Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.
kokanduni.uz kasb etuvchi qo‘llarning mayda motorikasini rivojlantirish jarayoni kechadi. Shuning uchun ham haykaltaroshlik mashg‘ulotlarida muayyan didaktik vazifalar qo‘yiladi. Unga ko‘ra, haykaltaroshlik mashg‘ulotlarining maqsadi, birinchi navbatda, bolalarda ijodkorlikni shakllantirish, ularda haykaltaroshlik sohasiga oid texnik va ijodiy malakalarni tarkib toptirish orqali tasviriy san’atga, umuman go‘zallik namunalarini yaratishga qiziqish, rag‘batni tarbiyalashdan iborat. Bolalaro‘zlariga tanish texnik usullar yordamida turli narsalarn i yasaydilar. Masalan: xo‘roz, tovuq,o‘rdak, jo‘ja va boshqalarni yasab, parrandalar shaklini mazmunida ishlaydilar. Ko‘proq natura a sosida, ixtiyoriy loy ishlarini bajaradilar. Dastavval predmetni yoki naturani kuzatib, ko‘rib chiqiladi. predmetnning shak lini, qismlarini, proporsiyasini barmoq harakatlari bilan ko‘rib chiqishlari mumkin. Agarda bolalar yasash usulini bilishsa, unda mus taqil yasaydilar, agarda bilishmasa, unda tarbiyachi qisman ko‘rsatib berishi mumkin. Ishlarni bajarishda turli vostilardan foydalasa bo‘ladi. Flomaster turli idishlarning qalpoqchalaridan yasalgan baliqning “tangachalarini” iz qoldirish uchun ishlatish ta vsiya etiladi. Yana alohida ahamiyatga ega bo‘lgan, tasviriy faoliyatning har xil turlari bolaning badiiy didini shakllantiradi. Agar rasm va applikatsiya chiziqlarning aniqligi hamda ranglarning yorqinligi orqali bolalarni estetik tarbiyalashga ta’sir ko‘rsatsa,o‘yinchoqlar yasashda predmetning hajmli shakli, yumshoqligi va ritmi birinchio‘ringa chiqadi. Mana shu uchta kompon entning barchasi real fazoda mavjud bo‘lib, bolada predmetlar plastik shaklining go‘zalligini, qismlarining nisbatlarini tez idrok et ish va bilib olish ko‘nikmasini shakllantiradi, ularda tevarak -atrofdagi voqelikka diqqate ‘tibor va qiziqishni rivojlantir adi. Loy v a plastilindan o‘yinchoqlar yasash faoliyatning bir turi sifatida rasm chizish yoki applikatsiya tuzishga qaraganda bolalarni fazoda mo‘ljal olishga, qator matematik tushunchalarnio‘zlashtirishga tezroqo‘rgatadi. Chunonchi, kichik guruhda bolalar to‘siq uc hun ustunchalar yasashadi, bola ularni bir joydan ikkinchi joyga olib qo‘yadi, qator qilib teradi, ulardan uycha atrofiga d evor yasaydi, nechta ustuncha yasaganini sanab chiqadi va hokazo. Katta yoshli bog‘cha bolalari odam figurasini yasashda un ing a’zolarini qayerga biriktirish to‘g‘risidao‘ylaydilar. Bunda ular figura qismlarini bir-biri bilan va butun figura bilan bevosita solishtirib, taqqoslab ko‘radilar, ularning kattakichikligini,o‘lchamlarini (uzunligini, qalinligini) aniqlaydilar. Holbuki, rasm c hizilgan vaqtda bu ishlarni faqat ko‘z bilan chamalab amalga oshirish mumkin. Loy va plastilindan o‘yinchoqlar yasashning yana bir xususiyati uning turlio‘yinlar bilan uzviy bog‘liqligidir. Bajarilgan figuraning hajmliligi bolalarni shuo‘yinchoq yordamida turlio‘yin harakatlariga rag‘batlantiradi. Xulosa qilib aytkanda, kichkintoylar o‘zlari yasagan buyumlarni mashg‘ulot jara yonidayoq darhol esga solib turlio‘yinlarni boshlab yuboradilar. Bolalar yoshiga xos bu xususiyat anchagina mavzularni o‘yi n bilan bo g‘labo‘tkazish imkonini beradi. Masalan, bolalar loy va plastilindan idish- tovoqlar vao‘z qo‘g‘irchoqlari uchun nozu ne‘matlar, kosmodrom, hayvoyat bog‘i, xokkey va boshqao‘yinlar uchun kichkina figuralar yasashlari mumkin. Mashg‘ulotlarnio‘yin shaklida tashkil etish bolalarning loy va plastilindano‘yinchoqlar yasashga qiziqishini oshiradi, kattalar vao‘z tengdoshlari bilan muloqotga kirishish imkoniyatini kengaytiradi. Yüklə 15,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|