Kirish I. Nazariy qism

Vikluchatel (rele), kirish kuchlanishining berilgan diapazonida ishlaydi.


Vikluchatel (rele), kirish tokining berilgan diapazonida ishlaydi.
Aktiv asboblar diskret komponentlar sifatida kiritilgan:

• 
  diodlar (Diodes paneli);
  
• 
  bipolar, maydonli, MDP tranzistorlar (Transistors paneli);
  
• 
  analog (Analog ICs paneli) ;
  
• 
  raqamli (Digital ICs, Logic Gates, Digital panellari);
  
• 
  analog-raqamli va raqamli-analog o’zgartkichlar (Mixed ICs paneli).
  

Nazorat-o’lchov asboblari
Electronics Workbench dasturiy kompleksining Instruments panelida quyidagi ettita asbobni o’z ichiga oladi:

1. 
   multimetr;
   
2. 
   ostsillograf;
   
3. 
   funktsional generator;
   
4. 
   ACHX va FCHXlarning o’lchagichi;
   
5. 
   mantiqiy signallar generatori;
   
6. 
   16-kanalli mantiqiy signallarning analizatori;
   
7. 
   mantiqiy o’zgartkich.
   

Asbobning tasvirida sichqonchaning chap tugmasini to’xtovsiz ikki marta bosib asbobning kattalashtirilgan oynasi hosil qilinadi. Unda asbobning parametrlari sozlanadi.

1.3.10-rasm. Multimetr (Multimeter)

Multimetr (Multimeter) (1.3.10-rasm) tok va kuchlanishning o’rtacha kvadratik (ta`sir qiluvchi yoki effektiv) qiymatlarini va qarshiliklarni o’lchash uchun mo’ljallangan. O’lchash rejimi mos knopkani bosish yo’li bilan tanlanadi. Kuchlanishni detsibellarda o’lchash uchun dV knopkasi bosiladi. Bunda multimetr α=20Ig(|X|) formula bilan aniqlanuvchi (X-o’lchanayotgan kattalik) α koeffitsientni ko’rsatadi.
Multimetrning oldingi panelida (1.3.10-rasm) o’lchash natijalarini aks ettiruvchi displey, sxemaga ulash uchun klemmalar va boshqarish knopkalari joylashgan.

1.3.11-rasm. Multimetrning paneli

Setting knopkasi bosilsa multimetr panelida dialog oynasi ochiladi, unda quyidagi belgilanishlar mavjud:

• 
  Ammer resistance —ampermetrning ichki qarshiligi;
  
• 
  Voltmeter resistance —voltmetrning kirish qarshiligi;
  
• 
  Ohmmeter current — nazorat qilinayotgan ob`ektdan o’tayotgan tok;
  
• 
  Decibel standard — kuchaytirish va pasaytirishni detsibellarda o’lchash uchun V1etalon kuchlanishni o’rnatish (sukut bo’yicha V1=1V).
  

Bunda uzatish koeffitsienti uchun formuladan foydalaniladi, formulada V2 — nazorat qilinayotgan nuqtadagi kuchlanish.

1.3.12-rasm. Voltmetr va ampermetr

O’zgarmas va garmonik tok va kuchlanishlarni o’lchash uchun multimetrdan tashqari voltmetr va ampermetrlardan (1.3.12-rasm) foydalanish mumkin. Ular Indicators bo’limida joylashgan.