İzafi təzyiq (P f ) - yaranmış maksimal təzyiq (P
max
) ilə zərbə
dalğasından əvvəlki normal atmosfer təzyiqinin (R
A
) fərqinə
48
bərabərdir (şək. 14):
s=3401+0,008383 -P f , m/san.
(1)
burada q - nüvə silahının gücü, kt (Mt);
R - nüvə partlayışı mərkəzindən olan məsafədir, m.
İzafi təzyiq hər kvadrat santimetrə düşən kiloqeam – qüvvə
(kqq/sm
2
) ilə ifadə edilir. Izafi təzyiq həmçinin (N/m
2
) və Pa
ilə ölçülür.
1 N/m
2
=1 Pa
1 kPa
0,01 kqq/sm
2
.
Zərbə dalğasının zədələyici təsirini xarakterizə edən əsas
parametrlər aşağıdakı düsturlarla hesablanır:
1)
yerüstü partlayış zamanı:
= , kPa (2)
2) havada partlayış zamanı
(3)
3) su altında partlayış zamanı:
(4)
Zərbə dalğasının zədələyici təsiri sursatın gücündən, partla-
yışın növündən və partlayış mərkəzindən (episentrədək) olan
məsafədən, yerin relyefindən və s. asılı olur. Məsələn, 20 kilo-
tonluq (kt) nüvə zərbə dalğası 1 km məsafəyə 2 saniyə, 2 km-ə
49
5 saniyə, 3 km məsafəyə 8 saniyə ərzində çatır; 3 meqatonluq
