66- maqsadida belgilangan “Nogironligi bo‘lgan shaxslarni qo‘llab -quvvatlashning samarali tizimini shakllantirish, ularning hayot sifati va darajasini oshirish” uchun nogironligi
bo‘lgan shaxslarning jamiyat ijtimoiy
-iqtisodiy hayotiga jalb qilinishi va faol ishtirokini
ta’minlovchi inklyuziv ta’lim va ishga joylashtirish tizimin
i takomillashtirish masalalariga
alohida to‘xtalib o‘tilgan
[2,1]. Imkoniyati cheklangan fuqarolarning statistikasiga murojaat qiladigan bo‘lsak,
O‘zbekistonda imkoniyati cheklan
gan bolalar bilan ishlash amaliyotini takomillashtirish
mavzusi naqadar dolzarb
ekanligini yana bir bor ko‘rish mumkin. 2019
-yil 1-yanvar holatiga
ko‘ra, mamlakatimiz bo‘yicha rasmiy tarzda 710 mingga yaqin imkoniyati cheklangan shaxslar
ro‘yxatga olingan.
Ularning 101 ming nafarini 16 yoshgacha bo‘lgan imkoniyati cheklangan
bolalar tashkil qiladi[3,1].
Mamlakatimizda inklyuziv ta’limni ta’lim oluvchilarning ijtimoiy ehtiyojlari va shaxsiy
manfaatlaridan kelib chiqqan holda, fan, ta’lim va ishlab chiqarishn
ing mustahkam
integratsiyasini ta’minlash asosida tashkil etishning huquqiy me’yorlari ishlab chiqilgan.
“Nogiron shaxslar huquqlari to‘g‘risida”gi[4,143] Deklaratsiyaning mazmunidan shu
narsani tushunish mumkinki, nogiron fuqarolar uchun jami
yat hayotida to‘liq ishtirok
etish kafolatlanadi. Ammo mazkur dekloratsi
yada nogiron bolalar, ularning ta’lim olish
imkoniyatlari va barcha davlatlar tomonidan imkoniyati cheklangan bolalarning huquqlari
batafsil yoritilganligi aniqlan
di. Bu xususda Suleymenova R.A. fikricha, “Agarda nogiron
bolalarning o
‘z jamoalari va butun jamiyat ijtimoiy hayotiga jalb etish imkoniyatlari rad
etilsa, ularning imkoniyatlari keskin kamayadi” degan fikrni bildirdi.
Imkoniyati cheklangan
har bir bolaning o‘z oilasida yashab tarbiyalanish huquqini
ta’minlash maqsadida ta’limning ust
u
vor shakli sifatida umumiy, ya’ni inklyuziv ta’lim
belgilangan. Bu ta’lim imkoniyati cheklangan bolalarga oilada yashash, ota
-ona mehridan
bahramand bo‘lib o‘z mahallasida tengqurlari orasida umumiy ta’lim olish imkonini beradi.
