Ko’chmas mulk bozorining iqtisodiyotdagi o’rni, ahamiyati va rolini o’rganishning metodologik asoslari


-rasm. Ko’chmas mulk bozori muvozanatiga erishish modeli



Yüklə 0,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/16
tarix08.09.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#142043
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16
kochmas mulk bozorining iqtisodiyotdagi orni ahamiyati va roli

4-rasm. Ko’chmas mulk bozori muvozanatiga erishish modeli
8
 
Bu modeldagi sonlar ularning elementlarini bozorga ta’sirini anglatadi. 
Ko’chmas mulk bozoridagi narxlar yordamida ko’chmas mulkni bozor 
muomalasini amalga oshirish funksiyasini (talab va taklif ) bajaradi. Milliy real 
iqtisodiyot ko’chmas mulkni muomalasini amalga oshirish vazifasini bajaradi.
Makroregulyator (M) – umumiy regulyativ muvozanatlashtirish funksiyasini 
bajaradi. 
TO QChK
QFO QSO
NFO NFO
NChK 
TO 
5-rasm. Milliy real iqtisodiyot (MRI) va ko’chmas mulk bozorini 
umumiy makroregulyator (M) orqali o’zaro bog’liqlikda faoliyat 
ko’rsatishning tuzilmaviy modeli
9
 
8
Shoha’zamiy.Sh.Sh.Mulk, qiymat va narxning nazariy asoslari T.:Iqtisod-moliya,2015. 460b.171-bet.
9
Shoha’zamiy.Sh.Sh.Mulk, qiymat va narxning nazariy asoslari T.:Iqtisod-moliya,2015. 460b. 205-bet.
MM 
Talab 
Taklif 

Ko’chmas mulk 
bozori 

Milliy real 
iqtisodiyot 


14 
Bu modelda:
TO – milliy real iqtisodiyot va ko’chmas mulk bozoriga bir vaqtda ta’sir 
ko’rsatuvchi tashqi omillar;
QChK- ko’chmas mulk bozori indikatorlari bo’yicha chiqish ko’rsatkichlari; 
NChK- real iqtisodiyot sektorlari indikatorlari bo’yicha chiqish 
ko’rsatkichlari; 
QFO va NFO – makroregulyator (M) tomonidan ishlab chiqariladigan 
hamda mos ravishda ko’chmas mulk bozori va makroregulyator tuzilmalariga ta’sir 
etadigan ichki omillar.
Bu omillarning barchasi bir-biriga uzviy ta’sir qilib turadi. 
Ko‘chmas mulk bozorini ajralib turadigan xususiyatlari quyidagilar 
hisoblanadi: 
- baho shakllanishini individualligi; 
- transaksion chiqimlar baland darajasi; 
- birinchi va ikkinchi darajali bozorlar o‘zaro faoliyati muhim roli; 
-baho, foydalilik va tavakkalchilikni regional iqtisodiyot holatiga bog‘liqligi; 
-tavakkalchilikning rang-barangligi 
-tovarni bozordagi past likvidligi; 
-bozorning o‘zini o‘zi boshqarishni baho mexanizmlarini zaifligi.
Ushbu sabablar foydasiga ko‘chmas mulk,uni iqtisodiy qarorlar qabul 
qilishdagi tahlilining muhimligini aniqlovchi tahlil qilishni qiyinlashtiradigan bir 
nechta omillar bilan ajralib turadi. 
-ishonchli ma’lumotni topish qiyin ekanligi; 
-analogik bitimlar sonini cheklanganligi (ba’zida esa ularni umuman yo‘qligi); 
-bozor rivojlanish tendensiyasini aniqlovchi omillar har-xilligi. 
Ko‘chmas mulk bozorida segmentasiya ko‘plab asoslardan o‘tkazilishi 
mumkin: geografik joylashuv, fizik xarakteristikalari, obyektlarni funksional 
tayinlashgani yoki hatto asoslar kompleks bo‘yicha ham. Segmentasiya uchun bir 
marta va umrbod asos yo‘q va bo‘lishi mumkin ham emas. 


15 
KMQBXBning maqsadi – mulk qiymatini baholash bilan bog’liq erkin 
raqobatga asoslangan malakali xizmatlar ko’rsatish uchun baholochi va mulkdor 
o’rtasidagi ochiq munosabat, obyektiv konyunktura, yetarli, zaruriy va qulay shart-
sharoitlar yaratish. 
KMQBXBning vazifasi- uning ushbu maqsadiga erishishi bilan bog’liq 
funksiyalarni amalga oshirishni ta’minlash. 

Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin