Лекция. TÁRbiyaNÍŃ ulíwma metodlarí Jobası

Axborot saatların ótkeriwdi shólkemlestiriw. Shaxs sanasın qáliplestiriw metodınıń bul usılı elimizde siyasıy, ruwxıy-aǵartıwshılıq isleriniń oǵada keń tarqalǵan túri bolıp, balalardı biziń elimiz hám shet ellerdegi áhmiyetli waqıyalar menen tanıstırıwǵa járdem beredi. Mektep ámeliyatında axborot saatlarınıń obzorlıq (ulıwmalıq) hám tematikalıq túrleri keń qollanıladı.
Obzorlıq axborot saatlarında elimiz hám xalıq aralıq jaǵdaydaǵı aktual` máseleler menen oqıwshılar xabarlandırıladı. Al tematikalıq axborot saatları ayırım siyasıy jaǵdaylarǵa yamasa yubiley, este qalarlıq áhmiyetli kúnler, ilim, texnika hám iskusstvonıń eń joqarǵı jetiskenliklerine baǵıshlanıp ótkeriledi.
Gúrrińlerdi shólkemlestiriw. Gúrrińler hár qıylı tematikaǵa baylanıslı; etikalıq (adamnıń jámiyettegi minez-qulıq norması haqqında), estetikalıq (átiraptaǵı hádiyseler, adamlar arasındaǵı qarım-qatnaslar hám háreketlerdiń sulıwlıǵı haqqında), siyasıy (elimizdiń ishki turmısı hám sırt eller haqqında), bilip alıwǵa arnalǵan temalar (ilim jańalıqlar, jániwarlar tirishiligi hám oqıwshılardıń bilim dáredesin keńeytiwge baǵdarlanǵan basqa ja temalar) dógereginde shólkemlestiriledi. Usılardıń ishinde eń kóp qollanılatuǵını etikalıq mazmundaǵı gúrrińlerdi ótkeriw bolıp esaplanadı.
Etikalıq gúrrińlerdi ótkeriw. Ol - oqıwshılardı hár tárepleme, ádep-ikramlılıqqa tárbiyalawdı maqset etken jámiyetlik sananı qáliplestiriw metodınıń usılı, mektepten tıs tárbiyalıq islerdi alıp barıwdıń ózine tán bir túri bolıp esaplanadı. Etikalıq gúrrińlerdi ótkeriw bayramlarǵa, este qalarlıq datalarǵa baǵıshlanadı. Etikalıq gúrrińge material klass turmısınan, ǵalaba xabar quralarınan, ádebiy shıǵarmalardan alınadı. Etikalıq gúrrińniń materialın oqıwshılardıń ózleri tapsa, bul jaqsı nátiyjelerdi beredi. Etikalıq gúrrińlerdiń ótkeriliwinde tómendegi bir qatar talaplar ámelge asırıladı;
1-den oqıwshınıń turmısınan yamasa ádebiy shıǵarmalardan alınǵan faktler boyınsha bildiriw jasaladı.
2-den keltirilgen faktler túsindiriledi hám qarama-qarsı jaǵdaylar oqıwshılardıń aktiv qatnasıwı menen talqılanadı.
3-den tiyisli faktlerde keltirilgen ádep-ikramlıq qásiyetlerge, sıpatlarǵa juwmaq jasaladı hám ol oqıwshılardıń aldıńǵı alǵan túsinikleri menen salıstırıladı.
4-den bul juwmaqlardı óz minez-qulqı yamasa átirapındaǵı adamlar minez-qulqına baha beriwde paydalanadı.