Kokanduni uz

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

562
www.
kokanduni.uz 
BUYUK AJDODLARIMIZ MEROSI TARBIYADA KO’MAKCHI.
 
 
Muhammadjonova Dilnura
Boshlang
‘ich ta’lim yo’nalishi 1 bosqich talabasi
, 
Valiyeva Nargiza
Qo
‘qon universiteti “Ta’lim” kafedrasi o’qituvchisi
 

Annotatsiya: 
Ushbu maqolada yurt kelajagi bo’lgan farzandlarimizni ma’naviyatli inson 
qilib tarbiyalashda asosiy vositalardan biri ajdodlarimiz merosini o’rganish, ular izidan 
boorish muhim a
hamiyat kasb etadi. Ta’lim tarbiya j
arayonini har tomonlama 
takomillashtirish, yoshlarni barkamol avlod sifatida kamol topishi uchun xizmat qiladi.
Kalit so’zlar:
Barkamollik, ajdodlarimiz merosi, Hidoya, doston, etak, afsona, rivoyat, 
alloma, meros, manaviy boylik. 
Insoniyat rivoji, xalq, millat ravnaqi, ma’naviy takomili va yuksalishi ilm
-
u ma’rifatning 
yuqori cho’qqiga yetganligidan dalolatdir. Bu esa, o’sha mil
lat, xalq, davlat va jamiyat 
tamaddunining yuksak darajasini belgilovchi muhim mezondir. Inchunin, yuksak tamaddunga 
ega millatning ildizi ma’rifat chashmasiga to’yingan, tanasi bilim, mevasi esa yetuklik, 
barkamollik, komillikdir
. O’zbek xalqi ana shunday ma’rifat chashmasidan oziqlangan, ildizi 
baquvvat, tarixda bir nechta renessans davrini bos
hlab bergan va dunyo tamadduniga ko’plab 
daholarni yetishtirgan millatdir. Buyuklar qoldirgan chashma shu qadar pok va 
takrorlanmaski, undan ichganing sari mudom bu chashmaga intilaverasan. Intilganing sari 
o’zingda komillik, yetuklik, ezgulik kasb etib bo
raverasan. Darhaqiqat, bugungi avlod ham 
ajdodlar qoldirgan ana shu ma’rifat chashmasiga intilib yashashi va ular merosini chuqur 
o’rgangan holda tadqiq etishi va bu asosida, jamiyat ma’naviy yuksalishiga xizmat qilishi 
lozim. Buyuk faqih Burhonuddin Marg’inoniyning “Hidoya” asari qimmatli manbalardan 
bo’lib, necha asrdan buyon fiqh ilmiga oid izchil va mukammal qo’llanma sifatida o’qib 
keli
ngan. Mazkur asar bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotmagan holda, islom huquqiga 
oid qimmatli manba sifatida soha mutaxassislari tomonidan huquq va majburiyatlarni 
belgilashda muayyan darajada asos bo’lib xizmat qilmoqda. Ta’kidlash lozimki, “Hidoya” 
asari 
jami 6 jilddan iborat bo’lib, 2 jildi to’liq va mukammal holda joriy alifboda nashr etildi. Olimlar 
tomonidan asarning qolgan 4 jildini nashr etish ustida izlanishlar olib borilmoqda. Bu albatta, 
bizga boy merosimizdan bahramand bo’lish, ma’naviy kamolotimiz yo’lida istifoda etish 
imkonini beradi. Bugungi kunning dolzarb vazifalaridan biri, zamon talabiga mos, ijtimoiy faol 
avlodni tarbiyalashdir, bunda ajdodlarimiz merosi muhim rol o’yaydi. Bu yo’lda o’zbek xalqiga 
xos bo’lgan odamgachilik, saxovatpe
shalik, kamtarlik kabi ezgu fazilatlarni yosh avlod qalbida 
kurtak orttirishga alohida ahamiyat berishimiz kerak bo’la
di. Ajdodlarimizdan qolgan meros 
yosh avlod uchun kuch, fidoiylik manbayi hisoblanadi. Boshlang’ich sinf darsliklarida berilgan 
xalq og’za
ki ijodi namunalari 
–
doston, etak, afsona, rivoyat, maqollar farzand farzand 
tarbiyasida ma’naviy
-
axloqiy vosita bo’lib kelgan. Misol uchun ‘’O’zbek xalq ertaklari’’, “ 
O’zbek xalq maqollari” ruknida berilgan Alpomish, Rustamxon, To’maris, Shiroq timsoll
arida 
yosh avlodda vatanga sadoqatli, qat’iyatli, o’z maqasadi yo’lida kurashishga undovchi obraz 
sifatida nomoyon bo’ladi. Bu avlodlarimiz o’gitlarini kelajagimizga yoshlikdan ong 
-ongiga 
singitib borishimiz, ular tuganmas boylik ekanligini uqatirishimiz 
kerak. O’qish darsliklarida 
berilgan buyuk ajdodlarimiz Alisher Navoiy, Abu Ali ibn Sino, Zahiriddin Muhammad Bobur 
ka
bilarning hayoti, asarlarini o’rganish o’quvchilarga odob
-axloq fazilatlarini singdirishda 
muhim ahamiyat kasb etadi. Yana misol tariqasida shuni aytish kerakki, Abu Ali ibn Sinoning 
odob-
axloq to’g’risidagi asarida Bolani tarbiyalash va o’qitish haqidagi 
fikrlarini 
insonparvarligi va teranligi bilan ajralib turadi. Buyuk allomalarimiz kitob qadri, uning inson 
tarbiyasidagi bebaho ahamiyatin
i yozib qoldirgalar. Bola bu asarlarni o’qiganda ta’lim bilan 

---

563