Laqablar Og'abek

Laqab arabcha so‘z bo‘lib, biror xususiyatiga ko‘ra kishiga hazil qilib yoki 
masxaralab qo‘yilgan nomni, taxalluslar, familiyalarni bildiradi
14
. 
Ma’lumki, laqablar insonning turli-tuman belgisi, xususiyatlariga qarab 
qo‘yiladi. Shunga ko‘ra ular kishilarning qaysi urug‘ yoki qabilaga mansubligini, 
ulardagi jismoniy kamchiliklarni, xarakter, fe’l-atvor, gapirish uslubi, kiyinishdagi 
biror kamchilik yoki o‘zgachalikni, kasbini, millatini, kishilardagi shu kabi yaxshi 
hamda yomon xislatlarni, belgi-xususiyatlarni ko‘rsatadi
15
. 
Laqablar badiiy asarlarda asosan quyidagi maqsadlarda ishlatiladi: 
12
SH.SHoabduraxmonov va b.. «Hîzirgi o’zbåê àdàbiy tili» 109-b. «O’qituvchi» nàshriyoti. 
Tîshêånt-1980. 
13
Àbdullàåvà L. «Måtàfîràlàr và ulàrning tàrjimà qilishnishi hàqidà bà’zi mulîhàzàlàr» O’z.t.à.1965 
¹1 62-b. 
14
O’
zbåê tilining izîhli lug’àti. Mîsêvà-1981. Izd. «Russкiy yaziк» Itоm. 306 b. 
15
Månànshåv YA. và b. «Ismingizning mà’nîsi nimà» Fàn. 1968.15-16-b. 

---

15 
1. Formani ixchamlashtirish uchun ishlatiladi. 
2. Obrazning o‘ziga xos eng xarakterli xususiyatini ko‘rsatish uchun 
ishlatiladi. 
Biz bu ishimizda laqablarni quyidagi leksik-semantik tasnifda tahlil qildik. 
1. Inson tana a’zolaridagi nuqsonini ifodalovchi so‘zlardan hosil bo‘lgan 
laqablar: ch i n n o q, b u q o q, k a l, g a r a n g, p u ch u q, k o‘ s a. 
2. Obrazning-odamning eng xarakterli xususiyatini ifodalovchi laqablar: q u r 
u q, i n d a m a s, t a r a sh a, h i d d a t, p i s m i q, i sh g i r. 
3. Rang-tus bildiruvchi: s a r i q, q o r a, m a ll a. 
4. Kasb-kor, hunar bildiruvchi laqablar: p o d a ch i, a r a v a k a sh, g u l 
ch i, z a r g a r, m e x a n i z a t o r. Bulardan tashqari laqablarning ba’zi 
morfologik xususiyatlari va ularda zamonaviy jihatdan xarakterli belgilari (arxaik, 
neologik)ni yoritishga harakat qildik.