Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M
chiqarish avariyalari xususiyatini bilishlari va tegishli ravishda vositalarga ega bo‘lishlari lozim . Bu vaziyatlarda harakat qilish malakasini tez tibbiy yordam va birinchi tibbiy yordam hamda davolash muassasalari xodimlari ham yaxshi egailagan bo‘lishlari talab etiladi. 12.4. Birinchi tibbiy yordamning ahamiyati va uni bajarishning umumiy qoidaiari Birinchi tibbiy yordamning vazifasi en g oddiy choralami ko‘ribh bilan shikastlangan odam hayotini qutqarib qolish, uning azob-uqubatlarini kamaytirish, ro‘y berish ehtimoli b o ‘lgan asoratlarning oldini olish, jarohatning o ‘tishini yengillashtirishdan iborat. Birinchi tibbiy yordam shikastlanish hodisasi ro‘y bergan joyda shikastlangan odamning o ‘zi ( o ‘z -o ‘ziga yordam berish), o ‘rtog'i (o ‘zaro yordam) va sanitar drajinachilar tomonidan berilishi mumkin. Birinchi tibbiy yordamga kiradigan chora-tadbirlar quyidagilardan iborat: - qon oq'shini vaqtincha to‘xtatish, badanning jarohatlangan va kuygan joyiga steril b og‘lam qo‘yib b o g ‘lash, sun’iy nafas oldirish va yurakni bilvosita massaj qilish, antidotlar bilan ukol qilish, antibiotiklar berish, o g ‘riq qoldiradigan dorilar yuborish (shok - holsiz holatda), yonib turgan kiyim ni o'chirish, transportda olib borish uchun shikastlangan 229
joyni qimirlamaydigan qilib b og‘lab q o ‘yish (transport im m obilizatsiyasi), bemorning badanini isitish (sovuq urib qotib qolganda), shikastlangan kishini zaharlangan joydan olib chiqish, qisman sanitar ko‘rigidan o ‘tkazish; - birinchi tibbiy yordamni mumkin qadar tezroq k o ‘rsatish kasallik va jarohatning qanday o ‘tishi hamda oqibati nima bilan tugashi uchun,