Kokanduni uz

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

350
www.
kokanduni.uz 
MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTLARIDA XORIJIY TILLARNI O‘QITISHNING 
ZAMONAVIY METODIKASI 
 
Madaliyeva Xurshida Ulug‘bek qizi
,
Qo‘qon universiteti 
Maktabgacha ta`lim yo
‘nalishi 1
-
ko‘rs talabasi,
 
Muborakxon Ganiyeva, 
Qo’qon universiteti
Ta’lim sifatini nazorat qilish departamenti boshlig‘i, p.f.n.
 
 
Annotasiya: 
Ushbu maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarga ingliz tilini o'rgatish 
metodikasi yoritib berilgan. Bolalarning yoshidan kelib chiqqan holda zarur bo’lgan 
zamonaviy o’qitishning ko'rish, o'rganish, harakat, tinglash orqali o'rganish usullarini o’z 
ichiga qamrab olgan.
Kalit so'zlar: 
maktabgacha yoshdagi bolalar o'yinlarning tasnifi, maktabgacha 
pedagogika, maqsad, vazifalar, ingliz tilini o'zlashtirish, bolalarning psixologik xususiyatlari, 
vizual idrok orqali o'rganish, tinglash orqali o'rganish. 
Bugungi kunda ingliz tilini o'rganish zamonaviy pedagogikaning muhim va istiqbolli 
vazifalaridan biri hisoblanadi. Xorijiy tillarni bilish ko‘nikmasi professional ta`limning 
ajralmas qismlaridan biri bo
‘lib bormoqda. Bu maktabgacha ta’lim jarayonini ham chetda 
qo
ldirgani yo’q. Ayniqsa, maktabgacha yoshdagi bolalarda chet tilini o'rgatish, ular uchun 
zarur bo‘lgan o'quv qo'llanmalar, uslubiy ishlanmalarni tayyorlash, ingliz tilini o‘rgatish 
bo‘yi
cha metodlarni tanlash, maqsad va vazifalarni belgilash masalalari maktabgacha ta`lim 
muassalaridagi dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi. 
Tilni o'rganish uzoq vaqt talab qiladigan murakkab jarayon bo'lib, o'qituvchi va ota-
onalardan ehtiyotkorlik bilan tashkillashtirishni talab qiladi. Ingliz tilini o'qitish amaliyotida 
ko'plab o'quv qo'llanmalar, uslubiy ishlanmalar, ingliz tilida turli o'yinlarni o'tkazish uchun 
materiallar qo'llaniladi. 
Bolaga 
o‘
z ona tili bilan bir vaqtda chet tilini ham 
o‘
rgatish katta mehnatni talab qiladi. 
H
ar bir ta’lim dargohi bu
jarayonga an’anaviy va noan’anaviy tarzda yondashadi. Natija esa
yillar 
o‘tib ma’lum bo‘
ladi. 
Ingliz tilini 
o‘
rgatishning barcha asosiy komponentlari (
o‘q
itish maqsadi, metod va 
vositalari, 
o‘q
uv fan mazmuni) bir-
birlari bilan chambarchas bog‘li
qligi, ingliz tiliga 
o‘r
gatishning maqsadi muomala asoslarini yaratishga, 
o‘
z fikrini erkin bayon qilish va oddiy 
kommunikativ vaziyatlarda suhbat olib borish malakalaridan iborat. Shundan kelib chiqqan 
holda 
birinchi navbat ta’lim mazmuni va uning
tarkibini kengaytirish va chuqurlashtirish, 
xususan bu mazmunga nafaqat bilim, k
o‘
nikma va malaka, balki umuminsoniy madaniyatini 
tashkil qiluvchi ijodiy faoliyat tajribasi, tevarak-atrofga nisbatan munosabatlarini ham kiritish 
masalasi katta ahamiyat 
kasb etadi. Ta’lim jarayoni
da nutq faoliyatining tinglab tushunish, 
gapirish, 
o‘q
ish va yozishlardan iborat k
o‘
nikmalarini 
shakllantirishga bo‘ysundirilgan bo‘
ladi. 
Shuning uchun xam bog
‘
cha bolalarini ingliz tilida muloqotga kiritish jarayonida didaktik 
o‘
yinlar muxim axamiyat kasb etadi. Bunday 
o‘
yinlar bolalarga nafaqat quvonch, zavq, 
xuzo‘r, 
roxat va xo‘rsandchilik bag‘ishlaydi, balki ingliz tilini
o‘
rganishlarida cheksiz qiziqish 
o‘yg‘otadi. Mazk
ur faoliyat yordamida ular bosqichma-bosqich ijtimoiylashadilar. 
O‘
yinlarda 
o‘
zbek xalqining barq
aror an’analari, xarakat me’yorlari o‘
z aksini topadi. 
O‘
yinlarga xos b
o‘
lgan bir qator didaktik xolatlar mavjud. Ular q
o‘yid
agilar: 
• 
pedagogikada 
o‘yinlar to‘rli yoshdagi bolalarning
mustaqil faoliyatini rivojlantirish 
shakli sifatida namoyon b
o‘
ladi; 
• o‘
yinlar bolalar faoliyatining erkin shakli b
o‘
lib, mazkur jarayonda ular atrof-olamni 
anglaydilar, 
o‘
rganadilar, shaxsiy ijodiy faoliyatlari uchun qulay sharoitga ega b
o‘
ladilar, 
mustaqil bilish va 
o‘
z faoliyatlarini jadal tarzda namoyon qilish imkoniyatini k
o‘
lga kiritadilar; 

---

351