Kirish qismi

YEVROPA MITTI DAVLATLARINING RIVOJLANISH 
XUSUSIYATLARI
 
 
 
 
 
Yevropaning eng mitti 10 ta davlati quyidagilardir:
Vatikan (0,44 kv. km), Monako (1,95 kv. km), San-Marino (61 kv. 
km), Lixtenshteyn (62 kv. km), Malta (316 kv.km), Andorra (468 kv.km, 
Luksemburg (2586 kv.km), Kipr (9251 kv. km), Kosovo (10887 kv.km), 
Chernogoriya (13812 kv.km) 
Lixtenshteyn — industrial-agrar mamlakat. Mehnatga yaroqli aholining 
45,2% sanoatda, 45% xizmat koʻrsatish tarmogʻida band. Metallsozlik, priborsozlik, 
mashinasozlik (press va shtamplash uskunalari, hisoblash va aniq mashinalar, 
yuksak vakuumli texnika), kimyo-farmatsevtika, toʻqimachilik, oziqovqat, 
yogʻochsozlik, kulolchilik korxonalari, chinnidan yasama tosh tayyorlash fabrikasi, 
elektr stansiyalari bor.
Vatikan - davlat iqtisodiy negizini kapital mablagʻlardan tushadigan 
daromadlar, milliy katolik cherkovlarning badallari, dindorlarning ehsonlari tashkil 
qiladi. Vatikan— dunyoning yirik sanoat-moliya monopoliyalaridan biri (uning 
oltin va valyuta bisoti 12 mlrd. AQSH dollaridan ortiq deb taxmin qilinadi). 
Oʻzining moliyaviy, iqtisodiy operatsiyalari va ishonchli vakillari orqali qudratli 
xalqaro korporatsiyalar, banklar bilan uzviy bogʻlangan. Vatikan bir qancha 
kompaniya va banklar aksiyasiga ega. 
Luksemburg — yuksak darajada rivojlangan industrial mamlakat. Yalpi ichki 
mahsulotda sanoatning ulushi 24,6 %, qishloq xoʻjaligi ulushi 1,4 %. Iqtisodiyotning 
asosiy tarmoqlari: qora metalurgiya, kimyo, koʻnchilik, sement, fayans, 
yogochsozlik, tikuvchilik, oziq-ovqat sanoati. Yiliga 1,4 mlrd. kVt-soat elektr 
energiya hosil qilinadi. Luksemburg aholi jon boshiga choʻyan va poʻlat ishlab 
chiqarishda dunyoda oldingi oʻrinlardan birida turadi.
Andorra – YIMning 80 %i turizm sohasiga toʻgʻri keladi. Andorraga yiliga 9 
mln turist keladi. Iqtisodiyotning boshqaruvida davlatning roʻli juda past darajada 
va kichik biznes va xususiy tadbirkorlik qoʻllab quvvatlanadi. Iqtisodiyotda bank 
sektori katta rol oʻynaydi. Andorrada qishloq xoʻjaligi juda past rivojlangan, chunki, 
yerning atigi 2 %i qayta ishlashga yaroqlidir. Qishloq xoʻjaligi sohasida aholining 
1 %i band. Andorrada kartoshka va tamaki yetishtiriladi. Temir rudalari koni, 
svinets, gidroenergetika resurslari hamda mineral suv va oʻrmon resurslariga ega. 
Kosovo - yalpi ichki mahsuloti - $6,7 milliard (2018). Iqtisodiyoti barqaror 
surʼatlarda o'sib boryapti. Shu bilan birga tashqi qarzi yalpi ichki mahsulotining 35 
foizini tashkil etadi. Rux, nikel , kobalt, boksit, magnezit, indiy, kadmiy, germaniy, 
talliy, seolitkonlari bor. Lignit zaxirasi nihoyatda katta (15 milliard tonna). Yalpi 
ichki mahsulotining 70 foizi xizmatlar sohasida shakllanadi.

---