Kitab Elxan muellim indd

Ermənistanın Azərbaycana qarşı silahlı təcavüzü və işğalın ağır nəticələri
11
www.elkhan-suleymanov.az
cinayətləri kimi qiymətləndirilməlidir.
Daha  sonra  Ermənistan hakimiyyəti  öz  ərazisində yaşayan 
azərbaycanlıları  öz  tarixi  torpaqlarından  deportasiya  etməklə 
kifayətlənməmiş  və  1988-1994-cü  illərdə  Azərbaycana  qarşı 
silahlı təcavüz etmişdir. Azərbaycana qarşı silahlı döyüşlərdə 
Ermənistanın  silahlı  qüvvələri  ilə  yanaşı,  dünyanın  müxtəlif 
ölkələrinin vətəndaşları olan etnik ermənilərdən ibarət silahlı 
muzdlular dəstəsi və beynəlxalq erməni terror təşkilatları işti-
rak  etmişlər.  Ermənistanın Azərbaycana  qarşı  hərbi  təcavüzü 
nəticəsində  Azərbaycan  torpaqlarının  20  faizi,  o  cümlədən 
keçmiş  Dağlıq  Qarabağ  Muxtar  Vilayəti  (DQMV),  eləcə  də 
ona bitişik olan 7 rayonunun (Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Füzu-
li, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan rayonları) əraziləri işğal edil-
mişdir. Bundan əlavə Azərbaycanın cəbhəyanı və Ermənistanla 
sərhədyanı  rayonlarının  da  bir  sıra  yaşayış  məntəqələri  işğal 
olunmuş (Naxçıvan MR, Qazax, Tərtər, Ağcabədi, Gədəbəy) və 
ciddi zərər (Ağstafa, Beyləqan, Tovuz) vurulmuşdur. Hazırda 
Dağlıq Qarabağ və ona bitişik ərazilər də daxil olmaqla, Nax-
çıvan Muxtar Respublikasının işğal olunmuş 2 kəndindən 1-i, 
Ağdam rayonunun işğal olunmuş 82 kəndindən 80-i, Füzuli ra-
yonunun işğal olunmuş 76 kəndindən 54-ü, Tərtər rayonunun 
13 kəndi və Qazax rayonunun işğal olunmuş 12 kəndindən 7-si 
hələ də işğal altında qalmaqdadır.
Ermənistan-Azərbaycan  Dağlıq  Qarabağ  münaqişəsinin 
sülh yolu ilə həllinə nail olmaq məqsədilə 1992-ci ilin martında 
ATƏT-in Minsk qrupu yaradıldı və BMT bu münaqişənin həlli 
məsələsini həmin qrupa həvalə etdi. Sonradan ATƏT-in Minsk 
qrupunun Rusiya, ABŞ və Fransadan ibarət həmsədrlik institutu 
formalaşdırıldı.  Həmsədrlər  1997-1998-ci  illərdə  münaqişənin 
həlli  ilə  bağlı  üç  təklif  irəli  sürmüş,  lakin  bu  təkliflər  qəbul 
edilməmişdir. 2007-ci ildən etibarən Azərbaycan və Ermənistan 
prezidentləri  səviyyəsində  danışıqlar  ATƏT-in  Minsk  qrupu-
nun  həmsədrləri  tərəfindən  Dağlıq  Qarabağ  münaqişəsinin 
tənzimlənməsinin əsas prinsiplərini özündə əks etdirən “Maq-
rid  prinsipləri”  çərçivəsində  aparılır.  Bu  prinsiplər  10  iyul 

---