Корхоналарнинг меҳнат ресурслари

айл.
Т_{МР. М} = ^МР ×100, (5) айл.
бу ерда Т_{МР. Майл.} – корхона айланма маблағларининг меҳнат ресурслари билан таъминланганлиги;
4

МР – корхонамеҳнатресурсларинингўртача сони; М_айл. – корхонанингайланмамаблағлариҳажми.
Меҳнат ресурслари билан таъминланганликни ифодаловчи яна бир муҳим натижавий кўрсаткич соф фойданинг меҳнатлилиги бўлиб ҳисобланади. Ушбу кўрсаткични аниқлаш учун қуйидаги формула тавсия қилинади:
Ф_{соф. м.} = ^МР ×100, ₍₆₎ соф
бу ерда Ф_{соф. м.} – соф фойданинг меҳнатлилиги; МР – ходимларнингўртача сони;
Ф_соф – соф фойданингҳисоботдавридагимиқдори.
Шуни эътироф этиш жоизки, мазкур кўрсаткичнинг кўпайиши хўжалик фаолиятининг ёмонлашганлигидан далолат беради. Шу туфайли мазкур кўрсаткичнинг тескарисини, яъни меҳнат ресурслари рентабеллигини аниқлаш ҳам мумкин бўлади:
_РМР ₌Ф_{соф ×100, (7)}
бу ерда Р_МР – меҳнат ресурслари рентабеллиги.
Таҳлил жараёнида ушбу кўрсаткичлар тизими аниқ маълумотларни қўллаган ҳолда аниқланади. Ҳар бири бўйича таққослаш жараёни амалга оширилиб, тегишли таҳлилий хулосалар чиқарилади. Табиийки, холис ва тўғри хулосалар таъсирчан бошқарув қарорларини чиқариш имкониятини ҳам беради. Юқоридагилардан шундай хулоса қилиш мумкинки, корхоналарнинг меҳнат ресурслари билан таъминланганлигини таҳлил қилиш масаласи иқтисодий адабиётларда кенг ёритилишига қарамасдан, уларнинг таърифлари ва кўрсаткичлари етарли даражада асосланмаганлиги билан тавсифланади Шу жиҳатдан айрим кўрсаткичлар ва категорияларнинг таърифларини ишлаб чиқиш ва уларни ифодаловчи кўрсаткичлар тизимини такомиллаштириш
объектив зурурат экан.
Мазкур объектив заруратдан келиб чиқиб, мақоланинг илмий янгилиги шакллантирилди. Бунга кўра меҳнат ресурсларини ифодаловчи кўрсаткичларга ва меҳнат ресурслари билан таъминланганликни ифодаловчи кўрсаткичларга илк бор таъриф берилди. Шу таърифдан келиб чиқиб,меҳнат ресурслари билан таъминланганликни ифодаловчи кўрсаткичлар тизимига аниқликлар киритилди ва уларнинг тизими кенгайтирилди.


Фойдаланилган адабиётлар рўйхати
1. Пардаев М.К., Абдукаримов И.Т., Исроилов Б.И. Корхонанинг иктисодий салоҳияти таҳлили. Т.: “Иқтисодиёт ва ҳуқуқ дунёси” нашриёт уйи, 2003.- 256 бет.
2. Пардаев М.Қ, Шоалимов А.Х., Пардаев И.Р., Исроилов Ж.И. Бошқарув таҳлили. Ўқув қўлланма. Т.: “Иқтисодиёт ва ҳуқуқ дунёси” нашриёт уйи, 2005.-328 бет.
3. Пардаев М.Қ., Шоалимов А.Х., Пардаев И.Р., Исроилов Ж.И. Бошқарув таҳлили. Маърузалар курси. Самарканд. СамДУ, СамКИ, 2004.- 256 бет.