Kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyasi

t_x –U₀ – gamoskeluvchitindirishvaqti (soniya).
Sinov savollari

1. 
   Ishni bajarish tartibini tushuntiring.
   
2. 
   Cho`kmaning gidravlik yirikligi qaysi formula yordamida hisoblanadi?
   
3. 
   Cho`kmaning cho`kuvchanligi qaysi formula yordamida hisoblanadi?
   
4. 
   Qum ushlagichlardan qachon foydalanish mumkin?
   
5. 
   Qum ushlagichlarni hisoblash tartibini tushuntiring.
   
6. 
   Muallaq zarrachalarni cho`ktirish darajasi qaysi formula yordamida hisoblanadi?
   

6-tajriba mashg’uloti

Oqova suvlarni adsorbsiya usulida tozalash

Ishningmaqsadi:Suvlarniadsorbsiontozalashusulibilantanishishvasuvdagiorganikmoddalarmiqdorinianiqlash.
Nazariyma`lumotlar
O`zigayutiboluvchimoddalarga, adsorbent (sorbent) deyiladi.

Adsorbsiya-suvdagi qo`shilmalarni qattiq jismlar (adsorbentlar) sirtiga yoki g’ovak hajmlarida yutib olish jarayonidir. Sanoatda adsorbentlar sifatida ko`mir va torf zarrachalardan, qum zarrachalaridan, minerallardan tabiiy va sintetik seolitlardan, polimer plyonkalari va kukunlaridan, sintetik sorbentlardan va boshqa moddalardan keng qo`llaniladi.

Adsorbentlar bir qator standart ko`rsatkichlar bilan baholanadi: yeyilishga va siqilishga mustahkamligi, umumiy g’ovakligi, yutish (sorbsion) sig’imi va qayta ishlanuvchanligi (ya`ni, dastlabki xossalarini qayta tiklash imkoniyatlari) bilan baholanadi.

Materialning asosiy sorbsion xossalari va moddalarning unga adsorbsiyalanish xarekteri to`g’risida adsorbsiya izotermalari ma`lumot berishi mumkin, ya`ni adsorbsiyalangan modda miqdori A [mg/g, mol’/g] ning sistemadagi konsentrasiyasi C [mg/l, mol’/l] ga bog’liqlik grafigi beradi (1-rasm).

1-rasm. Organikmoddalarningfaollashtirilganko`mirgaadsorbsiyalanishizotermasi.

UshbuizotermaFreyndlix empiriktenglamasiorqalitavsiflanadi:


bu yerdaA- adsorbsiyalanganmoddamassasiningadsorbentmassasiganisbati, mg/g, mmol/g

C_p-muvozanatkontsentrasiya, mg/l, mmol/l

Kva n- o`zgarmaskattaliklar.

Tozalash inshootlar (absorberlar) ni hisoblash va adsorbentlarni tanlab olish uchun amaliyotda, odatda, quyidagi usullardan olinadigan tajriba natijalardan qo`llaniladi.