Kurs: II fənn: Şəxsiyyət psixologiyası Müəllim

Xarakterin fizioloji əsasları.
Xarakterin fizioloji əsaslarını dinamik streotipləri təşkil edir. Dinamik streotiplər dedikdə eyni şəkildə təkrar olunan qıcıqlandırma sisteminin təsirinə cavab olaraq əmələ gələn şərti reflekslərin toplusu başa düşülür.
Pavlov adi sinir fəaliyyətinin insana məxsus 3 tipini aird etmişdir. O bu tipləri insanda mövcud olan siqnal sistemlərinin təzahür xüsusiyətlərinə görə ayırırdı.
1 tip- Mütəffəkir tip (düşünən)-Bu tipdə II siqnal sistemi I-yə nisbətən üstünlük təşkil edən adamlardır. Məs. Yazıçılar, şairlər, natiqlər və.s.
II tip- Bədii tip- Bu tipdə I siqnal sistemi II nisbətən üstünlük təşkil edir. Məs. rəssamlar, heykəltəraşlar və.s.
III tip- Orta və ya qarışıq tip- Bu tipdə hər siqnal sistemi bərabər sürətdə təzahür edir.

XI Mövzu
Şəxsiyyətin fərdi-psixoloji xassəsi.
Qabiliyyət
Plan:

1. 
   Qabiliyyət haqqında ümumi məlumat
   
2. 
   Qabiliyyət haqqında nəzəriyyə
   
3. 
   Qabiliyyətin quruluşu.
   
4. 
   Qabiliyyətlər və fəaliyyət
   
5. 
   Qabiliyyətin növləri
   
6. 
   Qabiliyyət və irsiyyət (istedad, talant)
   
7. 
   Qabiliyyətin formalaşması
   

Ədəbiyyat

1. 
   Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə. Psixologiya.2-ci nəşri – Bakı, 2002,
   
2. 
   Bayramov Ə.S., Əlizadə Ə.Ə. Sosial psixologiya. – Ba­­­kı, 2003,
   
3. 
   Bayramov Ə.S. Şəxsiyyətin təşəkkülünün aktual psixoloji problemləri. Bakı, 1989.
   
4. 
   Həmzəyev M.Ə. Pedaqoji psixologiya. – Bakı, 1991.
   
5. 
   Əliyev R.İ. Şəxsiyyət və onun formalaşmasının etnopsixoloji əsasları. –Bakı, 2000.
   

Qabiliyyət haqqında ümumi məlumat

Qabiliyyətin xüsusiyyətləri aşağıdakılardır.

1. Qabiliyyət şəxsiyyətin fərdi psixoloji xüsusiyyətləri kiim ayrılır. Buna görədə insanlar 1-1 dən qabiliyyətinə görə fərqlənir.
2. Qabiliyyət insanın hər hansı bir fərdi xüsusiyyətinə deyil, məhz müəyyən fəaliyyət növlərinin müvəffəqiyətlə icrasını təmin edən fərdi psixoloji xüsusiyyətdir.
3. Qabiliyyət insanın əldə etdiyi bilik, bacarıq və vərdişlərlə eyniləşdirə bilməz.
4. Qabiliyyət hər hansı 1 fəaliyyət növü sahəsində bilik, bacarıq və vərdişlərin daha səmərəli mənimsənilməsinə imkan verir.
Qabiliyyətin tərifi Qabiliyyət şəxsiyyətin müəyyən fəaliyyətinin müvəffəqiyətlə icrasını şərtləndirən və bunun üçün zəruri olan bilik, bacarıq və vərdişlərə müvəffəqiyətlə yiyələnməni təmin edən fərdi psixoloji xüsusiyyətlərin məcmuyuna deyilir.
5. Qabiliyyətin hər hansı bir fəaliyyətin icrası prosesində biruzə verir və təkminləşir.