) anadan olmasının 85 illiyi Maarif və teatr xadimi Sultanov Mirzə Əbülqasımın (12.04.1866-1916) anadan olmasının 150 illiyi Filologiya elmləri doktoru, professor, dilçi alim Tağıyev Məmməd Tağı oğlunun (28.04.1921-28.09.1994) anadan olmasının 95 illiyi
Akademik Əlizadə Ələşrəf Əbdülhüseyn oğlunun (24.04.1911-23.03.1985) anadan olmasının 105 illiyi Geologiya-mineralogiya elmləri doktoru Babazadə Baba Qurbanqulu oğlunun (25.04.1911-18.08.1962) anadan olmasının 105 illiyi Akademik Şıxəlibəyli Ədhəm Şahlarbəy oğlunun (30.04.1911- 1996) anadan olmasının 105 illiyi
Seysmoloq, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi Rəhimov Şamo Süleyman oğlunun (02.04.1931-24.07.1964) anadan olmasının 85 illiyi Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Abaszadə Abasqulu Ağabala 144 141
140 139
138 133
137 136
135 134
145 143
142 124 oğlunun (10.04.1906-18.02.1969) anadan olmasının 110 illiyi Professor, Əməkdar elm xadimi Mirzəyev Bəhram Rüstəm bəy oğlunun (16.04.1891-1974) anadan olmasının 125 illiyi Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Abdullayev Aydın Həsən oğlunun (25.04.1951) anadan olmasının 65 illiyi Kimya.Biologiya.Tibb Seleksiyaçı alim, Dövlət mükafatı laureatı Vəlizadə İsgəndər Mahmud oğlunun (15.04.1896-11.05.1974) anadan olmasının 120 illiyi
Əməkdar idman ustası Dadaşov İbrahimpaşa Hüseyn oğlunun (10.04.1926- 16.07.1990) anadan olmasının 90 illiyi
Akademik Nağıyev Vaqif Mirəsgər oğlunun (20.04.1941-03.12.1992) anadan olmasının 75 illiyi Amerika rəssamı və teleqrafiya sahəsində ixtiraçı Morze Samuel Finli Brizin (27.04.1791-02.04.1872) anadan olmasının 225 illiyi
Ümumdünya Gülüş Günü (01.04.1564) Kəlbəcər rayonunun işğalı günü (02.04.1993) Beynəlxalq Uşaq Kitabı günü (02.04.1953) ABŞ Dövlət Departamenti Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal etdiyini rəsmən bəyan edib (03.04.2001) Afinada müasir dövrün ilk Olimpiya oyunlarının başlaması (06.04.1896) “Molla Nəsrəddin” jurnalının nəşr olunmasının (07.04.1906) 110 illiyi Ümumdünya Sağlamlıq Günü (07.04.1950) İlk dəfə Yuri Qaqarin kosmosa uçmuşdur (12.04.1961) Ümumdünya Aviasiya və Kosmonavtika Günü (12.04.1962) Beynəlxalq Mədəniyyət Günü (15.04.1935) Beynəlxalq Ailə Günü (15.05.1994) “Dəbistan” həftəlik uşaq jurnalının (16.04.1906-03.1908) nəşrə başlamasının 110 illiyi Ümumdünya Hemofiliya Günü (17.04.1964) Tarixi Abidələrin Mühafizəsi Günü (18.04.1983) Ümumdünya Yer Günü (22.04.1970) Beynəlxalq Kitab və Müəllif Hüquqları Günü (23.04.1996) Beynəlxalq Əqli Mülkiyyət Günü (26.04.2000) Ukraynanın Çernobl şəhərində AES-də baş vermiş qəzanın (26.04.1986) 30-cu il dönümü Ümumdünya Əməyin Mühafizəsi Günü (28.04.1996) Beynəlxalq Rəqs Günü (29.04.1982) 149 146
147 148
150 151
152-153 154
125 Milli ədəbiyyat Ənvər Əlibəyli 1916-1968 APREL Ənvər Əliverdi oğlu Əlibəyov (Ənvər Əlibəyli) 1916-cı il aprel ayının 1-də Bakıda anadan olmuşdur. Əvvəl Tibb Texnikumunda (indiki Tibb Kolle- ci), sonra Azərbaycan Dillər Universite- tinin fəhlə fakültəsində, APİ-nin (indiki ADPU) filologiya fakültəsində təhsil almışdır. 1936-cı ildə kiçikyaşlı uşaqlar üçün şeirlər yazmış, dövri mətbuatda çap etdirmişdir. 1938-ci ildən İkin- ci Dünya müharibəsi başlayana qədər Azərbaycan radiosunda çalışmışdır. Tiflisdə Topçular Hərbi məktəbini bi- tirmiş, zabit rütbəsi ilə könüllü olaraq ön cəbhəyə getmişdir. İkinci Dünya müharibəsinin ilk günlərindən ordu sıralarında olan Ə.Əlibəyli artilleriya komandiri olmuş, məşhur 416-cı Ta- qanroq atıcı diviziyasında ağır döyüş yolu keçmiş, Qafqaz və Ukraynanın azad olunmasında fəal iştirak etmişdir. 1944-cü ildə ağır yaralandıqdan sonra yazıçı-jurnalist kimi cəbhəyə qayıtmış- dır. XX əsrin 40-cı illərinin sonlarında “İnqilab və mədəniyyət”, “Təbliğatçı” jurnallarının məsul katibi olmuş, 1948- 1952-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İt- tifaqının orqanı “Ədəbiyyat qəzeti”nin redaktoru, 1952-ci ildən ömrünün sonunadək Respublika Radio və Te- leviziya Verilişləri Komitəsinin sədri vəzifələrində çalışmışdır. 1939-cu ildən Sovet Yazıçılar İttifaqının üzvü olan Ənvər Əlibəylinin şeir və poemaları rus və keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə tərcümə edilmişdir. Onun “Qaran- quş” adlı ilk şeirlər kitabı 1947-ci ildə işıq üzü görmüşdür. Sonrakı illərdə “Sənin adınla”, “İlk məhəbbət”, “Dost- luq körpüsü”, “Mingəçevir şeirləri”, “Dalğalar arasında”, “Elə xoşbəxtəm ki!”, “Ədəbiyyat”, “Nəğmələr”, “Bir kitab şeir”, “Ürəyimdəsən”, “Seçilmiş əsərləri” və s. kitabları nəşr olunmuş- dur.
Ənvər Əlibəyli həm də bir neçə poe- manın müəllifidir. Samur çayının suyu- nu quraq torpaqlara çatdıran inşaatçıla- rın bəhrəli əməyindən bəhs edən“Samur dastanı” poeması, 1941-1945-ci illərin hadisələrindən bəhs edən “Bacı”, “Gözlər, ürəklər, əməllər” poemaları, dəniz neftçilərinin şücaətini tərənnüm edən “Dalğalar arasında”, “Polad”, “Dostluq körpüsü” və başqa poemalar buna nümunə ola bilər. S.Rüstəmov, C.Cahangirov, R.Hacıyev, T.Quliyev, A.Rzayeva, Q.Hüseynli, Z.Bağırov, R.Mustafayev, İ.Topçubaşov, V.Adıgözəlov kimi dəyərli bəstəkarlar şairin şeirlərinə “Azərbaycan”, “Gəlmədin”, “İlk
məhəbbət”, “Lirik mahnı”, “Gəl-gəl”, “Xəzərim”, “Qəşəng qızlar”, “Narınc” və başqa mahnılar yazmışlar. “Vətən müharibəsi” (II dərəcəli), “Qırmızı ulduz” ordenləri, “Qafqazın müdafiəsinə görə”, “Almaniya üzərində qələbəyə görə” medalları ilə təltif olun- muşdur. Əməkdar incəsənət xadimidir. Ənvər Əlibəyli 1968-ci il may ayı- nın 7-də Bakıda vəfat etmiş, Fəxri Xi- yabanda dəfn edilmişdir.
126 Milli ədəbiyyat Sultanməcid Qənizadə 1866-1937 APREL Sultanməcid (bəzi mənbələrdə Sultan Məcid) Hacı Murtuzəli oğlu Qənizadə 1866-cı il aprel ayının 24-də Şamaxıda anadan olmuşdur. 1872-1879-cu illərdə S.Ə.Şirvaninin “Məclis” məktəbində oxu- muş, 1982-ci ildə Şamaxıda yeni açılmış üçüncü dərəcəli şəhər məktəbini və 1883- cü ildə birillik pedaqoji kursu bitirmişdir. Rus dilini mükəmməl bildiyindən 1883-cü ildə Tiflisdəki Aleksandrovski Müəllimlər İnstitutuna daxil olmuş, 1987-ci ildə ora- nı müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Həmin il Bakıda Həbib bəy Mahmudbəyovla “rus- müsəlman məktəbi” ibtidai təhsil ocağı- nın yaradılmasına nail olmuş, 1887-1891- ci illərdə orada müəllim, 1891-1898-ci illərdə 2-ci rus-müsəlman məktəbində, 1898-1905-ci illərdə 2-ci dərəcəli ali ibtidai məktəbdə müdir, 1905-1908-ci illərdə Qori müəllimlər seminariyasının Azərbaycan şöbəsində müfəttiş, 1908- 1917-ci illərdə Bakı quberniyası və Da- ğıstan vilayəti xalq məktəbləri idarəsinin 2-ci rayonu üzrə müfəttiş, 1917-1918-ci illərdə vilayət xalq məktəblərinin direkto- ru vəzifələrində çalışmışdır. 1905-1907-ci illər rus inqilabından sonra onun dünyagörüşündə islamçı- lıq və islam birliyi meylləri güclənmiş, 1917-ci ildə bütün müsəlmanların bir- liyini təbliğ edən “İttihad” partiyasının təşkilatçılarından olmuşdur. 1918-ci ildə Qənizadə ilk milli dövlətin quruculuq işlərində və Parlament iclaslarında fəal iştirak etmiş, 1919-cu il avqust ayında ADR-də Parlamentin sədr müavini se- çilmişdir. Sovet hakimiyyəti dövründə, 1920-1925-ci illərdə respublikanın Xalq Maarif Komissarlığında şöbə müdiri, 1925-1929-cu illərdə Bakı şəhər Xalq maarifi idarəsində inspektor vəzifəsində çalışmış,
hərbi məktəbdə və Sənaye İns- titutunda dərs demişdir. 1902-ci ildə nəşr edilən “Lüğəti-rusi və türki”, “Samouçitel tatarskoqo yazıka” və başqa kitabların müəllifidir. Yaradı- cılığında 1906-cı ildə “Dəbistan” jurna- lında çap edilmiş “Allah xofu” hekayəsi xüsusi yer tutur. İlk qələmə aldığı pyes “Qönçə xanım” olmuş, 1894-cü ildə Lev Tolstoyun “Əvvəlinci şərabçı” pyesini tərcümə etmiş, həmin ilin may ayında Bakıda tamaşaya qoymuşdur. Bu tamaşa Azərbaycan səhnəsi tarixinə rus drama- turgiyasının ilk tamaşası kimi daxil ol- muşdur.
Yazarın Əli İskəndər Cabbarov- la birlikdə yazdığı “Kəlili ədəbiyyat” (müntəxabat), “İstilahi Azərbaycan” və s. əsərləri məktəblərdəki boşluğu qismən doldurmağa xidmət etmişdir. Ən orjinal əsəri “Məktubati Şeyda bəy Şirvani” ümu- mi başlığı altında yazdığı “Müəllimlər if- tixarı” hekayəsi və “Gəlinlər həmayili” romanıdır. İlk dəfə məhz Sultanməcid Qənizadənin rejissorluğu ilə 1898-ci ildə hazırlanmış “Vəziri xani-Lənkəran” komediyasının tamaşasında Hüseyn Ərəblinski Mehtər Kərim rolunu oyna- mışdır.
1937-ci il repressiyaları Sultanməcid Qənizadədən də yan keçməmiş, xalq düşməni kimi həbs edilərək güllələnmişdir. 24 Ə d ə b i y y a t Seçilmiş əsərləri /S.Qənizadə.- Bakı: Avrasiya press, 2006.- 200 s. Məmmədov, X. Sultan Məcid Qənizadə /X.Məmmədov.- Bakı: Yazıçı, 1983.- 211 s. Əhmədov, T. Sultanməcid Qənizadə /T.Əhmədov //Azərbaycan yazıçıları XX-XX1 yüzillikdə: ensiklopedik məlumat kitabı.- Bakı, 2004.- S.867-868. Görkəmli maarifçi və elm fədaisi- Sul- tan Məcid Qənizadə //Azadlıq.- 2011.- 6 iyul.- S. 14. Qənizadə Sultanməcid //Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensik- lopediyası: 2 cilddə.- Bakı, 2005.- C.2.- S.149-150. Ганиев, С. Русско- тюркский словарь /С.Ганиев.- Баку, 1922.- 500 с. İ n t e r n e t d ə www.anl.az www.az.wikipedia.org www.elibrary.azlib.net 150 illiyi Yazıçı 127 130 illiyi Abdulla Tukay 1886-1913 Abdullah (Qabdulla) Məhəmmədarif oğ- luTukay 1886-cı il aprel ayının 26-da Kazan şəhəri yaxınlığındakı Kuşlaviç kəndində anadan olmuşdur. Kiçik yaşlarından valideynlərini itirmiş, 1895-ci ildən Uralsk şəhərində bibisinin yanında yaşamağa başla- mışdır. Mədrəsədə oxuyarkən Abdulvəli adlı bir nəfərlə tanış olmuş, bu gənc vasitəsilə Türkiyədəki ədəbi cərəyanlar və fransız ədəbiyyatı ilə yaxından maraqlanmış, bir müddət sonra təhsilini rus məktəbində da- vam etdirmişdir. İstanbuldan gələn qəzet, jurnal və kitabları əldə etmiş, yenilikçi hərəkatın üzvləri ilə əlaqələr qurmuşdur. Hələ mədrəsədə oxuyarkən mətbəədə işə düzəlmiş, az sonra rus dilində nəşr olunan “Uralets” qəzetində korrektor işləməyə başlamışdır. Eyni zamanda yaradıcılıq- la da məşğul olmuş, cəhaləti tənqid edən şeirlərini “Fikir” qəzetində, “Yeni əsr” jur- nalında dərc etdirmişdir. Şeirlərində tatar və başqırd əfsanələrindən, nağıllarından poetik şəkildə yararlanmışdır. O, hələ uşaq yaşla- rından öz yaddaşı, məntiqi, ağlı, fərasəti, dərin müşahidə qabiliyyəti ilə seçilmiş, na- ğılları, atalar sözlərini, xalq nəğmələrini, bir sözlə, zəngin tatar folklorunu diqqətlə öyrənmişdir. 1907-ci ildə çar hökumətinin sərt tədbirləri nəticəsində bir çox qəzet və jur- nallar bağlanmış, işsiz qalan A.Tukay Ka- zana köçmüş və ömrünün sonunadək orada yaşamışdır. Maddi və mənəvi sıxıntılara baxmaya- raq şair “Əl-islah” və daha sonra da “Yeşin” (Q.Kamal ilə birlikdə) adlı satirik jurnal dərc etdirmiş, lakin bir il sonra dərgi hökumət tərəfindən bağlanmışdır. 1910-cu ilin mar- tında “Yalt-Yult” (“Şəfəq”) adlı jurnalın nəşrinə icazə almış, burada dərc etdirdiyi məqalələrində satirik şeir və həcvlərində din xadimlərini, xurafatı kəskin tənqid et- miş, xalqı qəflət yuxusundan oyanmağa səsləmişdir. Onun ədəbi maraq dairəsi geniş olmuş, klassik Şərq poeziyasını, eləcə də in- gilis, alman və fransız ədiblərinin əsərlərini mütaliə etmişdir. O dövrdə bütün Şərqdə məşhur olan “Molla Nəsrəddin” jurnalının və M.Ə.Sabir satirasının ədibin yaradıcılığına güclü təsiri olmuş, 1911-ci ildə Həştərxanda Nəriman Nərimanovla tanış olmuşdur. Uşaqlar üçün “Ata ilə bala”, “Su anası” kimi bir sıra şeirlər yazmış, tərcümə ilə də məşğul olmuş, rus klassiklərinin əsərlərini tərcümə etmişdir. Əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə, o cümlədən Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. Tatar ədəbiyyatında tənqidi realizmin banisi, tatar Xalq şairi Abdulla Tukay gənc yaşlarından vərəm xəstəliyinə tutulmuş, 1913-cü il aprel ayının 15-də vəfat etmişdir. 2011-ci ildə şairin 125 illik yubileyi geniş şəkildə qeyd edilmiş, yubiley münasibətilə Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı- TÜRKSOY 2011-ci ili “Abdulla Tukay ili” elan etmişdir. 2011-ci il aprelin 25-də Ka- zanda şairin anadan olmasının 125 illiyinə həsr olunmuş “Abdulla Tukay irsi milli mədəniyyətlər kontekstində” adlı beynəlxalq elmi-praktik konfrans keçirilmişdir. Kazanda, Kırlay və Kışlavıç kəndlərində, Moskvada, Sankt-Peterburqda abidəsi ucal- dılmışdır. Kazanda Ədəbiyyat muzeyi, Tatar Dövlət Filarmoniyası onun adını daşıyır. An- karada Tukay küçəsində monumenti qoyul- muşdur. 1966-cı ildə Tatarıstan MSSR- da Tukay adına mükafat təsis edilmişdir. Bakıda adına küçə var. Ə d ə b i y y a t Seçilmiş əsərləri /Ab- dulla Tukay; tatarcadan tərc ed.Ramiz Əsgər.- Bakı: Nağıl evi, 2011.- 267 s. Millətim /Abdulla Tu- kay.- Bakı, 2011.- 267 s. Saman bazarı, yaxud Yeni Kəsikbaş: poema /Q.Tukay.- Bakı: Elm və təhsil, 2011.- 150 s. Qabdulla Tu- kay Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığında: məqalələr toplusu /topl. M.Həsənova.- Bakı: Elm və təhsil, 2012.- 286 s. Fərəcov, S. Tatar poeziyasının görkəmli nümayəndəsi /S.Fərəcov //Mədəniyyət.- 2014.- 12 dekabr.- S. 12. Избранное: стихи и поэмы: [пер. с тат.] /Г.Тукай; составители. Г.Хасанова, С.Малышев.- Казань: Татарское Книжное Изд-во, 2006.-191 с. Избранные произведения /Г.Тукай.- Казань, 2009.- 703 с. İ n t e r n e t d ə www.anl.az 26 Tatar şairi APREL Dünya ədəbiyyatı 128 Rəssamlıq.Heykəltəraşlıq.Memarlıq 85 illiyi Altay Hacıyev 1931 APREL Altay Əmir oğlu Hacıyev 1931-ci il aprel ayının 2-də anadan olmuşdur. 1951-ci ildə Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq məktəbini, 1959-cu ildə isə Kiyev Dövlət Rəssamlıq İnstitutunu bi- tirmişdir. 1959-cu ildən beynəlxalq və respub- lika əhəmiyyətli sərgilərin iştirakçısıdır. 1960-cı ildə SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvlüyünə qəbul edilmiş, 1962-1967-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Sove- ti yanında Dövlət Mətbuat Komitəsinin baş rəssamı vəzifəsində çalışmışdır. Əsərləri Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasında, xarici ölkə muzeylərində və nüfuzlu şəxsi kolleksiyalarda saxla- nılır. Altay Hacıyevin yaradıcılığı bir sıra özünəməxsus cəhətləri ilə diqqət çəkir. Ukraynada ali təhsil alan sənətkar klassik Avropa rəssamlıq ənənələrini dərindən öyrənmiş, eyni zamanda yara- dıcılığında Azərbaycan təsviri sənətinin zəngin ənənələrindən faydalanmışdır. Belə ki, əsərlərinin mövzusu, ideya bədii məzmunu, orijinal üslubu, kom- pozisiya tərtibatı, kolorit həlli ilə yara- dıcılığında iki istiqaməti paralel apardı- ğı, bədii sintez etdiyi müşahidə edilir. Altay Hacıyev yaradıcılığının böyük bir dövrünü kitab qrafikasının inkişafı- na sərf etmişdir. Neçə-neçə kitaba bədii tərtibat vermiş, bir çox əsərlərə illüstra- siyalar çəkmişdir. XX əsrin 60-cı illərində Bakıda gedən tikinti-quruculuq, əsaslı təmir- bərpa işləri, Bakının inkişaf etmiş sənaye şəhərləri səviyyəsinə yüksəlməsi “Yeni Bakı” adlı ilk silsiləsini çəkməyə səbəb olmuşdur. “Xəzər”, “Dənizin ifti- xarı” və “Xəzərin sahibi” adlı silsilələr rəssamın yaradıcılığının ilkin dövrünün məhsuludur. “Xalqımızın ulduzları” silsiləsindən olan “Tomris”, “Məhsəti Gəncəvi”, “Sara Xatun”, “Xurşud- banu Natəvan”, “Tuti Bikə”, “Aşıq Pəri”, “Ağa Bəyim Ağa” və b. əsərləri diqqətəlayiq əsərlərdir. Rəssamın 1987-ci ildə qrafika əsərlərinin, 1991-ci ildə “Natəvan- Şuşa”, 2001-ci ildə “Xalqımızın ulduz- ları” adlı tematik, 2006-cı ildə 75 illik yubiley sərgiləri, 2008-ci ildə “Şərqdən Şərqə“ bədii sərgisi təşkil olunmuşdur. Altay Hacıyev 1968-ci ildə AzSSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə mükafatlandırılmış, 1982- ci ildə “Əməkdar rəssam”, 2002-ci ildə isə “Xalq rəssamı” fəxri adlarına layiq görülmüş, 1995-ci ildə “Humay” müka- fatı ilə təltif olunmuşdur. 2003-cü ildən Prezident təqaüdçüsüdür. 2013-cü ildə haqqında film çəkilmişdir.
Yüklə 6,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|