www. kokanduni.uz •
maktab va maktabgacha sifatli ta’lim tushunchasi doir
asida jismoniy va ruhiy jihatdan
imkoniyati cheklangan bolalarning ham ishtiroki ta`minlansa;
•
oilalar, pedagogik jamoalar, rahbar xodimlar orasida maktab va maktabgacha yoshdagi
jismoniy va ruhiy rivojlanishida imkoniyati cheklangan bolalar alohida maxsus
ta’limga jalb
etilishi kerak, degan fikrlarga barham berilsa;
•
Har bir shahar va tuman Maktabgacha ta’lim tashkilotilaridan biri inklyuziv resurs
markazi sifatida belgilansa;
•
Ota-onalarning qonuniy xabardorligi oshirilsa.
Jamiyatda har qanday shaxsga uning qiziqishlari, ehtiyojlari, imkoniyatlaridan kelib
chiqqan holda ta’lim turini tanlash huquqi berilishi kerak. Shubhasiz, jamiyatning tuzilishi
qanchalik murakkab bo‘lsa, ijtimoiy tabaqalanish va qiyinchiliklar shunchalik katta bo‘ladi.
Ushbu muammoni ijob
iy hal qilmasdan, rivojlanishida nuqsoni bo‘lgan shaxslarning
konstitutsiyaviy huquqlariga tajovuz qilish, ularning qadr-qimmatini mensimaslik va ijtimoiy
kamsitish ko‘rinishl
ariga barham bermasdan turib hech bir davlat sivilizatsiyalashgan
mamlakatga aylanmaydi.
Maktabgacha alohida ehtiyojli bolalar inklyuziv ta’limini takomillashtirish yo‘nalishlari
quyidagilarga asoslanadi:
•
erta tashxisni yo‘lga qo‘yish;
•
maxsus ehtiyojli
bolalarga nisbatan jamiyatda ijobiy munosabat uyg‘otish;
•
ota-onalar va hamjamiyatning ishtirokini kuchaytirish;
•
o‘qitish uchun zarur vosita va asbob
-uskunalarning mavjudligini ta`minlash;
•
ta’limmuassasalarini jismoniy va ruhiy rivojlanishida kamchil
igi bor bolalarga ham
imkoniyat yaratishni e`tiborga olgan holda moslashtirish;
•
kadrlar tayyorlash jarayonida islohotlarni amalga oshirish;
•
pedagoglarning inklyuziv malakasini oshirish uchun tez-tez seminar-treninglar
o‘tkazish;
•
inklyuziv ta’limni joriy qilish bo‘yicha xalqaro va milliy tajribalarga asoslangan holda,
multimedia kutubxonalarini t
ashkil etish va ularni ommaga targ‘ibot qilish;
•
har bir umumiy Maktabgacha ta’limtashkilotilari tasarrufida inklyuziv ta’limni targ‘ibot
qilish, o‘quv metodik majmualar, dasturlar bilan ta`minlash va joylardagi mahalliy xalq ta’limi
organlari bilan o‘zaro aloqa o‘rnatish, axborotlarni yetkazish vazifasini bajaruvchi
pedagoglar, ota-onalar ishtirokida jamoaviy kengash tuzish talab etiladi.
Inklyuziv ta’limning
asosiy g‘oyasi –
bu bolani ta’limtizimiga kirishga tayyorlash emas,
balki ta’limtizimini ularga (h
ar xil turdagi bolalarga) moslashtirishdir. Shunisi muhimki,
inklyuziv ta’limjamiyatda har bir shaxsni ruhan sog‘lom va o‘z o‘rniga ega, pozitiv fikrlay
olad
igan bo‘lib shakllanishiga kuchli ta`sir qiladi. Bu esa jamiyatdagi ijtimoiy tabaqalanish va
intell
ekt imkoniyatlarini to‘la namoyon eta olmaslik muammosining barham topishiga zamin
yaratadi.