106
güvəsi və s.) qışlama fazasında məhv etmək üçün tətbiq edilir.
Nitrofen tünd-qəhvəyi rəngdə, kəskin iyli kütlədir. Tərki-
bində 60% təsiredici maddə vardır. Pasta şəklində buraxılır, su
ilə yaxşı qarışır. Meyvə, giləmeyvə bitkiləri və üzüm tənəkləri
zərərvericilərinin qış ehtiyatını məhv etmək üçün çilənir.
Karfobos adlanan zəhər kontakt təsirli, xoşa gəlməyən iyi
olan qatı mayedir. Bir sıra üzvi həlledicilərdə yaxşı həll olunur.
Rütubətin, işığın və temperaturun təsirindən tez parçalanır. Me-
tofosa nisbətən insanlar üçün az zəhərlidir. Bitkilərə karbofos
çilənilməsi, məhsul yığımına 20 gün qalmış dayandırılmalıdır.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinə zərərverici həşəratlarla yanaşı
alaqlar da ziyan vurur. Alaqlarla mübarizədə də kimyəvi müba-
rizə əhəmiyyətli hesab olunur.Alaq otlarına qarşı istifadə edilən
kimyəvi maddələr herbisid (latınca: herbus – ot, tsida – məhv
edirəm) adlanır.
Herbisidlərdən başqa, kənd təsərrüfatında zərərvericilərə
qarşı pestisidlər, ağac və kol bitkilərini məhv edən arbosidlər,
su alaqlarını məhv edən olçisidlər, məhsulu maşınla yığılacaq
sahədə bitkilərin yarpağını tökmək üçün defoliantlar, bitkiləri
tam qurutmaq üçün desikantlar geniş istifadə olunur.
1932-ci ildə taxıl sahələrində ikiləpəli birillik alaqlara qarşı
dinitroortokrezol (DNOK) herbisidi kəşf edildi.
Həmin herbisid
az normada yüksək təsiredicilik xüsusiyyətinə malik olduğuna
görə uzun müddətdir ki, geniş sahələrdə tətbiq olunur.
Payızlıq taxıl əkinlərində birillik ikiləpəli alaqlara qarşı 2,4
D amin duzu; 2,4 D kottamin; 2M-4X; Veed – killer; qransfar
herbisidlərindən geniş istifadə olunur.
Pambıq əkinlərində birillik birləpəli və ikiləpəli alaqlara
qarşı hektara 1,5-2,0 kq prometrin; 0,7-1,4 kq monuron; 0,7-1,4
kq diuron; 1,5-2,5 kq kotaron herbisidlərindən istifadə edilir.
Herbisidlər səpindən qabaq, səpinlə birlikdə və pambıq cücərti-
ləri alınana qədər olan müddətlərdə tətbiq edilir.
Çuğundur əkinlərində birillik birləpəli və ikiləpəli alaqlara
qarşı təsiredici maddə hesabilə hektara 6-10 kq TXA; 6-12 kq
108
və süd məhsullarından istifadə nəzərə alınmalıdır.
Zəhərlə işləməyə yeniyetmələrə, hamilə və südəmər uşağı
olan qadınlara icazə verilmir.
Zəhərli preparatlara qarşı mühafizə qaydalarına riayət
olunması insanların xoşagəlməz və bədbəxt hadisələrdən qo-
runması ilə təhlükəsiz həyat fəaliyyətinin davam etdirilməsinə
zəmin yaradır.
Dostları ilə paylaş: