Kirish asosiy qism I bob. O‘zbekiston Respublikasining investitsion siyosatining normyolovchiy-huquqiy tartib solish

II bob. O‘zbekiston Respublikasining iqtisodiyotni rivojlantirish va diversifikatsiya qilishda investitsion siyosatining tahlili
2.1 Iqtisodiyot tarmoqlarining ishnvestitsiyalarni jalb qilish imkoniyatlari.
O‘zbekiston ulkan sarmoyaviy salohiyatga ega. Mustaqillik yillarida avtomobilsozlik, qishloq xo‘jaligi mashinasozligi, biotexnologiya, farmatsevtika sanoati, axborot texnologiyalari kabi tarmoqlar yangi taraqqiyotga erishdi.
O‘zbekiston turli xil foydali qazilmalarga boy. Respublikamizda 100 dan ortiq turdagi mineral xomashyo topilgan. Oltin, uran, mis, kumush, qoʻrgʻoshin, rux, volfram, tabiiy gaz va boshqa baʼzi foydali qazilmalarning zaxiralari boʻyicha mamlakatimiz dunyoda yetakchi oʻrinlardan birini egallaydi.
Qayta ishlash sanoati korxonalarini modernizatsiya qilish va texnik qayta jihozlash uchun faqat yaqin uch yilda 3,7 milliard dollar sarmoya jalb etish zarur.
Umuman olganda, sanoatning investitsion jozibadorligi ishlab chiqarish omillari (elektr energiyasi, tabiiy gaz, ishchi kuchi), sezilarli ichki bozor (taxminan 30 million doimiy aholi), MDH mamlakatlari bozorlariga bojsiz kirish (taxminan 30 million kishi), ishlab chiqarish omillari uchun nisbatan past xarajatlar bilan belgilanadi. 280 million kishi).
Oʻzbekiston neft va gaz sanoatini “Oʻzbekneftgaz” Milliy xolding kompaniyasi (NHK) taqdim etadi. U majmuaning 120 dan ortiq korxonalarini birlashtirgan 6 ta asosiy aksiyadorlik jamiyatidan iborat. Ular geologik qidiruv, neft va gaz quduqlarini qidirish va qazib olish, neft va gaz konlarini o'zlashtirish, neft, gaz va gaz kondensati qazib olish, tabiiy gazni qayta ishlash, gazni tashish va er osti saqlash, tabiiy gazni tashish ob'ektlarini boshqarishni amalga oshiradilar. Oʻzbekistonning respublika isteʼmolchilariga va uni respublikadan tashqariga eksport qilish, shuningdek, qoʻshni davlatlardan tabiiy gaz tranzitini taʼminlash, ishlab chiqarish, transport, neft va gazni qayta ishlash obʼyektlarini loyihalash, kapital qurish va tartibga solish, neft mahsulotlarini sotish iqtisodiyot tarmoqlari va respublika aholisi, neft-gaz va gaz-kimyo komplekslari korxonalari va tashkilotlari uchun mashinasozlik mahsulotlari ishlab chiqarish. Davlat kompaniyaning asosiy aktsiyadori hisoblanadi. Mamlakatning asosiy neft va gazli hududlarini 5 ta bo'limga bo'lish mumkin. Bular Ustyurt, Buxoro-Xiva, Hisor, Surxondaryo va Farg‘ona mamlakatlaridir. Bugungi kunga qadar Oʻzbekiston hududida 232 dan ortiq neft, gaz va gaz kondensati konlari topilgan. Ulardan 103 tasi ishlab chiqilmoqda, 60 tasi ishlab chiqishga tayyorlanmoqda va 69 tasi o‘rganish bosqichida. Respublikada gaz tashishning keng tizimi mavjud.
Magistral gaz quvurlarining umumiy uzunligi 13000 km dan oshadi. Ularning yo'nalishi bo'ylab 250 dan ortiq kompressor stansiyalari joylashgan.
Oʻzbekiston Respublikasi kimyo sanoati bazaviy sanoat boʻlib, uning tarkibiga mineral oʻgʻitlar, oʻsimliklarni kimyoviy himoya qilish vositalari, kimyoviy tolalar va iplar, sintetik smolalar, polimer mahsulotlari va boshqa mahsulotlar ishlab chiqaruvchi korxonalar kiradi. Respublikamizning mazkur tarmog‘i “O‘zkimyosanoat” davlat aksiyadorlik kompaniyasi (DAK) tomonidan taqdim etilgan. U 12 ta yirik sanoat korxonasini, qishloq xoʻjaligiga kimyo mahsulotlarini sotuvchi 13 ta hududiy taqsimlovchi tashkilotni, loyiha-tadqiqot institutlarini, yuk tashish tashkilotini birlashtiradi.
Hozirgi kunda DAK tizimi korxonalari quyidagi turdagi mahsulotlarni ishlab chiqarmoqda:

1. 
   Mineral o'g'itlar va noorganik mahsulotlar (azot, fosforli kaliyli o'g'itlar, ammiak, kaustik va sodali suv);
   
2. 
   Organik kimyo, sintetik iplar va polimer materiallar (tsellyuloza va tsellyuloza asetat, tolalar, asetat iplari, polietilen mahsulotlari);
   
3. 
   Energetika va kimyo sanoati uchun kimyoviy mahsulotlar, shuningdek oltin qazib olish (natriy siyanidi, tiokarbamid, poliakrilamidlar, nitrat, sulfat, xlorid kislotasi, katalizatorlar, sirka kislotasi, asetilen va boshqalar);
   

O'simliklarni himoya qiluvchi kimyoviy moddalar (magniy xlorat defoliant).
O‘zbekiston Respublikasi avtomobil sanoatini “O‘zavtosanoat” aksiyadorlik jamiyati taqdim etadi. Uning tarkibiga 21 korxona va tashkilot, jumladan, oliy o‘quv yurti – Toshkent shahridagi Turin politexnika universiteti filiali kiradi. Qishloq xoʻjaligi texnikasini “Toshkent traktor zavodi” OAJ (TTZ) va “Chirchiqqishloqmash” OAJ korxonalari koʻrsatadi.
O‘zbekiston elektrotexnika sanoati turli mulkchilik shaklidagi, jumladan, xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 25 korxonani birlashtirgan “O‘zeltexsanoat” uyushmasi tomonidan taqdim etilgan. Ular quyidagi yo'nalishlarga yo'naltirilgan:

• 
  mis resurslarini qayta ishlash (kabel va simlar ishlab chiqarish);
  
• 
  ishlab chiqarish-texnik maqsadlar uchun mahsulotlar ishlab chiqarish (boshqa tarmoqlar uchun transformatorlar, podstansiyalar, taqsimlash shtablari, liftlar, turli butlovchi qismlar va asosiy qismlar ishlab chiqarish);
  
• 
  murakkab maishiy va radiotexnika mahsulotlarini ishlab chiqarish (televizorlar, maishiy va sanoat muzlatgichlari, konditsionerlar, elektr choynaklar va dazmollar ishlab chiqarish);
  
• 
  texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash xizmatlarini ko'rsatish.
  

O‘zbekiston yengil sanoatini hozirda 240 korxonani birlashtirgan “O‘zbekengilsanoat” davlat aksiyadorlik kompaniyasi taqdim etadi. Ular toʻqimachilik, ipakchilik, trikotaj sanoatiga ixtisoslashgan. Bugungi kunda ular paxtadan kalava va gazlamalar, trikotaj gazlamalar, trikotaj va paypoq mahsulotlari, shuningdek, ipak xomashyosi va tibbiyot buyumlari ishlab chiqarmoqda.