Kompyuter viruslaridan ximoyalanishb

- 9 -
 
 
Urnatilgan ANTIVIRUS detektor - dasturlari bilan ishlashni urgatish. 
1.
Kompyuter viruslaridan ximoyalanish usullarini sinflashtirish.
Dastlabki nazorat: 
Kelayotgan dasturlarni detektor dasturlari bilan tekshirish.
Profilaktika: «Yozishdan ximoyalangan» disketlari bilan ishlash, yozish 
uchun disketni minimallashtirish, ilgarigi va amaldagi disketlarni aloxida saklash, 
dasturlarni vinchesterda arxivlashgan usulda saklash.
Reviziya (taftish): 
Yangi dasturlarni maxsus dasturlar bilan taxlil kilish.
Karantin: 
Xar kaysi yangi dastur yangi karantin muddatini utashi lozim. Ular 
mutaxassislar tomonidan viruslarga tekshirilgan bulishi kerak.
Filtrlashtirish: 
Flushot Plus, Antirus dasturlari orkali extimol tutilgan viruslarni tutish. 
Terapiya: (davolash). 
Dasturni dastlabki «soglom» xolatga keltirish. Bu ish xar bir fayldan zararli 
viruslarni «tishlab olib tashlash» usuli bilan amalga oshiriladi. 
Yukorida aytilganlardan kurinib turibdiki, virusdan ximoyalanishning bir necha 
dasturiy vositalari mavjud: dastur-detektorlar (disket yoki diskdagi viruslarni 
«tutadi») va dastur-antiviruslar (viruslardan davolaydi). Ular xar bir 

---

foydalanuvchida bulishi va EXM ishga tushirilishidan oldin doimo sinab kurilishi 
kerak. 
Shuni ta’kidlash kerakki, eng kulay detektorlar bir emas, bir nechta tarkalgan 
viruslarni «ushlaydi». Masalan, SCAN amaldagi detektorlar 800 virusni idrok eta 
oladi. D.L.Lozinskiyning Aidstest mujassam detektor dastur 1200 dan ortik virusni 
aniklay oladi. Antivirus - dasturlar zararlangan dasturlarni tiklashni ta’minlaydi.
Aidstest uziga ma’lum viruslarni aniklaydi. Detektor dasturning asosiy 
kamchiligi – no’malum viruslarni aniklay olmasligidir. Shunday bulsa xam
Aidstest antivirus dasturi juda keng tarkalgan. Bu dasturdan foydalanishni kurib
chikaylik. 
Dastur formati: 
Aidstest.yexe (Path) (Options) 
Path - disk, fayl va fayllar guruxini belgilaydi. 
(Options) – kuyidagi buyruklarning (kalitlarning) ixtiyoriy majmui. 
- 10 -
/F – kasallangan dasturlarni davolaydi va tiklash mumkin bulmagan
dasturlarni uchiradi; 
/G – barcha dasturlarni birma – bir tekshiradi; 
/S – fayllarni viruslarga sinchiklab tekshiradi; 
/R (fayl nomi) - tekshirish natijalarini kursatilgan faylga yozadi; 
/X – virus tarkibi uzgargan barcha fayllarni uchiradi; 
/Q – tiklash mumkin bulmagan fayllarni uchirishga
/V – keyingi diskni tekshirishga taklif kilmaydi. 
/D - antivirus tarkalish shartlari va imkoniyatlari xakidagi ma’lumotni 
beradi. 
Ish jarayonida dastur virus tanasini «tishlaydi» va virus uzgartirib yuborgan 
buyruklar ketma-ketligini tiklaydi.