Kompyuter viruslaridan ximoyalanishb

- 7 - 
 
 
 
Diskdagi fayl sistemani uzgartiradigan viruslar.
 
Odatda bunday viruslar DIR deb ataladi. Bu viruslar diskning biror bir 
soxasida fayllarning oxiri sifatida yashirinadilar. Ular kursatkichlar boshini 
yozuv oxiriga olib utib kuyadi va NDD (Norton Disk Doctor) bilan 
tekshirilganda diskning buzilganligi ma’lum buladi. 
Kurinmas va uzi differensiallanuvchi viruslar 
 
Kup viruslar uzini sezdirmaslik uchun sistemada DOS ga murojaat kila
boshlaganda fayllarni xuddi oldingi xolatidek ishlashini ta’minlaydilar.
Kurinmas viruslar shunday tarzda xarakat kiladi.
Uzi differensiallanuvchi virus esa uz shaklini takomillashtiradi. Kup 
viruslar boshkalar uning ishlash mexanizmini sezib kolmasliklari uchun

---

uzining katta kismini kodlangan xolda saklaydi. Bu albatta bunday viruslarni
topishda kiyinchiliklar tugdiradi. 
 
 
 
 
BOOT - viruslar 
 
Ba’zida disketdan xech narsa kuchirmasdan xam, undan kandaydir
dasturni yuklamay turib virus bilan zararlanish mumkin. Masalan, STONE 
yoki MARS kabi viruslar mavjudki, ular kompyuterni yokishingiz bilan yoki
kayta yuklashingizda, ichida disket kolib ketgan bulsa, zarar yetkazishi anik.
Bunday viruslar BOTT viruslar deyiladi. BOTT Sektor yuklanuvchi soxa
degan suzdan kelib chikkan. Kompyuter yokilishi bilan disket orkali
yuklanishga xarakat kiladi, agar kompyuterda yuklanish disketi bulmasa,
buning uddasidan chika olmaydi. Lekin disket kanday bulishidan kat’i nazar 
BOOT viruslar kompyuterni bemalol zararlaydi, shuning uchun extiyotkorlik
talab kilinadi. 
IV.
 
Kompyuter viruslaridan kanday ximoyalanish mumkin?