Kokanduni uz
Yüklə 15,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
954 www. kokanduni.uz 1.1.1. O ғзаки Нутқ фаолияти кўникмаларининг эгаллаш параметрлари B1 Ишда, мактабда, ҳордиқда ва ҳоказоларда юзага келадиган турли мавзуларда адабий тилда берилган аниқ хабарларнинг асосий ғояларини тушуна олади. Тили ўрганилаётган мамлакат ҳудудида бўлиш эҳтимоли туғилганда юзага келиши мумкин бўлган кундалик вазиятларда суҳбат қура олади. Муайян мавзуларда мулоқотга кириша олади. Ўз таассуротлари, интилишларини баён эта олади; турли воқеа - ҳодисалар ҳақида ўз фикрларини асослаб бера олади. Келажак режалари ҳақида мулоқот қила олади. B2 Мавҳум ва ўзига хос мавзулар бўйича мураккаб ҳабарларнинг умумий мазмунини, шу жумладан юқори ихтисослаштирилган оғзаки нутқни тушуна олади. Чет тилида спонтан ва ортиқча паузаларсиз гапира олади, Тили ўрганилаётган мамлакат сўзлашувчилари билан қийинчиликларсиз мулоқот қура олади. Турли ижтимоий мавзуларда аниқ, батафсил нутқ сўзлай олади ва қўйилган асосий муаммо бўйича ўз фикрларини, мавжуд далилларни асослай олади.Воқеа - ҳодисаларнинг афзалликлари ва камчиликларини баён эта олади. Ушбу қоидаларга асосланган ҳолда биз, Бошланғич таълим йўналиши талабаларининг касбий вазифаларини (ўқувчилар билан мулоқот қилиш, ўзаро хамкасблар билан тажриба алмашиниш, ўз соҳаси доирасида тақдимотлар (презентация ) қилиш, жаҳон янгиликлари билан танишиш каби) назарда тутган ҳолда огзаки нутқ кўникмаларини тинглаб тушуниш ва гапириш билан ўзаро уйғунлик ва узвийликда ривожлантирилиши лозим деб топдик. Қолаверса замонавий таълимнинг долзарб масалаларидан бири бу олий таълим талабаларининг мутахассислик йўналишидан қатъий назар келажакда ўз соҳасининг етакчиси бўлишида бир ёки бир неча чет тилларида эркин мулоқот қила оладиган кадрлар тайёрлаб беришини тақозо этади. Хусусан ушбу фан дастурининг IV бўлимида талабаларнинг В2 (ДТС) ва ундан юқори даражаларни эгаллашлари ва ушбу даражага эришиш уларда илмий ва соҳавий фаолиятда юзага келадиган тил билан боғлиқ вазифаларда эркин мулоқотга киришишларини ва вазиятни самарали ҳал қилишларини таъминлаши кўрсатиб ўтилган. Шунингдек, ДТСда В2 даража битирувчилари тайёргарлиги даражасига қуйиладиган талабларда тинглаб тушуниш буйича талаба радио ва телерепортаж, янгиликлар, интервюлар, хужжатли филм ва хокозоларни тинглаш (кўриш, томоша қилиш) орқали ўрганилаётган тил эгасининг тасмага ёзилган овозини (филм, хужжат, нутқ ва ҳокозо), шунингдек маъруза, тақдимот ва мунозараларни тинглаб тушуна олиши ва гапириш нуткида уларда бевосита ўзи ҳам қатнашган ҳолда мулоқот қилиши лозимлиги акс этган. Бироқ, тадқиқот иши мавзусини шакллантириш, мавжуд муаммо ва масалаларни ўрганиш мақсадида, Наманган давлат университети, Фарғона давлат университети, Қўқон давлат педогогика университетларида Бошланғич таълим йўналиши бўйича тайёрланган ишчи дастур ва режалар, фойдаланилаётган дарслик, ўқув қўлланма ва бошқа қўшимча адабиётларни таҳлил қилиш асносида мазкур кўрсатмалар назарда тутилмаётганлиги, ёки танлаб олинган аудиовизуал воситаларда касбга йўналтирилганлик,аутентиклик хусусиятларига эътибор |