Kirish. Odam organizmi to’G’risida umumiy ma’lumot

OQSILLAR VA NUKLEIN KISLOTALAR

1. Halqali aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang ?

A) fenilalanin, tirozin;
B) gistidin, triptofan;
C) serin, tirozin;
D) alanin, valin;

2. ATF tarkibida qanday azotli asos (1) va monosaxarid (2) bo’ladi?

a) adenin b) guanin c) glyukoza d) riboza e) dezoksiriboza
f) uratsil
A) 1-a, 2-e; B) 1-a, 2-d;
C) 1-b, 2-c; D) 1-f, 2-e;

3. Qaysi birikmalar hujayraning qurilish materiali va hayotiy jarayonlarni tezlashtruvchi karalizator hisoblanadi?

A) vitaminlar; B) yog`lar;
C) uglevodlar; D) oqsillar;

4. DNK molekulasi tarkibida (T) timin nukleotidi umumiy zanjirining 16% ni tashkil etadi .Qolgan nukleotidlarning har biri necha foizini tashkil qiladi ?

A) A – 32, G – 32, S – 32;
B) A – 34, G – 16, S – 16;
C) A – 16, G – 34, S – 34;
D) A – 16, G – 16, S – 16;

5. Tabiiy oqsillar tarkibidagi aminokislotalarning necha % ini asiklik aminokislotalar tashkil etadi?

A) 25 %; B) 75 %;
C) 30 %; D) 70 %;

6. Nuklein kislatalar qanday jarayonni amalga oshirishda faol ishtirok etadi ?

A) oqsil sintezi, energiya hosil qilish
B) irsiy belgilarni saqlash va nasldan – naslga o`tkazish, oqsillar biosintezi
C) barcha sintez va parchalanish jarayonlari
D) asosan irsiy belgilarni saqlash va o`tkazish

7. Odam organizmida ishlab chiqariladigan qaysi gormonlar kimyoviy jihatdan har xil tabiatga ega?

1) insulin va androsteron; 2) tripsin va pepsin; 3) samototrop va estrogen; 4) insulin va melanin; 5) melotonin va melonin
A) 1,3; B) 1,2; C) 1,4; D) 1,5;

8. Barcha hayot shakllarida mavjud brikmani aniqlang.

A) riboza; B) timin;
C) uratsil; D) guanin;

9. Amilaza qanday modda?

1) gormon; 2) ferment; 3) glukozani glikogenga aylantiradi;
4) kraxmalni glukozaga aylantiradi;
5) unayotgan don tarkibida bo’ladi;
6) oshqozon osti bezida sintezlanadi
A) 2,3,4,6; B) 1,3,6;
C) 2,4,5,6; D) 1,4,5;

10. Qaysi organik moddalar biologik katalizator deb ataladi?

A) lipidlar; B) uglevodlar;
C) oqsillar; D) nuklein kislatalar;

11. Halqali (a) va haqlqasiz (b) aminokislotalarni aniqlang.

1. alanin 2. fenilalanin 3. treonin 4. tirozin
5. triptofan 6.arginin
A) a-1, 3, 6; b-2, 4, 5; B) a-2, 4, 5; b-1, 3, 6;
C) a-2, 4, 6; b- 1, 3, 5; D) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6;

12. 51 ta aminokislatadan tuzilgan insulin oqsili sintezini amalga oshiruvchi genda nechta nukeotid bo`ladi ?

A) 51; B) 102; C) 153; D) 306;

13. Oqsil (I) va lipid (II) tabiatiga ega garmonlarni ularni ishlab chiqaruvchi bezlar bilan juflab ko’rsating.

1) insulin; 2) tripsin; 3) androsteron;
4) interferon; 5) somototrop; 6) melanin;
7) esterogen; 8) xolistirol;
a) gipofiz; b) me’da osti bezi; c)urug’don;
d) tuxumdon; e) epifiz; f) qalqonsimon bez; h)buyrak usti bezi.
A) I-1-b, 5-a, 6-e; II-3-c, 8-h;
B) I-1-b, 5-a; II-3-c, 7-d;
C) I-1-b, 2-f, 5-a; II-3-c, 7-d, 8-h;
D) I-2-f, 4-a, 6-e; II-1-b, 5-a;

14. Halqasiz aminokislatalar qatoriga kirmaydigan aminokislotalarni aniqlang ?

A) serin, valin; B) gistidin, triptofan;
C) lizin, arginin; D) gistidin, glitsin;
15. ATF tarkibini aniqlang.
A) adenin, dezoksiriboza, 2 ta fosfat kislota;
B) adenin, riboza, 1 ta fosfat kislota ;
C) adenin, riboza, 2 ta fosfat kislota ;
D) adenin, riboza, 3 ta fosfat kislota;

16. Ribosoma tarkibidagi RNK qaysi molekula asosida hosil bo’ladi?

A) mitoxondriya va plastidadagi RNK molekulasi;
B) yadrodagi DNK molekulasi;
C) Mitoxondriyadagi DNK molekulasi;
D) yadrodagi t RNK molekulasi;

17. Axborot saqlovchi informatsion biopolimerlarni aniqlang.

A) oqsillar; B) nuklein kislotalar;
C) polisaxaridlar; D) lipidlar;

18. Globulin qanday modda?

1) oqsil, 2) yog`, 3) uglevod, 4) distillangan suvda eriydi, 5) osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydi, 6) bug`doy va no`xat oqsili kiradi, 7) qon oqsiliga kiradi
A) 3,4,6; B) 1,5,7;
C) 2,5,7; D) 1,4,6;

19. Quyidagilardan qaysi birining tarkibida azot mavjud emas?

A) fosfolipid; B) nukleoprotein;
C) asparagin kislota; D) lipoprotein;

20. Quyidagi oqsillardan qaysi biri albuminlarga kirmaydi?

A) no’xat oqsillar; B) qon tarkibidagi oqsillar;
C) tuxum oqsili; D) tuxum sarig’i;
21. Quyidagilar orasidan ortiqchasini chiqarib yuboring.
A) gemoglobin; B) DNK;
C) aminokislota; D) xitin;

22. DNK tarkibida uchrovchi azot asoslarini belgilang.

A) adenin, guanin, sitozin, uratsil;
B) guanin, timin, uratsil, adenine;
C) uratsil, sitozin, adenin, timin;
D) sitozin, adenin, timin, guanine;

23. Insulin gormoni qanday tabiatli modda ?

A) oqsil; B) lipid;
C) uglevod; D) nukleotid;

24. Quyidagilar uchun xos belgini aniqlang ?

1 DNK 2 RNK
a. H₃PO₄ b. riboza v. dezoksiriboza g. adenin d. guanin e. sitozin j. timin z. uratsil
A) 1 – a, b, g, d, e, z 2 – b, g, d, j, z;
B) 1 – a, v, g, d, e, j 2 – a, b, g, d, e, z;
C) 1 – b, g, d, e, z 2 – a, b, d, e, z, j;
D) 1 – g, d, e, j, z, a 2 – b, g, d, v, a, j;

25. 20 ta aminokislotaning og’irligi nechiga teng?

A) 2600; B) 2760;
C) 2400; D) 2200;

26. DNK (a) va RNK (b) qaysi organoidlarda uchraydi?

1. yadro, 2. mitoxondriya, 3. staplazma,
4. plastid, 5. ribosoma, 6. lizosoma,
A) a-1,2,4; b-1,2,4; B) a-1,4,6; b-1,2,3;
C) a-1,3,5; b-2,4,6; D) a-2,4,6; b-1,3,5;

27. Oqsil tarkibida 1250 ta aminokislata molekulasi bo`lsa, bu zanjirda nechta peptid bo`ladi?

A) 625; B) 1249;
C) 1251; D) 1250;

28. Oqsil tarkibiga kiruvchi aminokislotalarning necha foizi (%) almashtirib bo’ladigan aminokislotalar hisoblanadi?

A) 70; B) 50; C) 30; D) 40;

29. DNK ning qaysi nukleotidlari o`rtasida vodorod bog`lari hosil bo`ladi va bog`larni soni nechta ?

A) A va T (2) G va S (3)
B) A va G (2) Tva S (2)
C) A va S (3) G va T (3)
D) A va T (2) G va S (2)

30. DNK qo’sh zanjiri o’rtasidagi masofa necha nm ga teng?

A) 0,2 nm; B) 2 nm;
C) 0,34 nm; D) 1 nm;

31. oqsil haqidagi noto’g’iri ta’rifni aniqlang?

A) polipeptid zanjiri ko’pincha to’liq va qisman spiral bo’lib buraladi, bu oqsilning ikkilamchi tuzilishidir;
B) gemoglobin oqsili baliqlarda uchramaydi;
C) hujayradagi biomolikulalar miqdori 20-30% ni tashkil etadi;
D) hozirgi vaqtda ko’p almashtirib bo’lmaydigan aminokislotalar genetic injeneriya va biotexnologiya usullari bilan olinmoqda;

32. DNK molekulasining tarkibida 1320 ta adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidlari umumiy nukleotidlarning 33% ni tashkil qilsa, DNKning uzunligi necha nm bo’ladi?

A) 680 nm; B) 1360 nm;
C) 1105 nm; D) 448 nm;

33. Qaysi polimer to’rt xil monomer xosil qiladi?

A) oqsillar; B) nuklen kislatalar;
C) sellyuloza; D) kraxmal;

34. Hujayraning qaysi qismida DNK molekulasi uchraydi?

a. yadro b. sitoplazma c. lizosomada d. Golji apparati e. mitaxondriya f. xloroplastlarda
A) a, c, e; B) a, e, f;
C) d, e, f; D) a, b, c;

35. Oqsillar tarkibiga kiruvchi elementlarni aniqlang?

1. O₂, 2. F₂, 3. P, 4. S, 5. H₂, 6. C, 7. N₂, 8. Ca, 9. K,
A) 1,2,3,4,5,6; B) 1,4,5,6,7,8;
C) 1,3,4,5,6,7; D) 1,4,5,6,7,9;

36. DNK (a) va RNK (b) tarkibidagi azotli asoslarni juftlab ko’rsating.

1.adenin 2.ATF 3.ADF 4.guanin 5.sitozin 6.timin 7.uratsil
A) a-1.4.5.6 b-1.4.5.7;
B) a-1.2.4.5 b-1.4.5.7;
C) a-1.4.5.6 b-1.4.5.6;
D) a-1.2.4.5 b-1.4.3.5;

37. Getrosiklik aminokislotani ko’rsating.

A) gistidin; B) timozin;
C) trionin; D) arginin;

38. Hayotning barcha shakillarida uchraydi (a) va uchramaydi(b)?

A) a- sitozin, b- Timin;
B) a- guanin , b- adenine;
C) a- DNK , b- uratsil;
D) a-fosfat kislota , b- riboza;

39. Qaysi oqsillar yadro va sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?

A) nukleoproteinlar; B) albuminlar;
C) globulinlar; D) lipoproteinlar;

40. DNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang?

A) guanin-riboza-fosfat kislata qoldig`i;
B) guanin-sitozin-fasfat kislota qoldig`i;
C) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig`i;
D) guanin-maltoza-fasfat kislata qoldig`i;