Kokanduni uz

www.
kokanduni.uz 
9.
Rahmonov, N. (2022). 
O’ZBEKISTON
DA RAQAMLI IQTISODIYOTNINING 
ZAMONAVIY YECHIMLARI. Qo'qon universitetining ilmiy materiallar bazasi, 1(000004).
10.
Рахмонов
Нодиржон
, & 
Жўраев
Асадбек
. (2022). 
КИЧИК
БИЗНЕС
ВА
ТАДБИРКОРЛИК
ФАОЛИЯТИНИ
РАҚАМЛАШТИРИШ
ТАҲЛИЛИ
. 
Yosh Tadqiqotchi 
Jurnali
, 
1
(5), 101
–
109. Retrieved 
from http://2ndsun.uz/index.php/yt/article/view/386 
11.
Rakhmonov, . N. (2022). PROSPECTS FOR THE DEVELOPMENT
OF INDUSTRIAL 4.0 
PROGRAM IN UZBEKISTAN (ON THE EXAMPLE OF A LEATHER SHOE MANUFACTURING 
ENTERPRISE). 
Иқтисодиёт 
ва 
инновацион 
технологиялар,
10(6), 
120
–
129. 
https://doi.org/10.55439/EIT/vol10_iss6/a13 

---

184
www.
kokanduni.uz 
ТЎҚИМАЧИЛИК САНОАТИДА РИСКЛАРНИ БОШҚАРИШ ҲАМДА БОШҚАРУВ 
МЕХАНИЗМЛАРИНИНГ ИЛМИЙ
-
НАЗАРИЙ АСОСЛАРИ
 
 
Худайназарова Дилором Хайруллаевна
 
ТАТУ катта ўқитувчиси
 
Аннотация:
тўқимачилик саноатини ишлаб чиқаришисиз
бугунги
кунга келиб 
тасаввур қилиб бўлмайди. Тўқимачилик саноати тарихи меҳнатталаб иш фаолияти 
саналсада, Х
VIII 
асрга қадар қўл меҳнатидан уй шароитида ўсимликларга ҳамда 
ҳайвонларнинг териларига ишлов бериш орқали олиб борилган. Ушбу мақолада 
тўқимачлик
саноатида риксларни бошқаришнинг назарий асослари келтирилган.
Калит сўзлар:
тўқимачлик саноатини бошқариш, бошқарув механизмалари, 
рисклар ва таваккалчилик, эҳтимол ва ўйин назарияси.
Тўқимачилик саноат тармоғининг асосий етакчи ишлаб чиқарувчи Шарқий 
мамлакатлар, яъни Форс, Хитой, Миср сингари ҳудудлар саналган. Мазкур 
мамлакатларнинг барчаси тўқимачилик саноатининг етакчилигини юритишда 
қудратли мамлакатларнинг ҳудудларини катта қисмини тижоратини эгаллаган 
бўлсада, доимо рискда фаолият олиб борганлар.
Форсий мамлакатларнинг ўта рангли 
ва бошқа мамлакатларнинг матоларига қараганда нисбатан қалин матоларни ишлаб 
чиқариши иссиқ
ўлкаларда қийин сотилар, аммо узоқ
йилларга хизмат қилиши билан 
халқ
ишончини қозонган эди. 
Тўқимачилик саноати жаҳон иқтисодиётида технологик ва инновацион жиҳатдан 
доимо етакчилик қилиб келувчи саноат тармоғи саналади. Инсонларнинг талаб ва 
эҳтиёжларининг чексизлизлиги матолар ва уларни комбинациялашда, шунингдек 
тармоқнинг функционал турли таклифларга бой эканлиги юқори даражадаги 
сегментлашни юзага келтиради. Доимо ўзгарувчан талабларни бошқариш янгилик ва 
ижодий қараш тақозо этиши мазкур саноатнинг технологик ва инновацион 
илгарилувчи қудратини янада орттиришга бевосита хизмат қилади.
Тўқимачилик саноатида экологик маҳсулотлар ишлаб чиқариш, маҳсулот 
таннархини пасайтириш ва бозорларда барқарор таъминот манбаига айланиш, 
тежамкор технологиялардан фойдаланган ҳолда талаб ва эҳтиёжларни қондиришда 
самарали техник
-
иқтисодий усулларни ахтариш тобора фаоллашиб бориши 
натижасида биологик хусусиятларга эга матолар омммалашди. Тўқимачилик 
саноатида ишлаб чиқаришда “яратиш” тушунчаси дастлаб инновацион, сўнгра рақамли 
ва ҳозирда интеллектуал технологиялар авлодини ривожланишига туртки бўлди. 
Бунинг натижасида бир нечта соҳа ва тармоқлар унумли
фойдалана олди, жумладан 
тиббиётда ортопедик маҳсулотлар, инсон танаси ҳароратини кўрсатиб турувчи 
либослар, беморнинг мунтазам ҳолати борасида маълумот бериб борувчи махсус 
либослар, дизайн
-
интеръерда қуёш нурига мослашган ҳолда ёруғликни хонага 
киришини таъминловчи датчик пардалар, озиқ
-
овқат саноатида музлатгич қоплар 
сингари жиҳатлари билан ўзининг долзарблигини касб этади. 
Ҳар бир тўқимачилик саноати маҳсулоти инсониятни иситиш, ўзини енгил ҳис 
этиш, эстетик ва гигиеник аҳамиятга эга бирламчи эҳтиёжларни қондириш
саноатидан 

---

185