www. kokanduni.uz QIMMATLI QOG ‘OZLAR BOZORIDA SMA YORDAMCHI USLINING QO‘LLANILISHI Murodova Shaxodat Sadriddin qizi O‘zMU 1 -kurs magistranti Annotatsiya: Ushbu tezisda SMA ishlatilishi haqida tushuncha kiritilgan. Uning avfzalligi
va kamchiliklari keltirib o`tilgan. Qo‘llanilish usuli
real qimmatli qog`ozlar bozori (QQB)da
ko`rsatib berilgan.
Oddiy siljuvchi o‘rtacha (SMA
-inglizcha Simple Moving Average) nima?
Oddiy siljuvchi o‘rtacha (SMA) aktsiyalarning belgilangan davrdagi o‘rtacha taqribiy
narxini anglatadi. O‘rtacha "siljuvchi" de
b nomlanishining sababi shundaki, aktsiya narxi
doimiy ravishda o'zgarib turadi, shuning uchu
n siljuvchi o‘rtacha shunga mos ravishda
o‘zgaradi.
Oddiy siljuvchi o‘rtacha yoki SMA ko‘pincha odatiy (ordinary) yoki oddiy siljuvchi
o‘rtacha deb ataladi, chunk
i u yordamchilar sinfidagi eng oddiy formula bilan hisoblanadi.
Bunday holda, tanlangan davr
uchun o‘rtacha aktiv narxdan foydalaniladi. SMA o‘rtacha narx
ma'lumotlarini ko'rsatadi va tendentsiyalarni aniqlashga yordam beradi. Vizual ravishda, bu
chiziqdir.
Bu qimmatli qog'ozning taqribiy narxini bir necha vaqt oralig'ida qo'shib, so‘ngra ushbu
summani vaqt davrlari soniga bo'lish orqali amalga oshiriladi, bu vaqt oralig'idagi o'rtacha
narxni beradi.
SMAni hisoblash formulasi quyidagicha:
𝑆𝑀𝐴 =
𝐴
1
+𝐴
2
+⋯+𝐴
𝑛
𝑛
𝐴
𝑛
-n davrdagi aktiv narx
n- jami davrlar soni
Aytaylik, P kompaniyasi quyidagi taqribiy narxlarini e'lon qildi(1-jadval):
1- jadval. P kompaniyaning ma`lum davrdagi narxlari Kun (n) Narx (A i ) 1
$10
2
$12
3
$9
4
$10
5
$15
6
$13
7
$18
8
$18
9
$20
10
$24
5 kunlik SMA yordamida biz 10 (N=10) kunida 5 kunlik SMA $18.60 ekanligini
hisoblashimiz mumkin.
SMA = (13 + 18 + 18 + 20 + 24) / 5 = 18.60
