M muxamedova
|
|
To‘sinIar.
To‘sinlaming asosiy elementlaridan biri bir tomonga og‘dirilganligidir. Ular to'sin oyoqlari boiib, tomlami yopish qismi shunga joylashtiriladi. To‘sinlar 2 hilda boiadi: bir tomoni tikka qilingan va yotqizilgan holatda, ikkinchi holatdagi turda to‘sin oyoqlari tashqi devorlarga suyanadi. Ko‘pincha balka birlashish oporasi boiib xizmat qiladi, tom oxiridagi ustunlar bilan ushlab turuvchi qismlar o‘z o‘mida ichki stolbalar yoki devorlarga suyanadi. To‘siq oyoqlarining ko‘proq mustahkamligi uchun ulami podnoslar ushlab turadi. To‘sinlaming yotqizilgan turdagisi binoning uslubi va ichki tirgaklaming joylashishidan o‘ziga xosligi aniqlanadi. Bu turdagi to‘sinlar ko‘pincha daraxtdan ishlangan. Ulardan qadimgi Gretsiya inshootlaridayoq foydalanila boshlangan. Zinalar. Zinalar asosan tashqi va ichki turlarga boiinadi. Ichki zinalar alohida imoratlarda joylashadi, bular zinali to‘rlar (katalak- lardir). Zinali to‘rlar albatta hamma tomonlama yonmaydigan kapital devoriar bilan o‘raladi. Zinalar ikki qavat o‘rtasidagi maydonchalarni bog‘lab turuvchi qismlardan tashkil topadi. Marsh bir tomonga og‘gan zinasimon tekislikka ega bo‘lib, qavatdan qavatga o‘tishga mo‘ljal- lanadi. Marsh - zinaning asosiy qismi hisoblanadi. U zinalardan chiqa- yotgan odamiami yiqilishdan saqlovchi, zinalar qiyaligida yetuvchi ploshadkalar oralig‘ida biroz egilgan holda joylashgan balkalar qiyaliklarga ajratiladi. Har bir marsh 12-15 zinachalardan iborat. Zinachalar oyoqlar qo‘yiladigan yuza qismlardan iborat bo‘lib,hajmi 30sm atrofida bo‘ladi. Bunday hajmlar mosligi xotirjam tepaga ko‘tarilish uchun qulaydir. To‘siqlar. Binolarda kapital devorlardan tashqari pardevorlar ham qilinadi. Bu to‘siqlar ichki tomonni mayda xonalarga bo‘lish uchun ishlati!adi.To‘siqlar tepadagi konstruksiyalarga og‘irligi tushmaydi, shuning uchun anchagina ingichka ishlanadi (15-20 smdan ortiq emas). XVIII - XIX asr binolaming to‘siqlari qalinligi me’moriy-dekorativ qarashlar bo‘yicha sun’iy kengaytirib turilgan. To'siqlar uchun qo‘yiladigan asosiy talablar yaxshi tovushdan himoya va xonani issiq himoyasini ta’minlash edi23. To‘siqlar tom qismiga tayanadi va ular ko‘ndalang ham uzunasiga ham joylashishi mumkin. Hozirgi davrda to‘siqlar uchun tabiiy va sun’iy xomashyolar - daraxt, gipsli plitalar va boshqalardan foydala- niladi. To'siq konstruksiyasi uchun ishlatilgan har xil xomashyolar ham e’tiborga ega. Ilgari keng koMamda taxtali to‘siqlardan foydalanganlar, ular ikki tomonlama doskalar bilan tiklangan qayroqtoshlardan iborat bo‘lgan. Aslida to‘siqlar xomashyosidan kelib chiqib shtukaturka- langan. Yüklə Dostları ilə paylaş:
|