Kokanduni uz

www.
kokanduni.uz 
қаратилмаётганлигига гувоҳ
бўлдик. Бир пайтнинг ўзида мазкур йўналишда миллий 
минталитетимиз, ўзига хос давлат ва жамиятимиздаги хусусиятларда келиб чиққан 
ҳолда яратилган ўқув адабиётларининг етишмаслигини ҳам таъкидлаб ўтишимиз 
лозим.
Нутқий компетенциянинг тинглаб тушуниш бўлимида (В2 даражаси учун таълим 
мазмуни қисмида) ривожлантириладиган кўникмалар сирасида
-
умумий мазмунни 
тушуниш, тафсилотларни тушуниш ва айрим маълумотларни олиш учун тинглаш ва 
тушуниш кўникмалари кўрсатиб ўтилган. (124
-
сон 08.05.2013). Бироқ
ушбу талаблар 
ҳам хорижий тил дарс жараёнида тизимлашган ва узвий узлуксиз ҳолда ўқув режалари 
ва дастурларида ўз аксини топмаган.
Кейинги қисмда «гапириш» бўлими «монолог» ва «диалог» ички қисмларига 
ажратилган ҳолда талабалар эгаллаши лозим бўлган кўникма ва малакалар келтириб 
ўтилади
. 
Хусусан диалогик қисмда муҳокама, музокара (дебат)ларда қатнашиш, 
монологик нутқда эса маъруза қилиш, унда ўз фикрларини
асослаш,
мавзу
бўйича
тақдимот
ўтказиш ва
мақолани умумлаштириш ва хулоса қилиш кўникма ва малакаларига эга
бўлиши 
лозимлиги умумий кўрсатиб ўтилган. Лекин, мазкур йўналишлар
бўйича талабаларга 
касбий соҳасидан келиб чиққан ҳолда тавсиялар
-
кўрсатмалар бериш, ҳамда уларни 
ушбу мураккаб босқичларга амалий тайёрлаб бориш бўйича ишчи дастурлари ва 
табиийки ўқув адабиётларида етарлича манбаа
топилмади. Интернет ресурсларидаги 
мавжуд база эса ўқитувчи ва турли таълим йўналишларида тахсил олувчи 
талабаларнинг эҳтиёж ва талабларига тўлиқ
жавоб бера олмайди (бунда 
талабаларнинг билим даражаси бир хил эмаслигини ҳам назарда тутиш
лозим
). 
Маълумки ўқув дастурларида чет тили фани икки босқичга бўлинган ҳолда 
ўқитиш белгилаб берилган. Бу умумий босқич (узлуксиз таълим тизимининг аввалги 
босқичларида талабалар хорижий
тилда
эгаллаган малака
ва 
кўникмаларни коррекция қилиш ва тенглаштириш) ҳамда касбга йўналтирилган 
босқич (нутқ
турлари бўйича касбий соҳада чет тилини амалий эгаллаш, талабаларни 
ижодий шахс сифатида ривожлантириш соха бўйича адабиётларни таржима қилиш 
малака ва кўникмаларини ривожлантириш) дан иборат. Бирок бугунги кунда
олий таълим бакалавр босқичини оптималлаштириш, мутахассисликка 1
-
курсдан бошлаб йўналтириш жахоннинг ривожланган мамлакатлари тажрибасидан 
келиб чиққан ҳолда мухим вазифага айланиб бормоқда.