arkada superior orbital fissür, altta ise inferior orbital fissür ile sınırlıdır
Orbita Tavanı (üst duvar)
frontal orbital parçası ve sfenoid kemiğin küçük kanadından oluşur
ön kısmı frontal sinüsle komşudur
duvarın ön lateral kısmında lakrimal fossa bulunur
apeksde, sfenoidin küçük kanadı içinde optik kanal bulunmaktadır. İçinden optik sinir geçer.
Orbita Tabanı (inferior duvar)
orbitanın en kısa duvarıdır
Blow-out fraktürü olarak adlandırılan kırıklar bu bölgede oluşur
inferior duvarı oluşturan yapılar;
maksiller kemiğin orbital parçası
zigomatik kemiğin orbital parçası
palatin kemiğin orbital çıkıntısı
Medial Duvar
orbitanın en ince duvarıdır
kalınlığı ortalama 0,2 ile 0,4mm.
medial duvarı başlıca oluşturan oluşumlar:
maksillanın frontal proçesi
lakrimal kemik
etmoid kemiğin orbital kısmı
sfenoid kemiğin küçük kanadı
Orbita Periostu
etmoid sellüler ile orbita arasında tek yumuşak doku bariyeri
orbita periostu dura materden gelip, kemik yüzeyi örter
orbita posteriorunda, periost optik sinir durası ile devam eder
Orbital Septum
orbitayı, ön ve arka göz boşluğunu oluşturur
orbitanın kemik kenarından göz kapaklarının orbikularis okuli kasına ve tarsa uzanır
orbita yağ dokusunu göz kapaklarından ayırır.
enfeksiyonlara ve tümoral yayımlara karşı iyi bir bariyer oluşturur
Orbital Bölge Komplikasyonlarında Predispozan Faktörler
yetersiz medikal tedavi
immunite bozukluğu
patojen mikroorganizmaların virülan ve tedaviye dirençli olması
gerekli cerrahi tedavinin zamanında uygulanmaması
Orbital Komplikasyonların Yayılım Yolları
açık sütürler
konjenital dehissanslar
doğal açıklıklar
kemik nekrozu ve erozyonu görülen durumlar
retrograd tromboflebit veya paraflebit
perinöral lenfatikler
Orbital Komplikasyonların Sınıflandırılması
İlk sınıflandırma 1937’de Hubert tarafından yapılmıştı
1947’de Smith ve Spencer tarafından modifiye edilmiştir
1970’de Chandler tarafınca son sınıflandırma yapılmıştır
Hubert sınıflaması
Göz kapağın enflamatuar ödemi
Subperiosteal apse
Göz kapağında ödem
Göz kapağında pü birikimi
Orbital apse
Orbital sellülit
Kavernöz sinüs tromboflebiti
Chandler sınıflandırması
Grup-1: İnflamatuar ödem (Preseptal sellülit)
Grup-2: Orbital sellülit
Grup-3: Subperiosteal apseli sellülit
Grup-4: Orbital apse
Grup-5: Kavernöz sinüs trombozu
Orbital komplikasyonlarda tanı
Anamnez
Fizik muayene bulguları
Laboratuvar tetkikleri
Görüntüleme teknikleri
Orbital Komplikasyonların Bulguları
Göz kapağında enflamatuar ödem
Ateş, lökositoz
İlerleyici ekzoftalmus
Göz hareketlerinde kısıtlama
Bilgisayarlı tomografi endikasyonları
24-48 saat içinde parenteral antibiotik tedavisine cevap vermeyen durumlar
Abse ve kavernöz sinüs trombozu şüphesi olan tüm olgular
Orbital komplikasyonlarda mikrobiyoloji
Orbital komplikasyonlarda izole edilen mikroorganizmalar, akut sinüzite neden olanlarla aynıdır
4 yaş altındaki çocuklarda en sık izole edilen mikroorganizma H .influenza’dır.
Yetişkinlerde hem aerobik hem de anaerobik mikroorganizmalar izole edilebilmektedir
Preseptal sellülit
Orbital enfeksiyonların ilk ve en az tehlikeli evresidir
En sık çocuklarda
Göz kapağında ödem
Göz hareketleri normaldir
Görme kaybının olmaması tipiktir
Orbital sellülit
sinüzitin en sık görülen komplikasyonu
göz kapaklarında ödem
simetrik ekzoftalmus
orbital yağ dokusunda yoğun ödem
Orbital sellülit
Ödem, enflamasyon ve damarların vazodilatasyonu proptozise neden olur
Enflamasyon preseptal, postseptal, intrakonal, ekstrakonal veya bu bölgelerin hepsini birlikte tutabilir
Kemozis veya konjüktival ödem, konjüktival lenfatiklerin tıkanması nedeniyle olur
Enflamasyonun ekstraokuler göz kaslarını etkilerse göz hareketleri kısıtlanır ve ağrılı olur. Eğer tedavi edilmezse görme kaybı gelişebilir
Subperiosteal abse
sıklıkla etmoid hücrelerden, daha sonra frontal sinüs mukopiyosellerinden kaynaklanı
periost ile orbita kemik duvarı arasında apse
göz küresi laterale ve inferiora itilmesi
apsenin büyüklüğüne bağlı olarak göz hareketlerinde kısıtlama ve görme bozukluğu ortaya çıkabilir
pü birikimi periost ile orbita arasındadır
enfeksiyonun ilerlemesiyle okuler hareketlilik ve görme etkilenir ve kemozis gelişir.
Orbital abse
orbital yağ dokusu içinde apse
şiddetli proptozis
göz hareketlerinde ileri derecede kısıtlama
görme kaybı
Subperiosteal apseden farkı , göz küresinin inferiolaterale doğru değil, öne doğru itilmesidir
Orbital abse
Göz kaslarının ve optik sinirinin çevresinde pü birikimi yoğundur. Göz hareketleri ileri derecede kısıtlanmıştır
İntrakonal apselerde göz küresi sabit hale gelmiştir ve hiç hareket yoktur
Vasküler yapılarda da obstruksiyon oluşursa 60 ile 90 dakika içinde optik nöropati ve retina hasarı sonucu görme kaybı gelişir
Kavernöz sinüs trombozu
sıklıkla etmoid ve sfenoid sinüslerden kaynaklanır
orbital flebit, retrograd tromboflebit yoluyla kavernöz sinüse ulaşır
baziler pleksus ile karşı kavernöz sinüse geçerek iki taraflı hastalığa sebep olur
Kavernöz sinüs trombozu bulguları
3, 4 ve 6 kraniyel sinir paralizileri , 5’inci kranial sinir oftalmik ve maksiler dal paralizileri
Venöz sistemde obstruksiyonu bağlı olarak proptozis ve kemozis
Şiddetli baş ağrısı, göz ağrısı, görme kaybı ve total oftalmopleji
Hastalarda yüksek ateş görülür
Medikal tedavi
Yüksek doz paranteral antibiyotik kullanılır
Kullanılan antibiyotik, kan-beyin bariyerini geçen ve beta-laktamaza karşı etkili olmalıdır
Paranteral antibiyotik tedavisine hastanın ateşi düştükten sonra, 4-5 gün daha IV devam edilir, takiben 4 hafta hastaya oral antibiyotik tedavi önerilir
24-48 saat içinde düzelmeyen ve ilerleme gösteren vakalarda cerrahi tedavi uygulanır
Antibiyotikler
Amoksisilin-klavulunat
Ceftriaksone
Cefotaksime
Klindamisin
Cerrahi tedavi
Lusk ve arkadaşları orbital komplikasyonların %60’nın cerrahi tedavi gerektirdiğini bildirmişlerdir
Genel olarak tedavi hastaya göre planlanmalıdır. Cerrahi girişim, apse şüphesi varsa veya medikal tedaviye rağmen orbital bulgularda ilerleme görülüyorsa yapılmalıdır
Scram cerrahi tedavi kriterlerini şöyle belirtmiştir:
Apse oluşumu
Görme kaybının 20/60 daha fazla olması
Hastalığın 24 saat içinde progresyon göstermesi
Parenteral antibiotik tedavide 48-72 saat içerisinde gerileme olmaması
Orbital selülitte tedavi
Orbital sellülit genelde antibiyotik tedaviyle iyileşir ve nadir olarak göz kapağı apsesi gelişebilir ve drenaj gerektirebilir.
Subperiosteal apsede tedavi
Subperiosteal apsede cerrahi drenaj uygulanır.
Eksternal etmoidektomi apseyi drene etmek ve sinüs hastalığını eradike etmek için uygulanır.
Orbital apse tedavisi:
Eksternal etmoidektomi ve orbitotomi yaklaşımı ile drene edilir. Burada optik sinir dekompresyonu gerekirse elmas tur kullanılır
Kavernöz Sinüs Trombozu Tedavisi
tutulan sinüsler cerrahi yaklaşımla tedavi edilmelidir
antikoagülan kullanımı tartışmalı
parenteral antibiyotik olarak gram(+) ve gram(-) mikroorganizmaları kapsayan 3 kuşak sefalosporinler