Kuvanova Shahnoza Omonovna nemis tili fanidan mukammal qo‘llanma

8.1 Sifatlarning yasalishi
(Die Bildung der Adjektive)

Nemis tilida sifat boshqa so‘z turkumlaridan ham yasalishi mumkin.Sifat yasovchi qo‘shimchalarning eng muhimlari quyidagilar:

-ig qo‘shimchasi bilan asosan otlardan sifat yasaladi:
die Macht (kuch) – mächtig (kuchli)
die Sonne (quyosh) – sonnig (quyoshli)
- lich qo‘shimchasi bilan ham otlardan sifat yasaladi:
der Mensch (kishi) - menschlich (kishilik)
der Freund (do‘st) – freundlich (do‘stlik)
- isch qo‘shimchasi bilan ot negizlaridan sifatlar yasaladi:
die Stadt (shahar) – städtisch (shaharlik)
-er qo‘shimchasi bilan shahar nomlaridan sifat yasalib bosh harf bilan yoziladi:
Das Taschkenter Theater – Toschkent teatri
Das Karschiener Bahnhof - Qarshi vokzali
- los qo‘shimchasi otlarga qo‘shilib, o‘zbekcha – siz, -be qo‘shimchasiga to‘g‘ri keladi:
die Arbeit (ish) – arbeitslos (ishsiz)
die Hilfe (yordam) – hilflos (yordamsiz)
Va yana quyidagi suffikslar sifat yasashda -bar, - sam, -haft, (-haftig),-en (-ern) qo‘llanadi: wunderbar, silbern, seiden, wahrhaft, langsam,fruchtbar.
un- prefiksi sifat yasashda sermahsul hisoblanadi:untreu, unreif.
ur-, miß-,erz- prefikslari sifat yasashda kamroq ishlatiladi: uralt, mißliebig, erzfaul.
Qo‘shma sifatlar miqdori nemis tilida qo‘shma otlarga qaraganda kamroqdir. Qo‘shma sifatlarning birinchi komponenti esa sifat yoki sifatdoshdan tashkil topadi: altklug, lebenswichtig, friedliebend, v.b.
8.2 Sifatlarning bo‘linishi
(Die Einteilung der Adjektive)

Odatda sifatlar anglatgan ma’nosiga ko‘ra ikki turga bo‘linadi: asliy sifatlarga (qualitative Adjektive) va nisbiy sifatlarga (relative Adjektive) bo‘linadi.

Asliy sifatlar tub so‘zlardan iborat bo‘lib, predmetning belgisini bevosita, to‘g‘ridan-to‘g‘ri ifodalaydi, uni darajalab ko‘rsatadi. Asliy sifatlar belgi jihatdan har xil bo‘lib, rang tusni (gelb, rot, weiß), ta’m-mazani (süß, bitter, sauer), hajmni (breit, groß, hoch), holat, ichki hissiyotni (blind, stumm, krank) , ijobiy yoki inkor ma’nosini (gut, schlecht), tashqi formasini (schlank, rund) ifodalab kelishi mumkin.
Nemis tilida asliy sifatlarning ko‘pi to‘la paradigmaga ega: ular turlanadi, daraja formalariga ega , gapda aniqlovchi va predikativ vazifasida qo‘llanadi.Ammo nemis tilida sifatlar qisqa (turlanmaydigan) formaga ham ega: Sie sind gesund.Der Himmel ist blau.