Kompyuter injinering

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI 
TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI FARG‘ONA FILIALI 
 
 
“KOMPYUTER INJINERING” fakulteti 
KOMPYUTER INJINERING yo’nalishi 
612-21 guruh talabasi 
Abdug’opporov Diyorbekning 
 
“KOMPYUTER ARXITEKTURASI” 
fanidan tayyorlagan 
AMALIYOT ISHLARI 
 
 
 
 
 
 
Topshirdi: 
D.Abdug’opporov 
 
 
Qabul qildi: 
M.Fazlitdinov 
 
 
 
 
Farg‘ona 2023 

---

Amaliy mashg‘ulot №1. 
Kompyuter tizimining umumiy tarkibini tashkillashtirish. 
Savollar: 
1. Kompyuter arxitekturasi nima va uning asosiy tuzlmasi qanday? 
 
Kompyuter 
arxitekturasi 
kompyuterning 
yuritish 
prinsiplarini 
va 
komponentlarini o'z ichiga olgan tizimdir. Uning asosiy tuzilishi esa quyidagi 
komponentlardan iborat bo'ladi: 
1.
Ishlab chiqaruvchi (input qurilmalari): Bu komponentlar kompyuterga 
ma'lumotlarni kiritish uchun ishlatiladi. Misol uchun, klaviatura, mushuk, skaner va 
boshqalar. 
2.
Ishlovchi (processing qurilmalari): Bu qism kompyuterda ma'lumotlarni qayta 
ishlash va hisoblash uchun foydalaniladi. Bunday qurilmalar oxirgi paytlarda 
mikroprotsessorlar deb ataladi. Mikroprotsessorlar kompyuterning aqliy qismini 
tashkil etadi va ishlab chiqaruvchi qurilmalar bilan aloqada ishlashni ta'minlaydi. 
3.
Xotira (memory): Bu komponent kompyuterda ma'lumotlarni saqlash uchun 
foydalaniladi. Xotira komponenti kompyuterda ishlayotgan dasturlar va ularga kerak 
bo'lgan ma'lumotlarni saqlab turadi. Xotira to'plami RAM (Random Access 
Memory) va haqiqiy disk (hard disk) kabi qurilmalardan iborat bo'lishi mumkin. 
4.
Chiquvchi 
(output 
qurilmalari): 
Bu 
komponentlar 
kompyuterdan 
ma'lumotlarni chiqarish uchun ishlatiladi. Misol uchun, monitor, printer, ko'ngil 
ocharli disk (CD) yoki boshqa qurilmalar. 
5.
Aloqa (communication): Bu qism kompyuterlar orasidagi ma'lumot 
almashinuvi uchun foydalaniladi. Internet, Ethernet, Wi-Fi, Bluetooth va boshqa 
protokollar bu qismga kiradi. 
Kompyuter 
arxitekturasi 
tuzilishi, 
obyektivlari 
va 
xususiyatlari 
kompyuterning turiga va maqsadiga qarab o'zgaradi. Misol uchun, personal 
kompyuterlar, serverlar, superkompyuterlar va boshqa turdagi kompyuterlar 
o'zlariga xos arxitektura tuzilishiga ega bo'lishi mumkin. 
Umuman olganda, kompyuter arxitekturasi tuzilishi kompyuterning ishga 
tushirish prinsiplari va komponentlari haqida umumiy qarashlarga asoslangan bo'lib, 
bu asosda ma'lumotlarni qabul qilish, qayta ishlash, saqlash va chiqarish amallarini 
bajarish uchun yuritish tizimini tashkil etadi. 

---