Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I. Kimyoning asosiy tushunchalari. Atom

Oddiy modda haqida gap boradi;
Kislorod bilan nafas olamiz
Baliqlar suvda erigan kislorod bilan nafas oladi.
Temir magnitga tortiladi
Temirdan mix yasaladi.

Kimyoviy belgi – element lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfidan keying harflardan birini qo’shish orqali ifodalanadi.Kimyoviy belgi kimyo tilining alifbosi hisoblanadi.(1813-yil Berselius kimyoviy belgi tushunchasini fanga kiritgan)
M; lotincha Hidrogenium (Gidrogenium)-H vodorod
Hidrargirum (Gidrargirum)-Hg simob.

Valentlik – bir element atomini boshqa bir element atomlarini biriktirib olish qobilyati. Valentlik tushunchasini fanga Franklent kiritgan.Valentlik olchov birligi sifatida vadarodning valentligi qabul qilingan.vadarod atomining valentli ozgarmas I-VALENTLI.Valentlik Rim raqami bilan belgilanadi. Valentlik ikki xil bo’ladi.

O’zgarmas valentli elementlar; O’zgaruvchan valentli elementlar;

I – valentli - H,F,Li,Na,K,Rb,Cs,Fr I va II valentli - Cu,Ag,Hg

II – valentli - O,Be,Mg,Ca,Sr,Ba,Zn II va III valentli - Fe,Co,Ni

III – valentli - B,Al,Ga,In,Tl II va IV valentli – C,Si,Sn,Pb
III va V valentli – P,As,Sb
II,III va VI valentli – Cr
II,IV va VI valentli – S,Se,Te
I,II,III,IV va V valentli – N
I,III,V va VII valentli – Cl,Br,I
II,III,IV,VI va VII valentli – Mn

Indeks – modda molekulasi tarkibidagi atomlar sonini ko’rsatuvchi son.Atomning o’ng taraf pastki qismiga yoziladi.

Koefitsent –modda miqdorini ko’rsatuvchi raqam.Kimyoviy reaksiyalarda moddalar oldiga qo’yiladigan raqam.
2SO₂ + O₂ = 2SO₃

Koefitsent Indeks.