Krım müharibəsinə səbəb olan amillər

19. II Vilhelmin hökmdarlığı və Bismarkın çəkilməsi

2. Vilhelm atası və babasından fərqli bir xasiyyətə sahib idi.Qürurlu, nüfuzlu və çevik idi. Əlbətdə, bu xarakterdəki gənc bir hökmdarın, ən azından onun olduğu qədər avtoritar olan və 26 il Almaniyanın taxt-taclarını əlində saxlayan bir kanslerlə razılaşması və anlaşması asan ola bilməzdi.

İdarə etmək istədiyi üçün xarici siyasətin ələ keçirilməsi təbii idi. Bu şəkildə yeni hökmdar və kansler arasında bir xarakter qarşıdurması meydana gəldi. Daxili və xarici siyasətdə hökmdar və kansler arasındakı fikir ayrılıqlarına bu xarakterli ziddiyyət əlavə edildikdə Bismarkın istefası qaçılmaz idi.

Bismarkın mühafizəkar bir ağlı var idi. Parlament rejimlərini bəyənmədi, eyni zamanda yeni yaranmağa başlayan sosialist hərəkatlarına qarşı idi. Bismark 1879-cu ildən bəri sosialist hərəkatlarına qarşı şiddətli bir mübarizə açmışdı. İmperator 1.Wiilhem də bu fikir və hərəkətlərdə Bismarkı dəstəklədi.

Ancaq 2. Vilhelm belə deyildi. Liberal düşüncəli idi. Bismarkın işçi hərəkatlarına və sosialistlərə qarşı apardığı mübarizəni bəyənmədi və bu mübarizənin içində qarışıqlıq yaranmasından qorxdu.

Xarici siyasət baxımından 2. Vilhelm və Bismark arasında fikir ayrılıqları da mövcud idi. Bismark heç vaxt Avstriyanı qurban verməmiş, eyni dərəcədə Rusiyaya yönəlmişdir. . Ancaq gənc monarxın nəzərində, yəni Avstriya-Macarıstan əsas idi.İmperator və kansler arasındakı bu gərginlik getdikcə artdı və nəhayət 15 mart 1890-cı ildə son həddə çatdı . Həmin gün İmperator və Bismark ilk olaraq Bismarkın bəzi müavinlərini İmperatorun xəbəri olmadan qəbul etmələrini müzakirə etdi. Bundan sonra Rusiyada bu zaman Bismarkın Avstriyaya istiqamətlənmiş hərbi manevrlərin məlumatlarını İmperatora göndərməməsi var idi. Bundan sonra Bismark, 15 Mart 1890-cı ildə ;Mən imperator üçün bir maneə olduğumu hiss edirəm; deyərək istefa etdiyini elan etdi.Lakin Bismark dərhal istefa vermək niyyətində deyildi. Ancaq 2.Wilhelm, 15 Martda istefanı qəbul etdi və istefasını gözlədiyi xəbərini Bismarka göndərdi . Bismark 18 Martda İstefa məktubu göndərdi, 28 mart 1890-cı ildə Berlini tərk etdi.